Nieuws

Nederland heeft meerdere bekende wijnschrijvers. De afgelopen zaterdag plotseling overleden Nicolaas Klei (1961-2025) was er daar zonder twijfel een van, ondanks dat hij niet iemand was die proeverijen afstruinde of die de schijnwerpers opzocht. Hij was van een groot wijnjaar, 1961, dat moet een voorteken zijn geweest voor zijn latere carrière.

Nicolaas studeerde rechtsgeschiedenis en ging werken voor het Koninklijk Genootschap ter Bevordering en Verbreiding van Nutteloze Kennis. Toen kwam de wijn. Hij had een wijnrubriek in Trouw, toen men nog zei ‘wijn is rood en komt uit Frankrijk’ (Wirekuf). Dat werd anders, ook voor Nicolaas. Naast zijn rubrieken (o.a. Elsevier, AD) schreef hij vele gidsen en boeken over wijn, waarvan De Omfietswijngids wellicht de bekendste was. Ook maakte hij diverse Supermarktwijngidsen en schreef hij samen met Harold Hamersma het Handboek voor de moderne wijnliefhebber.

Nicolaas ontwikkelde al snel een voorliefde voor ‘natuurlijke’ wijnen en hield van de verhalen achter de wijnen van gepassioneerde, oprechte (bio)boeren. Het schrijven deed hij vol overtuiging in een eigen stijl, erudiet maar niet betweterig, grappig en zonder poespas. ‘Wijn is niet moeilijk, maar lekker’, was een van zijn deviezen. Daarmee heeft hij wijn toegankelijk gemaakt voor vele Nederlanders, zonder wijn te degraderen tot iets simpels. Want altijd was er de oprechte verwondering over wijn, over zijn diversiteit, zijn herkomst en zijn smaken.

Perswijn wenst zijn familie, geliefden en andere nabestaanden veel sterkte met dit grote verlies.

Nicolaas Klei (foto Milton Verseput voor Vinée Vineuse van Wijnkoperij Okhuysen)

Toen eind augustus de nieuwe Grosse Gewächse van de VDP aan de internationale pers werden voorgesteld, werd het snel duidelijk: zowel 2023 voor wit als 2022 voor rood zijn topjaargangen. Magda van der Rijst en Lars Daniëls waren erbij. Zij proefden en beoordeelden ieder zo’n 300 wijnen.

tekst: Magda van der Rijst en Lars Daniëls

foto’s: Peter Bender voor de VDP en Lars Daniëls

Rondvragend naar 2023 voor Riesling en 2022 voor Spätburgunder, de twee belangrijkste kwaliteitswijnen van Duitsland, hoorden we vrijwel alleen positieve geluiden. ‘Een van de beste jaren voor Spätburgunder’, zei Carolin Spanier van Weingut Kühling-Gillot en Weingut Battenfeld-Spanier uit Rheinhessen. En Fred Prinz van Weingut Prinz uit de Rheingau had het zelfs over ‘een perfecte jaargang voor Riesling.’ Grote woorden, maar we kunnen hun enthousiasme begrijpen. De zogenaamde Vorverkostung in Wiesbaden van de nieuwe, droge topwijnen van de leden van het Verband Deutscher Prädikatsweingüter, vooral Riesling 2023 en Spätburgunder 2022, was een feestje dit jaar. Er waren zo’n 360 wijnen te proeven en we hebben vrijwel alle wijnen in onze glazen gehad.

Aantallen

De Grosse Gewächse van de VDP kun je niets anders dan een succesverhaal noemen. De vereniging heeft in iets meer dan twintig jaar haar eigen grands crus overtuigend op de wereldwijnkaart gezet. In 2002 kostte een GG gemiddeld 16 euro, tegenwoordig 45 euro, met een aantal wijnen boven de 200 euro. Dit jaar komen er 561 wijnen op de markt, waarvan 313 Rieslings (56%) en 126 Spätburgunders (22%). De meeste komen uit de Pfalz (17%), Baden (13%) en de Rheingau (13%). Maar dat wil uiteraard niet zeggen dat daar ook de beste wijnen zijn gemaakt.

De meeste witte wijnen komen uit 2023, de meeste rode uit 2022. Maar de trend om wijnen later te releasen, zet door, vooral in de Rheingau, waar het merendeel van de Riesling GG die op de markt komt, van de jaargang 2022 is. Dat maakt de wijnen wat lastig te vergelijken met die uit andere gebieden, die wel 2023 presenteren.

Jaargang 2023 voor wit

2023 was het warmste jaar ooit gemeten in Duitsland. En het zoveelste warme jaar van deze eeuw, ook als je alleen kijkt naar het groeiseizoen (april-september). In de Mittelmosel was de gemiddelde temperatuur tijdens die periode 17 °C, in de Mittelhaardt (Pfalz) zelfs 18 °C. Maart was koel en nat, en ook in april bleef het koel. Mei, juni en juli waren warm en vrij droog.

In de Mosel viel in augustus veel neerslag en ook september was wisselvallig, wat veel schimmeldruk gaf. Clemens Busch: ‘Het was een intensief jaar. We hebben de droogte goed doorstaan, maar de oogst was uitdagend. Het moest allemaal heel snel, want er was veel zuurrot. Streng selecteren was absoluut nodig. Maar de wijnen zijn goed, ik ben zeer tevreden.’

Elders waren de omstandigheden richting de oogst beter. In de Nahe regende het in juli en augustus ook veel, maar dat was welkom na het droge voorjaar. En september was er prachtig. Frank Schönleber van Weingut-Emrich Schönleber is heel positief over 2023: ‘Het is eigenlijk een jaargang op maat, met balans en verfijning.’ En we hoorden meer goede geluiden over Riesling 2023, uit Rheinhessen, de Rheingau en de Pfalz, over mooi weer in september, prachtig gezonde druiven en keurige opbrengsten.

