Top tien Portugese wijnen van Essência do Vinho

Van donderdag 25 februari tot en met zondag 28 februari j.l. vond in het prachtige Palácio da Bolsa in het oude, behoorlijk vervallen maar zeer zeker sfeervolle centrum van Porto (Portugal) voor de dertiende maal Essência do Vinho Porto plaats. Dit is een drukbezocht wijnevenement, waar vele van de gevestigde Portugese topproducenten aan deelnemen.

Naast tafels met producenten erachter en wijnen erop, was er een interessant kaderprogramma. Dit jaar waren ondermeer unieke proeverijen van Madeira en zeer oude Tawny-stijl ports daar onderdeel van, maar daarover later eens meer. Ik was voor het eerst uitgenodigd, met name ook om plaats te nemen in de jury die een top tien van Portugese wijnen ging bepalen.

Veel pro’s in Portugal

De organisatie van Essência do Vinho, dat ook het wijntijdschrift WINE maakt dat buiten Portugal ook in Brazilië verschijnt, had 53 wijnen voorgeselecteerd voor de finale. Die finale selectie bestond uit 9 droge witte wijnen, 31 droge rode wijnen en 13 versterkte wijnen, die in flights van 6 wijnen blind werden geschonken. Er werd gevraagd de wijnen te waarderen op een schaal van 20 punten.Het werd een erg boeiende exercitie, zeker voor mij persoonlijk, omdat ik mijzelf niet zie als groot kenner van Portugese wijnen, maar wel gefascineerd ben door het land. Dat land heeft zeker op dit moment heel veel pro’s op het gebied van kwaliteitswijn: een enorme rijkdom aan eigen druivenrassen, een grote diversiteit aan klimatologische en geologische omstandigheden, vele oude wijngaarden, meerdere wijncategorieën waarin het land reeds lange tijd uitblinkt (vooral de versterkte wijnen) en een jonge(re) generatie die dat steeds beter beseft en daarvan op juiste manier de vruchten plukt.

Minder “Bordeaux-denken”

De proeverij maakte dat zeker duidelijk, maar ook dat er nog wel ruimte is voor verbetering. Die ruimte zit naar mijn mening vooral bij de droge rode wijnen; de witte – vooral Dão, Douro en Vinho Verde – worden zó snel beter dat vragen om nog meer onterecht zou zijn, en de versterkte wijnen zijn de beste ter wereld. Ook het niveau van de droge rode wijnen is al hoog, maar de stijlvariatie kan groter en het aandeel volle, extractrijke rode wijnen met nieuw hout zou omlaag mogen.De voorselectie rood voor deze top tien Portugese wijnen bevatte vrij veel van dat soort (technisch) goede, maar ietwat voorspelbare wijnen. Wellicht zou minder “Bordeaux-denken” en wat minder dominantie van touriga nacional goed zijn, iets dat Dirk Niepoort jaren terug al aangaf. Portugal heeft zóveel bijzondere blauwe druiven (ook witte, maar daar gaat het even niet om), die karaktervolle, authentieke rode wijnen kunnen geven als touriga franca, baga, tinta amarela (trincadeira), rufete, maar ook castelão, jaen, bastardo en de opmerkelijke alicante bouschet.

Desalniettemin zal het hoge gemiddelde niveau van de wijnen, met een paar weergaloze uitschieters, mij veel meer bijblijven dat het deels voorspelbare rood. Het glas is meer dan halfvol als het gaat om Portugese kwaliteitswijn. Hier volgt eerst de officiële top tien volgens Essência do Vinho 2016 en daarna mijn eigen lijst van favoriete wijnen. Die komen niet heel sterk overheen, met uitzondering van de versterkte wijnen. Teruglezend in mijn notities, viel me op dat ik in het geval van mijn favoriete rode wijnen telkens hun frisheid sterk kon waarderen.

