Slim bedacht, daar in Utrecht bij Uitgeverij Spectrum. Breng de Wijnalmanak niet één keer, maar twee keer per jaar uit. Kassa! Voor het eerst is daarom een Zomer Wijnalmanak op de markt gebracht. Een soort Wijnalmanak ‘light’, met daarin opgenomen ‘de beste witte en rosé wijnen onder € 5’. Volgens samensteller Harold Hamersma althans
Slim bedacht, daar in Utrecht bij Uitgeverij Spectrum. Breng de Wijnalmanak niet één keer, maar twee keer per jaar uit. Kassa! Voor het eerst is daarom een Zomer Wijnalmanak op de markt gebracht. Een soort Wijnalmanak ‘light’, met daarin opgenomen ‘de beste witte en rosé wijnen onder € 5’. Volgens samensteller Harold Hamersma althans. Hij koos er ruim 400 uit een veelvoud aan inzendingen. Toegegeven, ook Hubrecht Duijker staat in kleiner lettertype als coauteur vermeld, maar dat lijkt enkel voor de show.
Als gelukkige bewoner van een ivoren toren waarin alleen Echte Wijnen een woord waardig gekeurd wordt, heb ik grote bewondering voor de proefinspanningen die voor een uitgave als deze geleverd moeten worden. Vooral dan in fysiek opzicht. Wanneer prijs een belangrijker selectiecriterium is dan kwaliteit – en dat is hier duidelijk het geval – dan moet je wel enigszins masochistisch van aanleg zijn. Maar daar staat ironisch genoeg wel tegenover dat het wat schuift. De eerste oplage van ruim 30.000 exemplaren liegt er al vast niet om. Maar daarom is het nog geen magnum opus.
De beperking tot wit en rosé is te begrijpen – een gouden regel in marketing en reclame is om het simpel te houden, ‘ongecompliceerd’ zomers dus –, maar is vanuit productmatig oogpunt bezien een lachertje. Het lijkt bijna op het behandelen van de lezers als wel erg simpele zielen. Alsof het fenomeen ‘koele rode’ nog uitgevonden moet worden. Ooit wel eens aan Beaujolais, Pinot Noir, rode Loire of rood Duits gedacht? Een paar daarvan zouden best nog wel eens in die gewenste prijsklasse kunnen vallen. En tja, het bij uitstek populaire zomerse fenomeen Prosecco schittert ook door afwezigheid. Maar ja, dat zal dan wel weer zijn omdat zelfs platte bubbels toch al gauw meer dan 5 euro kosten. Dat Soit, er zijn erger zaken.
De beperking tot wit en rosé toont onbedoeld (?) een gebrek aan realiteitszin en wat de wijn drinkende Jan Modaal in de zomer zou kunnen bezighouden. Want wat dachten we van een glaasje ‘makkelijk’ rood bij die onvermijdelijke zomerse barbecue met vlees? Sorry hoor, maar met rosé houd je dat echt niet urenlang vol. Een gemiste kans om iets aan ‘educatie’ te doen. En betekent dit nu ook dat er in de najaarseditie alleen maar rode wijnen komen te staan? Vanwege het ‘winterse’ drinkpatroon vanaf oktober? We meenden toch uit betrouwbare bron vernomen te hebben dat rosé nu het hele jaar door gedronken wordt. Persoonlijk zou ik rosé champagne van een gunstig bekendstaand huis als de ideale zomerwijn suggereren – mousserend én rosé tegelijk! –, maar dat schijnt dan ineens weer ‘elitair’ te zijn. Ach, het is ook nooit goed.
Harold kan leuk en lekker schrijven. Dat is hem als reclameman wel toevertrouwd. Vlot als geen ander. Maar hoe hoog legt hij de lat voor kwaliteit? Anders gezegd: in hoeverre zijn ‘de beste wijnen onder € 5’ nu ook ongeremd als ‘lekker’ te typeren? Zelfs die met drie sterren bedachte wijnen. Een kwestie van smaak, inderdaad. En dan maar hopen dat jouw eigen smaak overeenkomt met die van degene die pretendeert er verstand van te hebben. Hoewel Hamersma net als zijn voorganger Duijker bij hoog en laag beweert dat de kwaliteit van de wijnen in het besproken prijssegment er op vooruit gaat – wat op zichzelf een verheugende mededeling is – betekent dit geenszins dat de argeloze lezer daarom alleen maar superlekkere wijnen aanbevolen krijgt. Je kan voor zo’n bedrag nu eenmaal niet 400 keer op de eerste rij zitten.
Op dit prijsniveau gaat het in overgrote meerderheid om (semi-) industriële wijnen met maar zelden iets dat als complexiteit aangemerkt kan worden. Als je goed tussen de regels door leest, dan merk je dat zelfs een aartspositivo als Harold Hamersma toch ook wel eens moeite heeft met de nodige van zijn aanbevolen wijnen. Zelf zal hij ze zeker niet drinken. Terecht. Waarmee talleen wel het hele concept van dit soort gidsen ter discussie gesteld kan worden. Verreweg de meeste van de beschreven wijnen komen van supermarkten waarvoor wijn slechts een commodity is; de ‘klassieke’ wijnhandel speelt slechts een marginale rol van betekenis. Zoals gebruikelijk, maar dat is allerminst erg. Kwaliteit heeft nu eenmaal een prijs én karakter.
Betekent dit alles nu dat de Zomer Wijnalmanak helemaal niets is? Wel nee. Het is alleen net even iets te gelikt commercieel. In de ogen van ons soort mensen althans. Maar hé, de supermarkt is nu eenmaal dominant. Bovendien is het is een zorgvuldig uitgegeven werkje met, helemaal in de geest van deze lifestyletijd, eettips onder de noemer ‘Wat eten we daarbij?’ bij de sterrenwijnen. En een goed register. Zo hoort het. Toch een goedbedoelde waarschuwing aan de hoog gewaardeerde auteur en uitgever: a.u.b. oppassen met het uitmelken van het beproefde Almanakconcept! Bij te hoge rendementen in wijngaarden loopt het vroeg of laat ook verkeerd af. Minder wil wel eens beter zijn.
Harold Hamersma (& Hubrecht Duijker):
Zomer Wijnalmanak 2008
Spectrum, Utrecht, 2008
ISBN 978 274 6930 4
Prijs: variërend van € 9,95 tot € 11,90 (!)
René van Heusden