Carolin Spanier van Weingut Kühling-Gillot en Weingut Battenfeld-Spanier heeft een dubbel gevoel over het voor de meeste Rieslingproducenten zo mooie 2023: ‘2023 is een prachtig jaar voor Riesling, maar voor ons wijngoed was het ook een dramatisch jaar. Eind augustus werd 17 hectare die we vooral voor Gutswein gebruiken door hagel verwoest.’

Indruk van 2023 voor Riesling

Magda

2023 lijkt zich, in elk geval wat de witte wijnen betreft, lekker tussen 2021 en 2022 te nestelen. In 2021 waren er niet alleen veel meer zuren, maar ook veel verschillende soorten zuur. In 2022 was alles rijper, het zuurgehalte beduidend lager en de zuren milder en breder. 2023 heeft van beide wat en blinkt nu al uit in toegankelijkheid met sappig fruit, frisse geïntegreerde zuren en in veel gevallen een goede balans. Jong heel verleidelijk, met voldoende materie om in elk geval tien à vijftien jaar verder te rijpen. Dat klinkt als een ouderwets goed Rieslingjaar, waarbij – dat noemt elke producent – alles draaide om een zeer strenge selectie van de druiven tijdens de, in de meeste gebieden, haastige oogst.

Uiteraard zijn niet alle wijnen hetzelfde en de diversiteit in stijlen neemt naar mijn idee toe. De heterogeniteit zit ’m in lokale weersverschillen, maar ook in de hand van de wijnmaker. Er zijn uitgesproken reductieve wijnen versus wijnen waarin oxidatie en een vleugje vluchtig zuur ruimte krijgen, en van alles ertussenin. De stijlen zijn anders terwijl het niveau even hoog kan zijn.

Lars

Ik sla 2023 voor Riesling hoog aan, hoger dan 2022. Dat blijkt ook uit mijn punten; 2023 scoort gemiddeld met 17,14 punt iets hoger dan 2022 met 17,02 punt. Opmerkelijk is dat ik weinig ‘GG-onwaardige’ wijnen heb geproefd, ook al zijn er best grote kwaliteitsverschillen tussen de top en onderkant van de ranglijst. Voor mij zijn intensiteit en balans de sleutelwoorden. De beste wijnen hebben ook veel diepgang, spanning en grote lengte. De zuren zijn aanwezig, maar mooi rijp, en ook de dikwijls wat zoutige bitters geven extra mondgevoel. 2023 zal daarmee ook prima ouderen.

Favoriete gebieden

Magda

Nahe en Rheinhessen staan in 2023 bij mij bovenaan. De elegante zuren en de gemiddelde vulling die bij 2023 horen, lijken in andere gebieden sneller – gechargeerd – tot een wat kalere of juist vlakkere wijn te leiden dan in de Nahe en Rheinhessen. Hier zorgen de zuren precies voor een speelse lichtvoetigheid. In de Nahe maken Schäfer-Fröhlich en Emrich-Schönleber het meer dan waard en straalden ze, als je al hun ingezonden wijnen bij elkaar neemt, op dit moment iets meer dan Dönnhoff. Als helling, los van de producent, scoorde Felsenberg hoog.

De term heterogeniteit valt regelmatig als het over 2023 gaat, maar in de beoordeling van de wijnen uit Rheinhessen was dat bij mij niet het geval. Uiteraard zijn er verschillen, maar overall is er sprake van chique intensiteit ondersteund door mooie zuren. Over de Pfalz werd positief geroezemoesd, maar ik vond veel wijnen momenteel erg gesloten en daardoor wat ongemakkelijker en grilliger dan die van de Nahe en Rheinhessen. Te vroeg voor een oordeel, maar er waren absolute Pfalz-uitblinkers als Christmann en Battenfield-Spanier. Over de Mosel was men daarentegen in de wandelgangen minder te spreken, maar ik ben positiever en dat ligt (ook) aan mijn persoonlijke voorkeur voor minder fladderige floraliteit en, binnen de delicate stijl, meer minerale grip. De vijf knappe GG’s van Clemens Busch lieten dat voor elk terroir zien.

Lars

Ik ben het van harte eens met Magda als het gaat om de twee beste gebieden. De Nahe is wederom heel goed – al heb ik moeite met de (onnodige?) huisstijlreductie in de jonge wijnen van Schäfer-Fröhlich – maar Rheinhessen komt nog beter voor de dag, vind ik, ook zonder dat Klaus Peter Keller wijn had ingestuurd. Wittmann, Kühling-Gillot en Wagner-Stempel maakten Rieslings van absolute wereldklasse. Het is haast ongelooflijk hoe intens, verfijnd en lang wijnen als Brunnenhäuschen (maar ook Morstein en Kirchspiel) van Wittmann, Rothenberg Wurzelecht (maar ook Hipping en Pettenthal) van Kühling-Gillot en Heerkretz (maar ook Höllberg) van Wagner-Stempel zijn. In de Pfalz springen Dr. Bürklin-Wolf en Rebholz eruit, in de Mosel Clemens Busch en Heymann-Löwenstein. In de Rheingau lijkt Leitz weer helemaal terug aan de top: goed nieuws voor de Rüdesheimer Berg.

Favoriete Rieslings 2023

De beste wijnen volgens Magda (MR) en Lars (LD). Alle wijnen uit 2023, tenzij anders vermeld.