Officiële top tien Essência do Vinho

Beste rode wijnen:

1.    Júlio Bastos, Júlio B. Bastos Grande Reserva Alicante Bouschet 2012, Alentejo (mijn score: 16,5/20 punten)

2.    Jorge Rosas, Quinta da Touriga – Chã 2013, Douro (mijn score: 16,5/20 punten)

3.    Domingos Alves de Sousa, Vinha de Lordelo 2011, Douro (mijn score: 16,5/20 punten)

4.    Herdade da Malhadinha Nova, Malhadinha Nova 2013, Regional Alentejano (mijn score: 17,5/20 punten)

Beste witte wijnen:

1.    Quinta Nova de Nossa Senhora do Carmo, Mirabilis Grande Reserva 2014, Douro

(mijn score: 17/20 punten)

2.    VinuSoalheirus, Soalheiro Primeiras Vinhas Alvarinho 2014, Vinho Verde

(mijn score: 16/20 punten)

3.    Sogrape Vinhos, Quinta dos Carvalhais Branco Especial, Dão

(mijn score: 16,5/20 punten)

Beste versterkte wijnen:

1.    Henriques & Henriques, Henriques & Henriques Tinta Negra 50 Years, Madeira

(mijn score: 18/20 punten)

2.    Sogevinus Fine Wines, Barros Colheita 1938, Vinho do Porto

(mijn score: 18,5/20 punten)

3.    José Maria da Fonseca, JMF Alambre 40 Years Moscatel de Setúbal, Península de Setúbal (mijn score: 17,5/20 punten)

Persoonlijke top vijftien

Mijn favoriete rode wijnen:

Esteban & Tavares Vinhos, Crochet 2013, Douro

touriga franca, touriga nacional

diep donker robijnrood | rood en zwart fruit, bosbodem, wat tabak en sinaasappelschil, beetje ontwikkeling in geur, maar zeer aantrekkelijk | zoet rijp fruit, maar fijn droge tannine en goede zuren, opmerkelijke frisheid | uitmuntende wijn, frisheid geeft elegantie en lengte. 18/20 punten

(importeur: André Kerstens BV)

Niepoort Vinhos, Batuta 2013, Douro

touriga franca, tinta roriz, rufete, malvazia preta e.a.

medium robijnrood, niet ondoorzichtig | rood fruit, viooltjes, fijne kruidigheid, heel puur | natuurlijk extract, superbe finesse, zeer drinkbaar | prachtige wijn, met uitstekende balans en terroirexpressie. 18/20 punten

(importeur: Horizon Wines)

Herdade da Malhadinha Nova, Malhadinha Nova 2013, Regional Alentejano

alicante bouschet, aragonez, cabernet sauvignon, syrah, touriga nacional

diep donkerrood met paarse rand | compacte geur met superbe fruit, mooi hout en een aardse ondertoon, balans | komt vrij soepel binnen, dan stevige, goede tannine, geeft mooie structuur | ook hier is de frisheid opmerkelijk, geeft verfijning ondanks alle kracht en structuur. 17,5/20 punten

(importeur: Horizon Wines)

Susana Esteban Unipessoal, Procura 2013, Regional Alentejano

alicante boushet 55%, rest van gemengde aanplant

diep purper | puur zwart fruit, zeer rijp maar net niet overrijp, mooi hout, aardse ondertoon, tabak | vol van smaak, mooi opgevoed, rijk maar harmonieus en zeer lang | heeft tijd nodig, wordt heel fraai. 17,5/20 punten

Herdade da Malhadinha Nova, Pequeno João 2013, Regional Alentejano

cabernet sauvignon

diep donkerrood | rijpe zwarte kersen, maar ook floraal, kruidig en aards, originele geur | droog maar genoeg sap, mooi geconcentreerd, goede grip en erg goede frisheid | uitstekende wijn met lange afdronk (tja, daar ging ik dan met mijn voorkeur voor ‘authentieke druivenrassen’… Maar dit is gewoon erg goede Cabernet Sauvignon, zeer knap). 17/20 punten

(importeur: Horizon Wines)

Wine & Soul, Quinta da Manoella Vinhas Velhas 2013, Douro

gemengde aanplant van 30 inheemse variëteiten

medium robijnrood | frisse geur, rood fruit, peper, fijne kruidigheid, heel naturel | opwekkende smaak, met rood fruit en peper, zachte tannine, zeer drinkbaar | zachtere stijl, komt heel natuurlijk over, prachtige, authentieke wijn. 17/20 punten

