Prowein is ieder jaar de eerste grote gelegenheid om wijn van de meest recente oogst te proeven en te beoordelen. De verwachtingen voor de wijnen van 2008, grotendeels wit uiteraard, waren hooggespannen. Dit keer niet omdat het weer een topjaar zou betreffen, maar juist omdat het wel eens een matig jaar zou kunnen zijn.
Prowein is ieder jaar de eerste grote gelegenheid om wijn van de meest recente oogst te proeven en te beoordelen. De verwachtingen voor de wijnen van 2008, grotendeels wit uiteraard, waren hooggespannen. Dit keer niet omdat het weer een topjaar zou betreffen, maar juist omdat het wel eens een matig jaar zou kunnen zijn.
De eerste indrukken zijn echter geruststellend; 2008 is zeker geen groot jaar, maar de serieuze producenten kunnen zeer acceptabele wijnen aanbieden. Veel grote wijnen, hogere kwaliteiten van hoge mostgewichten, zullen er niet zijn. Veel producenten ‘roemen’ de pittige zuren en spreken van een ‘klassieke’ jaargang. ‘Klassiek’ betekent hier voor alle duidelijkheid meer ‘typisch, zoals vroeger’ en niet ‘heel goed’.
Vatmonsters
Zo vroeg in het jaar zijn uiteraard vooral de lagere kwaliteiten al afgevuld, zoals QbA en Kabinett. Spätlese-niveau (en hoger zeker) is nog niet gebotteld en wordt als vatmonster te proeven aangeboden. Dat is altijd wat misleidend, want menig vatmonster toont zich rijker dan de uiteindelijke wijn, die geklaard is en een koude behandeling heeft ondergaan. Veel producenten konden trouwens de verleiding niet weerstaan een aantal wijnen uit 2007 op tafel te zetten. Dit herinnerde de bezoekers er aan hoe prachtig die jaargang is!
Geen makkelijk jaar
2008 was in Duitsland geen gemakkelijk jaar. Bijna alle gebieden kampten in augustus en september met soms heftige neerslag en te koud en wisselvallig weer. Matige rijpheid en ongewenste rot waren de problemen, wat strenge voorselectie nodig maakte en de opbrengsten deed afnemen. Want de slechte, door grijze rot aangetaste druiven moesten worden weggesneden, terwijl de nog wat onrijpe maar op zich gezonde druiven zoveel mogelijk tijd kregen om door te rijpen. Gelukkig lagen de temperaturen in oktober lager dan in 2006, zodat er van een ‘botrytis-epidemie’ geen sprake was. Wel lag in de meeste gebieden de rijpheid te ver achter om echt hoge mostgewichten te halen, maar de basiskwaliteiten zijn met des te meer aandacht gemaakt. Van de gebieden onttrekt eigenlijk alleen Baden zich aan dit problematische beeld; daar was het weer voor en tijdens de oogst vrij stabiel en zorgen de goede zuren voor lengte en elegantie.
Meer zuren, minder alcohol
Als er enkele producenten moeten worden uitgelicht, dan begin ik bij Van Volxem uit Wiltingen aan de Saar. Het is ongelooflijk hoe Roman Niewodniczanski zich ontwikkelt en hoe overtuigend zijn wijnen ook in 2008 zijn!
De wijnen van Christoph Tyrell’s Karthäuserhof, met de nieuwe keldermeester Christian Vogt, hebben pittige zuren, zijn zuiver en licht: het is even geleden dat dit bedrijf een Spätlese trocken met slechts 11,5 procent alcohol uitbracht. Dit is typerend voor de droge Rieslings 2008 van de Mosel en vele andere gebieden: hogere zuren en een half tot heel procent minder alcohol. Inderdaad, een ‘klassiek’ jaar.
Dat het in Baden beter was, lieten de wijnen van het aanstormende talent Alexander Laible mooi zien. Een absolute topwijn is zijn Weißer Burgunder trocken SL 2008, een wijn met fascinerende diepgang en geweldige frisheid door mineraliteit en zuren.
