Piëmonte is een van de mooiste en boeiendste wijngebieden ter wereld. Maar omdat de beroemdste wijnen (Barolo, Barbaresco et al.) worden gemaakt van nebbiolo, krijgen de andere druivenrassen die er staan aangeplant, relatief weinig aandacht.
Als er één is die meer aandacht verdient, is het barbera, de meest aangeplante druif van Piëmonte en na sangiovese en montepulciano de derde blauwe druif van Italië. En als er een producent is die barbera als kwaliteitsdruif op de kaart heeft gezet, dan is het Azienda Agricola Braida van wijlen Giacomo Bologna.
Imago
Braida is opgericht in 1961 door Giuseppe ‘Braida’ Bologna en is gevestigd in Rocchetta Tanaro, een dorp aan de rivier Tanaro, op zo’n 10 kilometer ten oosten van Asti. Het was zijn zoon Giacomo die Braida uitbouwde tot een producent van serieuze kwaliteitswijnen, met barbera in de hoofdrol.Dat dit is gelukt, was aanvankelijk niet te voorzien. Want toen Giacomo Bologna begin jaren ’80 besloot te proberen ‘grote’ wijn te maken van barbera, was de druif eigenlijk alleen goed genoeg voor eenvoudige tafelwijnen (vaak met wat CO₂), waarvan de scherpe zuren hielpen vette vleeswaren te verteren. Toen er even later meer dan 30 mensen overleden door het drinken van met methanol versterkte Barbera, leek diens imago helemaal verpest.
Groen
Maar Giacomo geloofde in de potentie van barbera. Hij startte met groene oogst en oogstte later dan anderen, wetende dat barbera ook dan genoeg zuren behoudt om wijnen te geven die genoeg frisheid en balans hebben. En hij liet de wijn rijpen in (deels nieuwe) Franse barriques, voor goede kleur en meer rondeur. De wijn waarmee hij de critici wist te overtuigen, is Bricco dell’Uccellone, een Barbera d’Asti, die voor het eerst in 1982 werd geproduceerd. De wijn heeft al jaren een zekere cultstatus en is nog steeds het vlaggenschip van Braida.In 1990 overleed Giacomo voortijdig en sindsdien wordt Braida geleid door zijn zoon Giuseppe (wijngaarden en wijn maken) en dochter Raffaella (commerciële zaken), geholpen door haar man Norbert Reinisch (export directeur).
Een stukje Italië
Het was Norbert Reinisch (foto) die afgelopen maand op uitnodiging van Braida’s importeur, Poot Agenturen, in Nederland was, om een proeverij van hun assortiment te verzorgen. Plaats van handeling was de wijnkelder (en later de pizzeria La Storia) van Mario Uva in Neck, een aparte, maar goed gekozen locatie. Want La Storia voelde die dag als een stukje Italië in de herfstige Noord-Hollandse polder, zowel qua sfeer als qua eten, dat eenvoudig maar smaakvol was. En belangrijk, het eten ging prima samen met de krachtige wijnen van Braida.
En Reinisch bleek de perfecte figuur om de filosofie en de wijnen van Braida te verklaren. Hij stamt uit Innsbruck maar zijn liefde voor wijn en Raffaella brachten hem naar Piëmonte. Aangenaam is dat Reinisch niet alleen Braida, barbera en Piëmonte goed kent, maar als kandidaat Master of Wine alles ook in een bredere context kan plaatsen.
Balans
Bovendien maakt hij het verhaal niet fraaier dan het is. Zo draaide hij niet om het feit heen dat de alcoholpercentages van de Barbera’s (15% à 16% vol. is geen uitzondering) Braida de laatste jaren wat zorgen baren, ondanks dat de wijnen genoeg balans blijven houden.Wat hij ook vertelde: flavescence dorée, een bacteriële infectie van druivenplanten, richt de laatste jaren veel schade aan in Piëmonte. Braida verliest zo’n hectare wijngaard per jaar aan de ziekte, een forse schadepost dus. En de overbrenger van de ziekte stamt weer eens uit Amerika (zoals o.a. ook meeldauw en druifluis): de Amerikaanse druifcicade.
Proeven
De proeverij toonde het actuele assortiment van Braida en alle wijnen zijn verkrijgbaar in Nederland. Hier volgen de wijnen en de bijbehorende notities:
Langhe Nascetta Regina di Fiori 2012: eerste oogst van de interessante inheemse druif nascetta, waarvan Barolo-producent Elvio Cogno de voortrekker is; groene peper is typerend, Norbert Reinisch vergelijkt nascetta met grüner veltliner; mooi fris, met goede zuren, maar ook rondeur, licht peperig-kruidige nahang. ****
± € 19,00
Barbera d’Asti Montebruna 2011: zwarte kersen, warm en kruidig, niet complex maar puur, flink in alcohol, blijft toch aardig in balans ***(*)
< € 20,00 bij meerdere aanbieders
Barbera d’Asti Bricco dell’Uccellone 2010: het vlaggenschip, van wijngaard aangeplant in 1972, 15 maanden in Franse barriques, 12 maanden rijping op fles voor release; zeer compact, wat gesloten, lijkt groot jaar, want niet te warm; mooie zuren, prachtig fruit, grote lengte; dit zal veel beter rijpen dan de warmere jaren, zegt Norbert Reinisch. Barbera heeft relatief weinig tannine, extra grip en structuur komt van barriques; 16,2% vol. alcohol geeft wel flink wat warmte na, maar heerlijk stoer. ****(*)
± € 50,00 – € 55,00 bij meerdere aanbieders
Barbera d’Asti Bricco della Bigotta 2006: de andere top-Barbera van Braida, van stokken aangeplant in 1982, 18 maanden in Franse barriques (40% nieuw hout), 12 maanden rijping op fles voor release; wat lichtere aanzet dan Uccellone, wel flinke structuur, ook van hout, iets zoutige nahang; zuren van Barbera zijn heel anders dan die van Nebbiolo, veel meer upfront, ook door combinatie met kersenfruit. ****(*)
± € 50,00 – € 55,00 bij meerdere aanbieders
Barbera d’Asti Bricco della Bigotta 1997: hét hoogtepunt van de proeverij, waarschijnlijk ook omdat de wijn aan tafel werd geschonken bij prachtige Brasato al Barbera; mooi gerijpt, nog geen spoortje vermoeidheid, veel zoet fruit nog, mooie peperig en kruidig, lange, warme nahang. *****
Barbera d’Asti Ai Suma 2010: 100% barbera, 100% nieuw hout, zeer donker; heel kruidig, balsamico, zeer rijp fruit (late oogst), wat drogend en heftig, 16% vol. alcohol. ****
Moscato d’Asti Vigna Senza Nome 2012: geoogst op potentieel 12% vol., bij 5,5% vol. alcohol teruggekoeld naar -7 graden, dan meteen filtering, uiteindelijk 105 gram restsuiker; bloemig, fris, zuiver. ***(*)
± € 13,00 bij meerdere aanbieders
Braida zet een overtuigende serie neer, die blijvend bewijst dat barbera wel degelijk een druif voor serieuze wijnen is. En hoewel ze zeker niet de enige producent meer zijn die sterke Barbera maakt (o.a. Coppo, Vietti, Chiarlo, La Spinetta kunnen er ook wat van), lijken ze als échte specialist nog steeds een streepje voor te hebben. De wijnen van Braida – Giacomo Bologna zijn verkrijgbaar via Poot Agenturen.
