In het Franse appellationsysteem is er één vrijwel vergeten soort herkomstbenaming: de VDQS, Vin Delimité de Qualité Superieure. Ooit verzonnen de Fransen deze herkomstbenaming als opstapje naar de appellation contrôlée. De gebieden die serieus op weg waren naar de eigen appellation, mochten eerste een tijdje in de wachtkamer van de VDQS verblijven. Maar inmiddels is het systeem een beetje achterhaald. Er is meer behoefte gekomen aan een systeem waarin de regels wat soepeler worden gehanteerd. Daarin voorziet de Vin de Pays, zodat die tegenwoordig een interessant alternatief is geworden. Zo komen er geen nieuwe VDQS meer bij en zijn de meeste bestaande gepromoveerd tot Appellation Contrôlée. Eén is er nog altijd overgebleven: Côtes de Saint-Mont, in het Franse Zuidwesten, hartje Gascogne.
Blijkbaar vinden de autoriteiten Côtes de Saint-Mont nog altijd niet serieus genoeg om tot de echte appellations te mogen behoren. Het probleem is waarschijnlijk dat er maar weinig echt belangrijke producenten zijn die de reputatie van deze streek kunnen dragen. Sterker, de dienst wordt hier uitgemaakt door de plaatselijke coöperatie, de Cave de Plaimont, naast enkele handelaren, die de wijnen en druiven bij de boeren opkopen. Dat systeem werkt zo goed, dat er weinig neiging bestaat om te kijken naar andere mogelijkheden. De reputatie van de wijnen en de streek is simpelweg niet groot genoeg om veel boeren in staat te stellen hun eigen wijnen met succes op de markt te brengen. Bovendien doet de coöperatie van Plaimont het gewoon heel goed.
Er wordt hier een enorme hoeveelheid wijn gemaakt, op de markt gebracht onder talloze namen en met veel verschillende etiketten. Vaak hebben de wijnen een goede prijs/kwaliteitsverhouding, zoals deze smakelijke Crêtes de Tillan, een witte Côtes de Saint-Mont. Hij wordt gemaakt van lokale druiven, zoals de colombard, een druif die zijn oorsprong vindt in de productie van een ander lokaal product, de Armagnac. Door hem even in contact te brengen met eikenhout krijgt hij wat meer complexiteit en breedte. Het resultaat is smakelijk, geurig en open, met bloemen en wit fruit, een vleugje vanille van het hout, wat sap en bitter, aangenaam in de smaak, met perzik en peer, wat zuren, levendig, lekker.
Dirk van den Broek, € 3,69