Mosel

Clemens Busch, Marienburg Rothenpfad MR 18 pnt; LD 18,5 pnt

Clemens Busch, Marienburg Fahrlay Terrassen MR 18 pnt; LD 18 pnt

Van Volxem, Scharzhofberger Pergentsknopp LD 18 pnt

Heymann-Löwenstein, Laubach LD 18 pnt

Heymann-Löwenstein, Röttgen LD 18 pnt

Heymann-Löwenstein, Kirchberg MR 18 pnt

Fritz Haag, Juffer Sonnenuhr LD 18 pnt

Von Hövel, Scharzhofberger MR 17 pnt

Schloss Lieser-Thomas Haag, Niederberg Helden MR 17 pnt

Maximin-Grünhaus, Herrenberg MR 17 pnt

Nahe

Emrich-Schönleber, Halenberg LD 18,5 pnt

Dönnhoff, Hermannshöhle LD 18,5 pnt

Emrich-Schönleber, Frühlingsplätzchen MR 17,5 pnt; LD 18 pnt

Dönnhoff, Dellchen LD 18 pnt

Gut Hermannsberg, Hermannsberg Reserve 2019 LD 18 pnt

Gut Hermannsberg, Kupfergrube Reserve 2019 LD 18 pnt

Schäfer-Fröhlich, Felseneck MR 18 pnt

Dönnhoff, Im Mühlenberg MR 17,5 pnt

Dönnhoff, Felsenberg MR 17,5 pnt

Schäfer-Fröhlich, Frülingsplätzchen MR 17 pnt

Rheinhessen

Wittmann, Brunnenhäuschen LD 19 pnt

Wittmann, Kirchspiel MR 18,5 pnt; LD 18,5 pnt

Kühling-Gillot, Rothenberg Wurzelecht MR 18 pnt; LD 19 pnt

Wittmann, Morstein LD 18,5 pnt

Kühling-Gillot, Pettenthal MR 17,5 pnt; LD 18,5 pnt

Gunderloch, Rothenberg LD 18 pnt

Bischel, Hundertgulden LD 18 pnt

Kühling-Gillot, Hipping LD 18 pnt

Wagner-Stempel, Heerkretz LD 18 pnt

Wagner-Stempel, Höllberg MR 17 pnt; LD 18 pnt

Battenfeld-Spanier, Frauenberg MR 17,5 pnt

Bischel, Scharlachberg MR 17 pnt

Gunderloch, Pettenthal MR 17 pnt

Rheingau

Leitz, Rosengarten Monopole 2022 LD 18 pnt

Robert Weil, Gräfenberg LD 18 pnt

Pfalz

Dr. Bürklin-Wolf, Pechstein G.C. LD 18 pnt

Reichsrat Von Buhl, Kirchenstück 2022 LD 18 pnt

Christmann, Meerspinne MR 18 pnt

Ökonomierat Rebholz, Kastanienbusch MR 17,5 pnt; LD 18 pnt

Ökonomierat Rebholz, Schäwer MR 17 pnt; LD 18 pnt

Dr. Bürklin-Wolf, Hohenmorgen MR 17,5 pnt

Rings, Saumagen MR 17,5 pnt

Philipp Kuhn, Saumagen MR 17 pnt

Franken

Rudolf Fürst, Centgrafenberg MR 17,5 pnt

Jaargang 2022 voor rood

Samen met 2018 was 2022 het op een na warmste jaar ooit in Duitsland – totdat 2023 nog warmer bleek te zijn geweest – met op meerdere plaatsen de vroegste oogst ooit. In Bad Neuenahr-Ahrweiler (Ahr) bedroeg de gemiddelde temperatuur tijdens het groeiseizoen 17 °C, net als in Schweigen in de zuidelijke Pfalz, twee hotspots voor Spätburgunder. De zomer was warm en droog, en serieuze neerslag viel pas halverwege september, toen de meeste Grosse Lagen voor Spätburgunder al waren geoogst (Riesling had wel last van de neerslag).

Een heel goed jaar voor rood dus, op papier. Carolin Spanier: ‘2022 was een van beste jaren voor Spätburgunder ooit, vind ik.’ Julian Huber van Weingut Bernhard Huber in Baden maakt wel een kanttekening: ‘In 2022 was overconcentratie het gevaar. Minder concentratie en extract laat het fruit meer stralen. En: 2022 heeft tijd nodig.’

‘Voor mij is 2022 een zeldzaam goed jaar, dat veel liefhebbers van Pinot zal aanspreken’ – Carolin Spanier

Indruk van 2022 voor Spätburgunder

Magda

2022 is compact en intens, waarbij in de topwijnen ook sprake is van transparantie, door de liftende aroma’s en zuren van rood fruit.

Lars

Voor mij is 2022 een zeldzaam goed jaar, dat veel liefhebbers van Pinot zal aanspreken. Ik hoorde bepaalde experts wel alweer roepen dat 2022 te open en rijp is, en dat 2021 eleganter is, meer een jaar voor de echte liefhebbers. Tja, iedereen mag vinden wat hij vindt, maar het komt een beetje hautain over, alsof zij iets begrijpen wat de meeste anderen niet begrijpen. In de breedte is 2022 gewoon beter dan 2021. En de beste wijnen uit 2022 hebben zo’n beetje alles wat je moet willen in Spätburgunder: rijp rood fruit, goede tannine, genoeg zuren, niet te veel rook en Würze. Wat betreft de beste producenten is er weinig nieuws onder de zon; alle bekende toppers maakten hun faam waar. En voor het eerst onder mijn absolute favorieten: Christmann met Vogelsang en Battenfeld-Spanier met Kirchenstück.

Favoriete Spätburgunder 2022

De beste wijnen volgens Magda en Lars. Alle wijnen uit 2022, tenzij anders vermeld.

