Niemand minder dan Volksschrijver Gerard Reve schreef ooit: “Alle religie is schone en ware waanzin.” Zoals bekend kun je ‘religie’ net zo goed vervangen door ‘wijn’. De strekking van de uitspraak blijft dan exact dezelfde. Zie hoe Bordeaux daar momenteel weer eens een fijn bewijs voor weet te leveren. Het illustreert de French Paradox in ultieme vorm. Laat er geen misverstand over bestaan: ondanks alle bizarre toestanden waarop de Bordelais ons sinds enige eeuwen ononderbroken weten te trakteren, hun wijnen zijn en blijven uniek. Althans, wanneer het weer tenminste een beetje meezit, de wijngaarden kunnen profiteren van een terroir die naam waardig, en wanneer er voldoende geïnvesteerd is in een propere kelder.
Niemand minder dan Volksschrijver Gerard Reve schreef ooit: “Alle religie is schone en ware waanzin.” Zoals bekend kun je ‘religie’ net zo goed vervangen door ‘wijn’. De strekking van de uitspraak blijft dan exact dezelfde. Zie hoe Bordeaux daar momenteel weer eens een fijn bewijs voor weet te leveren. Het illustreert de French Paradox in ultieme vorm. Laat er geen misverstand over bestaan: ondanks alle bizarre toestanden waarop de Bordelais ons sinds enige eeuwen ononderbroken weten te trakteren, hun wijnen zijn en blijven uniek. Althans, wanneer het weer tenminste een beetje meezit, de wijngaarden kunnen profiteren van een terroir die naam waardig, en wanneer er voldoende geïnvesteerd is in een propere kelder. Geen van dit alles is vanzelfsprekend, maar het kan wel eens voorkomen. De oogst 2005 heeft er al vast een paar fraaie staaltjes van te zien gegeven. Lafite bijvoorbeeld. Eigendom van een bankiersgeslacht dat er blijk van geeft van rekenen te weten.
Bordeaux en geld dus weer eens. Het geeft ons een fascinerend inzicht in het fenomeen marktwerking. En dat stemt helaas iets minder vrolijk dan het kwaliteitsniveau van het afgelopen jaar. De rituele opwinding van dit moment – bij een overigens te ververwaarlozen minderheid afgezet tegen de totale wereldbevolking – over de jonge wijn en de daarmee samenhangende ‘noodzaak’ tot ‘prijsbijstellingen’ beperken zich maar tot een fractie van wat er in Bordeaux aangeboden wordt. In Bordeaux zal de komende tijd trouwens het woord ‘failliet’ vaker klinken dan de naam Lafite. Voor 95% van de producenten in Bordeaux is het momenteel met hangen en wurgen overleven, of gewoon recht op de ondergang afgaan. De gedoemde verliezers krijgen voor een tonneau (= 900 liter) AC Bordeaux bij lange na niet de gewenste minimumprijs van 1000 euro geboden, maar mogen al blij zijn wanneer dat niet minder is dan 800 euro. Reken dat voor de aardigheid eens even om naar de prijs voor een standaardfles.
Aan het primeurcircus doen ongeveer 400 châteaux mee, goed voor hooguit 5% van de totale productie. Van die 400 zijn het dan uiteindelijk enkele tientallen die werkelijk het onderlinge spel van prijsopdrijving meespelen. Waarbij de ene eigenaar toch vooral maar niet onder wil doen voor zijn buurman. Een week geleden, na het spectaculaire uitkomen van de eerste tranche van Lafite werd voor 2005 gemiddeld 58% meer gevraagd dan voor 2004, 40% meer dan voor 2004 en zelfs nog 25% voor het recordjaar tot nu toe, 2000. Lafite speelde het voor elkaar om zijn prijs ten opzichte van 2000 bijna te verdievoudigen en opende met 300 euro. Het zou gevaarlijk zijn hier verder concrete prijzen te noemen, want het is daarbij net als destijds met de inflatie in Duitsland. Prijzen van vandaag zijn morgen al weer zwaar achterhaald, om nog maar te zwijgen van volgende week. Een prijs af château ondergaat immers nog diverse bewerking met rekenmachines vooraleer er sprake is van een ‘consumentenprijs’. Voor de goede orde: we hebben het hier over prijzen per ‘gewone’ fles van 75 centiliter. In de jaren ’90 kon je voor zo’n bedrag nog een hele kist van een gunstig bekend staande cru op de kop tikken. Temps perdu! Tenzij je tot het gilde der speculanten behoort en je geld niet met werken hoeft te verdienen. Het lijkt die châteaubazen overigens een rotzorg zijn dat hun wijn niet langer door liefhebbers gekocht kan worden, maar enkel nog is weggelegd voor poenerige patjepeeërs. Soort zoekt soort, zullen we maar zeggen. PS We krijgen zojuist een e-mailbericht binnen van ChateauOnline met in de ‘aanbieding’ behalve een voor 504 euro eigenlijk relatief goedkope Lafite – Margaux, Latour en Cheval Blanc zitten op 577,50 – als uitsmijter Ausone voor 997,50 euro. Over waanzin gesproken…
René van Heusden