(importeur: André Kerstens BV)

Mijn favoriete witte wijnen:

VinuSoalheirus, Soalheiro Terramatter Alvarinho 2014, Vinho Verde

alvarinho

iets troebel, goudgeel | citroen en citroenschil, kweepeer, kamille, honing, naturel | rijpe appels, sappig, aards en zilt, zeer origineel | hoogst fascinerende wijn, maar ook gewoon zeer lekker! 17,5/20 punten

(importeur: Okhuysen)

Sogrape Vinhos, Quinta dos Carvalhais Branco Reserva 2011, Dão

encruzado, verdelho

helder geel met gouden reflectie | wat ontwikkeld (in hout gerijpt), spicy, wat honing en rijp citrusfruit | komt beendroog over, zeer goede zuren, wat boterbabbelaar, zilt en notig | rijk maar perfecte balans, erg goed nu en de komende jaren. 17/20 punten

(importeur: André Kerstens BV)

Niepoort Vinhos, Coche 2014, Douro

rabigato, códega do Larinho, arinto e.a.

Helder bleekgeel | nog jong, fruittonen van vergisting nog, zuiver, vuursteen | ‘koel’ geel fruit, grapefruit, mooie bitters, geven structuur, mineralig | puur en schoon, maar heel spannend, grote lengte. 17/20 punten

(importeur: Horizon Wines)

Quinta Nova de Nossa Senhora do Carmo, Mirabilis Grande Reserva 2014, Douro

viosinho, gouveio, e.a.

helder bleekgeel | zuiver, met grapefruit, wat houttonen (vanille, kruidnagel), mooi spicy ook | droog, charmant op Bourgondische wijze, zilte ondertoon, goede structuur, blijft fris | krachtig maar elegant, serieuze charmeur.  17/20 punten

(importeur: Vojacek Wijnen)

Mijn favoriete versterkte wijnen:

Sogevinus Fine Wines, Barros Colheita 1938, Vinho do Porto

diep amber naar mokka met gouden gloed | fantastische geur, zo typisch en uniek, bladgroen, noten, rozijnen, karamel, kerriepoeder | ongelooflijke smaak, rijk, zoet, maar prachtige zuren geven balans, eindeloos | heel bijzonder, groots. 18,5/20 punten

(importeur: Groupe LFE)

Henriques & Henriques, Henriques & Henriques Tinta Negra 50 Years, Madeira

amberkleurig met hint olijfgroen | gedroogde abrikoos, vers laurierblad, kerrie, karamel, noten en sojasaus | zo veel pit en frisheid, rijk en ontwikkeld maar zó fris | intens maar met enorme finesse, eindeloze afdronk. 18/20 punten

(importeur: The Port & Wine Company)

Symington Family Estates, Graham’s Single Harvest Tawny 1972, Vinho do Porto

amberkleurig naar mokka | zeer complex maar fris, tabak, hazelnoten, karamel, umami | smaak is aards, spicy, belegen en notig maar zeer levendig en lang | zeer complexe, eerbiedwaardige wijn. 18/20 punten

(importeur: Verbunt Wijnkopers)

Madeira Wine Company, Cossart Gordon Madeira Bual 1962, Madeira

diep, donker amber naar mokka | koffie, witte chocolade, kerrie, lavas, karamel, wat honing | onwaarschijnlijk intens, vol en eerst zoet van smaak, maar enorme zuren geven grootse balans en doen de smaak zeer lang voortduren | geweldige authentieke wijn, een waar genot. 17,5/20 punten

(importeur: André Kerstens BV)

José Maria da Fonseca, JMF Alambre 40 Years Moscatel de Setúbal, Península de Setúbal

donker goudgeel | fascinerend aroma, met terpenen (druivig, bloemig), wat karamel en noten | zoete smaak, olieachtige structuur, rozen, prachtig | bijzondere wijn, zeer lang voor Moscatel. 17,5/20 punten