Bernhard Huber, Bienenberg Wildenstein, Baden MR 19 pnt; LD 19 pnt

Bernhard Huber, Bienenberg, Baden MR 18,5 pnt; LD 18,5 pnt

Rudolf Fürst, Schlossberg, Franken MR 18,5 pnt

Rudolf Fürst, Hundsrück, Franken MR 18 pnt; LD 18 pnt

Bernhard Huber, Schlossberg, Baden MR 18 pnt; LD 18 pnt

Bernhard Huber, Sommerhalde, Baden MR 18 pnt; LD 18 pnt

Christmann, Vogelsang, Pfalz LD 18 pnt

Battenfeld-Spanier, Kirchenstück, Rheinhessen LD 18 pnt

Dr. Heger, Winklerberg Wanne, Baden LD 18 pnt

Jean Stodden, Herrenberg, Ahr LD 18 pnt

Bernhard Huber, Alte Burg, Baden MR 18 pnt

Franz Keller, Kirchberg, Baden MR 18 pnt

Jülg, Sonnenberg KB, Pfalz MR 18 pnt; LD 17,5 pnt

Meyer-Näkel, Kraüterberg, Ahr MR 17 pnt; LD 18,5 pnt

Meyer-Näkel, Rosenthal, Ahr MR 17,5 pnt

Kauffmann, Hassel, Rheingau LD 17,5 pnt

Dautel, Schupen 2021, Württemberg LD 17,5 pnt

Gutzler, Morstein, Rheinhessen LD 17,5 pnt

Dr. Heger, Winklerberg Winklen, Baden MR 17,5 pnt

Rings, Saumagen, Pfalz MR 17 pnt

Dautel, Forstberg 2021, Württemberg MR 17 pnt

Kühling-Gillot, Kreuz, Rheinhessen MR 17  pnt; LD 17,5 pnt

Chardonnay

We roepen het al een paar jaar: chardonnay wordt in Duitsland steeds meer aangeplant, en de wijn wordt steeds beter en nadert in sommige gevallen de wereldtop. Het is inmiddels eigenlijk zonde dat Chardonnay alleen in Baden de status van Grosses Gewächs heeft. Daarmee lopen we de steengoede wijnen uit Rheinhessen, de Pfalz, Württemberg en Franken mis. Dat gezegd hebbende, is het ook wel eens goed dat de VDP niet over één nacht ijs gaat en wijngaarden zich eerst laat bewijzen. We moeten het qua Chardonnay GG voorlopig dus met Baden doen, maar da’s geen straf.

Favoriete Chardonnay 2022, Baden

De beste wijnen volgens Magda en Lars. Alle wijnen uit 2022, tenzij anders vermeld.

Bernhard Huber, Schlossberg MR 18,5 pnt; LD 18 pnt

Bernhard Huber, Bienenberg MR 18,5 pnt; LD 18 pnt

Salwey, Henkenberg Steingrubenberg 2021 LD 17,5 pnt

Franz Keller, Kirchberg MR 17,5 pnt

Dr. Heger, Winterberg Hinter Winklen MR 17,5 pnt; LD 17 pnt

Wöhrle, Kronenbühl unten an der Teufelslochgasse MR 17 pnt; LD 17 pnt

Michel, Schlossberg LD 17 pnt

Wit en grijs: fleurige mix

Magda

Weisser Burgunder op GG-niveau stelt me zelden teleur, maar blaast me evenmin van mijn sokken. Gezien de mogelijkheden van de variëteit, ben ik absoluut onder de indruk als je in uiteenlopende jaren als ’21, ’22 en ’23 zulke verrukkelijke, evenwichtige wijnen weet neer te zetten. 2023 komt energiek over met smeuïge zuren. Ook hier een bonte mix aan stijlen, van de meer reductieve aanpak bij Philipp Kuhn tot de eerder oxidatieve werkwijze bij Odinstal.

Saale-Unstrut heeft me voor het eerst verrast dankzij de inbreng van Böhme & Töchter. Hun Edelacker Weissburgunder 2022 toonde een comfortabel evenwicht tussen sappig rijp fruit met de zuren als een koele onderstroom in een warme zee.

Wat betreft Grauer Burgunder vielen de relatief ingetogen aroma’s op, naast een romig mondgevoel met toasty tonen.

Favoriete Weisser Burgunder

Magda

Rebholz, Im Sonnenschein, Pfalz MR 17,5 pnt

Dr. Von Bassermann-Jordan, Langenmorgen 2023, Pfalz MR 17 pnt

Dr. Heger, Ihringer Winklerberg Hinter Winklen 2022, Baden MR 17 pnt

Philipp Kuhn, Kirschgarten 2022, Pfalz MR 17 pnt

Dr. Wehrheim, Mandelberg 2023, Pfalz MR 17 pnt

Staatsweingut Freiburg, Doktorgarten Kleintal 2021, Baden MR 16,5 pnt

Jülg, Sonnenberg 2023, Pfalz MR 16,5 pnt

Böhme & Töchter, Edelacker 2022, Saale-Unstrut MR 16,5 pnt

Favoriete Grauer Burgunder

Magda

Dr. Heger, Vorderer Winklerberg 2022, Baden MR 17 pnt

Schlumberger-Bernhart, Altenberg Weingarten 2022, Baden MR 17 pnt

Rainer Schnaitmann, Lämmler 2022, Württemberg MR 16,5 pnt

Silvaner

Er waren negentien Silvaners, allemaal uit Franken; twaalf uit 2023, zes uit 2022 en één uit 2019. Op de Stettener Stein van Weingut am Stein na, waren er geen echte hoogvliegers, maar ook geen uitvallers. Hoewel er onderlinge aromatische verschillen zijn, komen de ’23’ers fruitig, fris en correct over. Lekker drinken, maar de Stein van Weingut am Stein 2022 maakt het verschil door meer pit, diepgang en definitie. Dat is niet altijd nodig, maar wel wat je zoekt in Silvaner op GG-niveau. Lars is, zoals vaker, gecharmeerd van de wijnen van Weltner.

Favoriete Silvaners ’22 en ’23, Franken

Am Stein-Ludwig Knoll, Stein 2022 MR 17,5 pnt

Zehnthof Theo Luckert, Maustal 2023 MR 17,5 pnt

Weltner, Hoheleite 2023 LD 17,5 pnt

Weltner, Julius-Echter-Berg 2023 LD 17 pnt

Rainer Sauer, Am Lumpen 1655® 2023 MR 17 pnt

Ook de moeite: Lemberger uit Württemberg

Jürgen Ellwanger, Berg 2022 MR 17 pnt

Dautel, Michaelsberg 2021 MR 16,5 pnt

 

NB: hier vind u zo’n 300 proefnotities van de nieuwe Grosse Gewächse.