Er volgen hier verder geen beschrijvingen en highlights per gebied, daarvoor is het nog te vroeg. De Mainzer Weinbörse, eind april, zal een breder beeld geven.
Silvaner is jarig
Het jubileum 350 Jahre Silvaner was een mooie aanleiding om de aandacht eens te richten op deze oude variëteit. Zijn oorsprong was lange tijd omstreden, maar recent genetisch onderzoek heeft aangetoond dat het een kruising is uit traminer en österreichisch weiss. Silvaner is vooral bekend uit Franken, waar hij 350 jaar geleden voor het eerst werd aangeplant. Maar ook in Rheinhessen, dat zelfs de grootste aanplant heeft, worden er prachtige wijnen van gemaakt. Daar mag men er echter geen Grosses Gewächs van produceren (dat mag alleen in Franken en Saale-Unstrut). Die wijnen waren de laatste jaren in het algemeen weliswaar rijk, maar nogal zoet, zwaar en onelegant, vooral door een gebrek aan zuren op het Grosses Gewächs-niveau. Alsof het zo moest zijn in dit jubileumjaar, heeft silvaner in 2008 geprofiteerd van de minder goede omstandigheden en hebben de wijnen juist goede zuren. Dat belooft goeds voor de hogere kwaliteiten, die later dit jaar geproefd kunnen worden.
Genieten van 2007
Veel producenten hadden nog wijnen van 2007 op (en onder!) tafel staan. Bij Clemens Busch en Heymann-Löwenstein, als twee terroirbroeders naast elkaar, was dat te verwachten, want hun wijnen zijn altijd behoorlijk wat later klaar. Bij Busch moesten de mensen zich ‘behelpen’ met fabuleuze gewassen als 2007 Pündericher Mariënburg Riesling Grosses Gewächs en het zelfde niveau uit de wijngaard Rothenpfad. Wat een straf!
Reinhard Löwenstein verwende zijn publiek onder andere met zijn fantastische 2007 Winninger Uhlen Laubach Riesling Erste Lage en een sublieme 2007 Winninger Uhlen Roth Lay Auslese Goldkapsel. Godennectar uit de Terrassenmosel.
Er waren meer toppers uit 2007 die zich nu fraai toonden. Hier zo maar wat voorbeelden: Dr. Crusius’ 2007 Niederhäuser Felsensteyer Riesling Grosses Gewächs (Nahe), de 2007 Fellbacher Lämmler Riesling Grosses Gewächs van Gerhard Aldinger (Württemberg), Wittmann’s 2007 Westhofener Riesling trocken S (Rheinhessen) en de 2007 Siefersheimer Spätburgunder van Wagner-Stempel.
Meningen over 2008
Tot slot, een aantal prominente Duitsers over Duitsland 2008:
- Gerhard Eichelmann (journalist, auteur van o.a. de bekende wijngids ‘Eichelmann, Deutschlands Weine’), gesproken op Vinitaly 2009 in Verona, vatte de jaargang 2008 als volgt samen: “2008 is weer een echte ‘Winzerjahrgang’, net als 2007 trouwens, maar om heel andere redenen. Het is zeker geen groot jaar, maar zij die door strenge selectie de oogst hebben kunnen uit stellen, zullen zeker mooie, soms grote wijnen gaan aanbieden, met spannende zuren.”
- Oliver Haag (Weingut Fritz Haag, Mosel), ook in Italië (!), zei min of meer hetzelfde: “Een ‘Klassischer Jahrgang’, met solide, elegante basiswijnen en minder grote, hogere wijnen.”
- Magdalena Sauer (Weingut Horst Sauer, Franken): “Tot in augustus was alles mooi, maar tweemaal heftige neerslag was de inleiding voor een lange, lastige oogst. Zeer strenge selectie was absoluut nodig, alertheid en geduld ook.”
Op naar de Mainzer Weinbörse eind april 2009, voor een nadere kennismaking met 2008.
Lars Daniëls MV