Wijngaardexpressie in optima forma

De Hermitageheuvel is een wereldberoemde herkomst, maar zeker geen homogeen terroir. M. Chapoutier brengt daarom jaarlijks een reeks wijnen uit individuele percelen op de majestueuze heuvel uit: de sélections parcellaires. Lars Daniëls proefde wit uit 2018 en rood uit 2014, de recente releases van exclusieve wijnen van wereldklasse.

Het is en blijft een van de heiligdommen van de wijnwereld: de heuvel van Hermitage. Een must om minstens eens in het leven te bezoeken voor iedere wijnliefhebber. En een van ’s werelds indrukwekkende cultuurlandschappen, wat mij betreft. Er zijn meerdere manieren om ervan te genieten. Het kan al beginnen op het perron van het stationnetje van Tain-l’Hermitage, van waar je een mooi uitzicht hebt op het centrale deel van de heuvel, met name Les Greffieux en daarboven Le Méal, lieux-dits waar ook Chapoutier delen van bezit. Menigeen rijdt ook naar de parking aan de Chemin du Belvedère bij de top van de heuvel, om naar het beroemdste punt op de heuvel te wandelen: la Chapelle Saint-Christophe, meestal kortweg la Chapelle genoemd. De vele bordjes verraden dat M. Chapoutier ook hier menig perceel heeft, in lieux-dits als Les Grands Vignes, Les Bessards en l’Ermite. Een van de mooiste dingen om te doen, is naar beneden wandelen vanaf het kapelletje, dwars door Les Bessards. Dan ervaar je het landschap echt.

M. Chapoutier

M. Chapoutier komt eigenlijk van Marc Chapoutier, die in 1955 het bedrijf de naam gaf die het nog steeds draagt. Maar voor de meeste staat de M voor Michel Chapoutier, die in 1990, op slechts 26 jarige leeftijd het familiedomein in Tain-l’Hermitage overnam. Hij maakte Maison M. Chapoutier een van de belangrijkste en beste producenten en handelshuizen van het Rhônedal, met in het portfolio niet alleen geweldige witte en rode Hermitages, maar ook wijnen uit zo’n beetje alle andere appellaties van de Rhône. Daarbuiten zijn er domeinen en ondernemingen in de Provence, Languedoc, Roussillon, Beaujolais, Elzas, Ribera del Duero, Douro, Duitsland en Australië. Verder zijn er diverse partnerships met bekende chefs en andere wijnproducenten. Dochter Mathilde en zoon Maxime werken ook in het bedrijf en hebben de vrijheid hun eigen projecten te doen. Clement Bärtschi is de oenoloog en keldermeester.

Terroirexpressie

Van de 31 hectare die Chapoutier in de appellation Hermitage heeft, worden zeven wijnen van individuele percelen gemaakt; drie witte en vier rode. Die percelen worden allemaal volgens de biodynamie bewerkt en de wijnen komen als Ermitage, dus zonder H ervoor, op de markt, als de jaargang goed genoeg wordt geacht. De gedachte erachter is meerledig, zoals Maxime Chapoutier, zoon van Michel, me verleden jaar uitlegde: ‘We willen de unieke karakters van de percelen laten zien. Voor ons is de verscheidenheid belangrijker dan de consistentie (die je zou hebben in een blend van meerdere wijngaarden, LD). Terroir laten spreken, heel puur, via biodynamie. En Hermitage is voor ons meer Bourgogne dan Bordeaux. Elke lieu-dit zou een grand cru kunnen zijn. Het zijn ook de beduidende geologische verschillen op de heuvel die minder aanwezig zijn in Bordeaux en zelfs Bourgogne.’ Het graniet dat de basis vormt van de heuvel maar vooral in het westen aan de oppervlakte komt, is het bekendste gesteente van Hermitage. Maar er zijn ook alluviale bodems van ronde keien en kalkrijke klei uit de laatste alpine ijstijd, en je komt löss tegen. Tel daarbij de aanzienlijke verschillen van hoogte en expositie van de percelen op en je begrijpt: Hermitage is geen homogeen terroir. En dus zijn wijnen uit individuele percelen logisch en verrijkend. 

De wijnen en hun herkomst

l’Ermite (rouge en blanc): in de lieu-dit l’Hermite, vernoemd naar de ridder Henri-Gaspard de Sterimberg, die zich als heremiet terugtrok op de heuvel, heeft Chapoutier zijn beroemdste wijngaarden. Een belangrijk deel ligt rondom La Chapelle Saint-Christophe, het iconische kapelletje van Hermitage. Ook de wijngaarden meteen ten oosten van het kapelletje zijn van Chapoutier, zoals de vele bordjes onmiskenbaar aangeven. Ze zijn hooggelegen (225-285 meter) en de basis is pure graniet. Daarbovenop liggen ondiepe, grof zanderige, arme bruine bodems. Er staat heel oude syrah (120+ jaar) en marsanne, deels op eigen wortels.

Le Pavillon (rouge): komt uit de lieu-dit Les Bessards, waarschijnlijk de meest mythische van de hele appellation. Samen met l’Hermite is het ook het terroir van Hermitage dat het rijkst is aan graniet. Chapoutier heeft er maar liefst 4 hectare, ten westen van Le Méal. Er staat alleen syrah, die gemiddeld 65 jaar oud is.

Le Méal (rouge en blanc): stamt uit de gelijknamige lieu-dit, gelegen in het hart van de appellation en pal op het zuiden. ‘We oogsten Le Méal altijd als eerste’, vertelt Maxime Chapoutier. Dat komt ook door de snel opwarmende, kalkrijke kleibodems met vele ronde stenen, lang gelden afgezet door smeltwaterrivieren (glaciofluviale sedimenten). Er staat ± 50 jaar oude syrah en nog oudere marsanne.

De l’Orée (blanc): komt uit de lieu-dit Les Murêts, ver naar het oosten op de helling. Ook hier bestaan de bodems uit glaciofluviale sedimenten met veel ronde keien, maar er is ook löss. Het zijn goede bodems voor witte wijnen, er staat alleen marsanne (60-70 jaar oud).

Les Greffieux (rouge): Les Greffieux is samen met Le Méal dat erboven ligt waarschijnlijk de meest zichtbare lieu-dit op de Hermitage-heuvel. Vanaf het perron van het station van Tain-l’Hermitage heb je direct zicht op de wijngaard. Grote muurschilderingen laten er geen twijfel over bestaan dat Chapoutier hier een belangrijke eigenaar is. Syrah groeit daar op glaciofluviale bodems met klei en ronde keien.

Vinificatie en opvoeding

Voor de witte wijnen worden de druiven –altijd 100% marsanne– geperst en laat men de most 24 tot 48 uur klaren. De gistingen zijn spontaan, grotendeels in demi-muids (600 liter) met een klein aandeel nieuw hout (10-20%, voorheen meer nieuw hout), deels in vaten van RVS. De rijping van 10-12 maanden vindt plaats in hout, met soms batonnage. Voor de frisheid, houdbaarheid en hun reliëf –zoals Michel Chapoutier het zegt– wordt wat meer koolzuurgas behouden (1,1 g/l).

Voor de rode wijnen worden de druiven (100% syrah) ontsteeld en de spontane gisting vindt plaats in kleine betonnen tanks. Maceraties duurden voorheen zo’n 4 à 6 weken, maar worden korter, vertelde Maxime. De temperaturen mogen best boven 30ºC komen, voor een goede tannine-extractie. Er wordt alleen ‘lekwijn’ gebruikt voor de sélections parcellaires, dus geen perswijn. De opvoeding duurt zo’n 18-20 maanden en geschiedt in klein hout, waarvan een deel nieuw is. 

2018 en 2014 

Ondanks het feit dat ze beide tot de vijf warmste jaren in Frankrijk sinds 1900 behoren (plek 5 en 4 respectievelijk), waren 2018 en 2014 twee zeer verschillende jaren, door het verloop van het weer.

2018: na een koele winter en een nat voorjaar, volgde een van de warmste en droogste zomers ooit, september inclusief. Een beetje regen in september was meer dan welkom. En de goede nachtelijke afkoeling hield de zuren overeind, belangrijk in de rijke wijnen. 

2014: bijzonder milde winter, met in februari temperaturen ver boven het langjarig gemiddelde. Koele zomer, met veel neerslag in juli. Augustus was droog en september relatief warm. De rijping verliep heel geleidelijk en de wijnen hebben balans en elegantie.

De wijnen

De wijnen zijn stuk voor stuk van het hoogste niveau. Ze hebben duidelijk individuele karakters, maar worden allemaal gekenmerkt door frisheid en verfijning, naast de rijkdom van hun warme herkomst. Precisie is het andere woord dat zich opdringt bij het proeven. Het zijn wijnen van absolute wereldklasse, voor de zeer hoge prijzen die daar tegenwoordig bij horen.

 

Witte Sélections Parcellaires 2018

Ermitage blanc De l’Orée 2018 18,5 pnt

GEUR: mooi rijp fruit, abrikoos, perzik, karamel, honing, anijszaad, complex

SMAAK: heel intens, krachtig, grootste textuur, fijne bitters, zoutig, enorm lang

Ermitage blanc Le Méal 2018 18,5 pnt

GEUR: nectarine, gekonfijt citrusfruit, kruiden, compact en verfijnd

SMAAK: jong, nog wat gesloten, fijne grip, heel intens, compleet, zeer lang

Ermitage blanc L’Ermite 2018 19 pnt

GEUR: ananas, kweepeer, poire Williams, honing, zoutig, compact

SMAAK: precies, mooie zuren en bitters, ook veel textuur, kracht, enorm lang

 

Rode Sélections Parcellaires 2014

Ermitage rouge Les Greffieux 2014 18 pnt

GEUR: bramen, pruimen, potloodslijpsel, bloed, zwarte peper, tapenade, salie, tabak

SMAAK: vol, warm en kruidig, mooie tannine en zuren, krachtig en zeer lang

Ermitage rouge Le Pavillon 2014 18,5 pnt

GEUR: kersen, pruimen, grafiet en witte peper, wat tabak, gedroogde kruiden, leer

SMAAK: goed fruit, geweldige tannine, rijpe zuren, kracht, veel reserve nog

Ermitage rouge L’Ermite 2014 19 pnt

GEUR: compact, cassis, gedroogd fruit, Szechuanpeper, leer, potloodslijpsel, fijne tabak

SMAAK: heel intens, super tannine, enorme diepgang, kracht en lengte, groots

 

tekst en foto’s: Lars Daniëls, Magister Vini

importeur: Cordier 

Na de proefrondes hebben onze panelleden 101 finalisten gekozen. Uit de finalisten heeft de jury door middel van een blindproeverij de winnaars in de verschillende categorieën bepaald. De winnaars van deze competitie worden, evenals de eervolle vermeldingen, uitgebreid besproken in de PERSWIJN koopgids 101 beste van 2024. Deze koopgids is als bijlage van het magazine PERSWIJN #8 vanaf 2 december 2024 verkrijgbaar.

De 10 recente jaargangen van de topwijnen van Rebholz, Wittmann en Christmann

Eind augustus 2024 organiseerden de drie topproducenten Ökonomierat Rebholz (Pfalz), Wittmann (Rheinhessen) en A. Christmann (Pfalz) voor de vierde maal een verticale proeverij van tien jaargangen van de Riesling Grosse Gewächse uit de wijngaarden die ze het meest typeren. Voor Rebholz is dat Birkweiler Kastanienbusch, voor Wittmann Westhofener Morstein en voor Christmann Königsbacher Idig. Omdat ik in 2019 ook was uitgenodigd, was een boeiende vergelijking mogelijk, met een beeld van de stijlontwikkeling van de drie domeinen. 

Hier volgt een beschrijving van de wijngaarden, de producenten en de geproefde wijnen:

Kastanienbusch, Weingut Ökonomierat Rebholz

De wijngaard

Kastanienbusch, vernoemd naar de omringende kastanjebomen, ligt in de gemeente Birkweiler in de zuidelijke Pfalz. Het is een grote wijngaard (bijna 30 hectare, Rebholz bezit er 3,4 hectare), die op een steile helling ligt, naar het zuiden toe gericht. Belangrijke terroiraspecten zijn verder de hoogte, die varieert van 160 tot 320 meter, en de bodem. Zeker de hogere delen, waar Rebholz zijn belangrijkste perceel heeft, koelen ’s nachts enorm af, waardoor het groeiseizoen lang is. Zelfs in de gemiddeld warme laatste twintig jaar worden de druiven voor GG Kastanienbusch meestal in oktober, maar soms pas in november geoogst. De leisteenbodem is gevormd op zogenaamd Rotliegendes, een zandsteen dat uit het vroeg-perm stamt (298,9-272,3 miljoen jaar geleden). De naam verwijst naar de rode kleur van het gesteente, dat veel hematiet bevat (een belangrijk ijzeroxide) doordat het in warme tijden is afgezet. Deze oude steenlaag is veel later, door het ontstaan van de zogenaamde Boven-Rijnslenk, bij Birkweiler aan de oppervlakte geraakt. In zeer droge jaren kan op de stenige bodems droogtestress ontstaan en dan wordt er in Kastanienbusch wat irrigatie toegepast.

De mensen

Ökonomierat Rebholz is gevestigd in een statig pand uit de zestiende eeuw, in het hartje van Siebeldingen. Het is allereerst het bedrijf van Hansjörg Rebholz en zijn vrouw Birgit. Voor Hansjörg ligt de basis van de kwaliteit en het karakter van zijn wijnen in de natuur. ‘We werken mét de natuur, nooit tegen de natuur’, is een bekend motto van hem. En hij is daar compromisloos in: hij weigert bochten af te snijden of bij te sturen. De biodynamische wijnen zijn een product van hun herkomst en de interpretatie daarvan door een zeer precies werkend en gedisciplineerd wijnmaker; dat proef je in alles. Maar Hansjörg doet het al lang niet alleen. Oud-stagiairs, zoals Michael Anselmann (vooral wijnbouw), zijn nu in dienst. En anno 2024 wordt het domein in feite gerund door de tweelingzoons van Hansjörg en Birgit, Hans en Valentin.

De wijn(en)

De druiven voor Riesling GG Kastanienbusch worden doorgaans 24 uur koel ingeweekt (kan per jaar verschillen) en daarna voorzichtig geperst. Het sap gist in rvs met een toegevoegde eigen gistselectie en de wijn blijft op de volle gisten tot mei. Zelf omschrijft Rebholz zijn GG Kastanienbusch als ‘het perfecte samenspel tussen rijpheid en mineraliteit, fruit en zuren, en kracht en elegantie.’ Opmerkelijk zijn de rokerige, peperige en kruidige tonen in het aroma van de wijn. Die kruidigheid stamt volgens Hansjörg van het ijzer in de bodem: ‘IJzer geeft de kruidigheid in Kastanienbusch. De fruitigheid komt gewoon van de riesling.’

Proefnotities en scores

Kastanienbusch Riesling GG 2023 18 pnt

GEUR: zeer zuiver, licht kruidig, vuursteen, appel, abrikoos

SMAAK: mooi intens, slank met veel diepgang, rijpe zuren, zeer lang —

Kastanienbusch Riesling GG 2022 18 pnt 

GEUR: abrikoos, rijp citroen, wat peper en rook, kruidig

SMAAK: krachtig, mooi fruit, iets zoutig, rijpe zuren, bitters, zeer lang —

Kastanienbusch Riesling GG 2021 18 pnt

GEUR: prachtig aroma, geel fruit, rook, bloemen, wat vuursteen

SMAAK: veel spanning zoet-zuur, sappig, fris, diepgang, zeer lang, wordt geweldig —

Kastanienbusch Riesling GG 2020 18 pnt

GEUR: perzik, rijp citrusfruit, peper, natte rook, kruidig, intens

SMAAK: heel intens, verfijnd, vrij slank, mooie zuren, zeer lang —

Kastanienbusch Riesling GG 2019 18 pnt

GEUR: getypeerd, kruidig, rijp citrusfruit, iets romig en rokerig

SMAAK: vrij rijk, iets filmend, mooi fruit, textuur, gelaagd en zeer lang —

Kastanienbusch Riesling GG 2018 17 pnt

GEUR: vuursteen, rook, wat gesloten, wat perzik en kruiden

SMAAK: slank, zoetzuur sappig, verfijnd, minder diepgang dan de andere wijnen \

Kastanienbusch Riesling GG 2017 18,5 pnt

GEUR: prachtig, abrikoos, kweepeer, kruidig, beetje peper, complex

SMAAK: geweldig, veel spanning, mooie zuren, vulling, krachtig, zeer lang, momenteel de meest overtuigende Kastanienbusch \

Kastanienbusch Riesling GG 2016 17 pnt

GEUR: fraai, abrikoos, iets mango, ingetogen kruidig, rook, zit wellicht in een lastige fase

SMAAK: intens, fijn zoetzuur, iets romig, compact, goed lang

Kastanienbusch Riesling GG 2015 18 pnt

GEUR: rijp geel fruit, beetje lemon curd, hint van boenwas, bloemig, kruidig

SMAAK: intens, krachtig, veel spanning, balans, grote lengte

Kastanienbusch Riesling GG 2014 17 pnt

GEUR: mooi gerijpt, kweepeer, acaciahoning, romig, peper

SMAAK: vrij zacht en rond, milde zuren, minder spanning, goed lang, minder sterk jaar

(importeur: Résidence Wijnen)

 

Morstein, Weingut Wittmann

De wijngaard

Morstein ligt in het zuidelijke deel van Rheinhessen, ook Wonnegau genoemd, pal ten westen van het dorp Westhofen. Van de 24 hectare die Morstein telt, heeft Wittmann 6 hectare in bezit, die grotendeels op een hoogte van 180 tot 200 meter liggen. Net als Kastanienbusch ligt Morstein op het zuiden, maar de wijngaard is veel minder steil. Voor het oog ook minder spectaculair dus, maar niet minder goed en bijzonder. Het is een haast Bourgondische situatie, want de wijngaarden liggen op een helling van (in de basis) kalksteen met daarop bodems van terra fusca. Dat is een donkerbruine toplaag, met daarin stukken kalksteen, wat löss en veel kleimineralen. Die laatste zorgen voor een goede watervasthoudcapaciteit – een beduidend voordeel in een warmer wordend klimaat – en goede voeding van de planten, ondanks het hoge kalkgehalte. Ofschoon Morstein op het zuiden ligt, is het een relatief koele wijngaard, waar riesling laat rijpt, vaak pas tegen het eind van oktober.

De mensen

Al sinds 1663 houdt de familie Wittmann zich bezig met wijnbouw. Onder de huidige eigenaars, Philipp Wittmann en zijn vrouw Eva Clüsserath (van Weingut Ansgar Clüsserath in de Mosel), heeft het wijngoed van 35 hectare zich bij de absolute top van Duitsland geschaard, op basis van de geweldige wijngaarden die Philipp van zijn ouders Günther en Elisabeth toebedeeld heeft gekregen en zelf heeft bijgekocht. Daaronder zijn percelen in alle topwijngaarden van Westhofen, dus niet alleen in Morstein, maar ook in Aulerde, Kirchspiel en Brunnenhäuschen. Al meer dan twintig jaar worden deze biologisch bewerkt, sinds 2004 biodynamisch.

De wijnen

De Riesling GG Morstein wordt spontaan vergist en gerijpt in grotere houten vaten en blijft tot kort voor botteling op de volle gisten. De late rijping van riesling in Morstein geeft wijnen met ‘een koele geur, met daarin vaak tonen van steenfruit en witte peper’. Daartegenover staat enorme vulling en diepgang in de smaak. In vergelijking met Wittmann’s andere Riesling GG is Morstein complexer dan Aulerde en heeft doorgaans meer lengte dan Kirchspiel. Alleen Brunnenhäuschen, dat direct naast Wittmann’s grote perceel in Morstein ligt, kan qua niveau mee met Morstein. Persoonlijk vind ik de zuren van Morstein –en van grote Riesling van kalkbodems in het algemeen– bijzonder. Ze zijn zo genuanceerd, zo mooi verpakt en geven zeer veel verfijning.

Proefnotities en scores

Morstein Riesling GG 2023 18,5 pnt

GEUR: fantastische geur, geel fruit, witte peper, zo verfijnd

SMAAK: fijn zoetzuur sap, prachtige zuren, bitters, precies, heel lang

Morstein Riesling GG 2022 18,5 pnt 

GEUR: perzik, peer, peper, iets kruidig, ook wat gras, precies

SMAAK: intens, mooi spannend zoetzuur, fijne zoutige bitters, zeer lang

Morstein Riesling GG 2021 18 pnt

GEUR: wat vuursteen, citrus, witte perzik, peper, kruidig

SMAAK: sterk zoetzuur, slank, mooi precies, zuren, heel lang

Morstein Riesling GG 2020 18 pnt

GEUR: perzik, rijp citrusfruit, peper, natte rook, kruidig, intens

SMAAK: heel intens, verfijnd, vrij slank, mooie zuren, zeer lang

Morstein Riesling GG 2019 19 pnt

GEUR: prachtig rijp maar fris, perzik, kweepeer, peper

SMAAK: zeer intens, prachtige zuren, grip, sap, enorm lang, heel grote wijn

Morstein Riesling GG 2018 17,5 pnt

GEUR: tikje aards, appel, warmte, kruidig

SMAAK: zuiver, intens, vrij slank, goede druk en lengte, iets minder diepgang dan de andere wijnen

Morstein Riesling GG 2017 18 pnt

GEUR: lemon curd, peper, warme steen, kruidig

SMAAK: zeer intens, iets romig, sappig, zoetzuur, zeer lang

Morstein Riesling GG 2016 17,5 pnt

GEUR: geel fruit, kruidig, peper, compact, iets terughoudend, misschien ook in een lastige fase

SMAAK: vrij rijk en filmend, grip en textuur, rijpe zuren, lang

Morstein Riesling GG 2015 18 pnt

GEUR: fijn gerijpt, perzik, marmelade, kruidig, fijn spicy

SMAAK: bijna onverwacht intens, gelaagd, spannend, krachtig en heel lang

Morstein Riesling GG 2014 17,5 pnt

GEUR: fijn ontwikkeld, geel fruit, honing, hint van boenwas, kweepeer

SMAAK: vrij rond en rijk, mooie zuren, crème, goed lang, knappe 2014

(importeur: Pallas Wines)

 

Idig, Weingut A. Christmann

De wijngaard

Idig is een kleine Grosse Lage. De slechts 6,53 hectare grote wijngaard behoort grotendeels toe aan Weingut Christmann, die er 4 hectare bezit met stokken van gemiddeld 33 jaar oud. De wijngaard ligt in de gemeente Königsbach in de Mittelhaardt, het beroemde deel van de Pfalz tussen Bad Dürkheim en Neustadt an der Weinstrasse. De hoogte varieert van 145 tot 180 meter en de helling die afloopt naar het zuidzuidoosten is behoorlijk steil voor de Pfalz. De constante wind houdt de druiven heel gezond, maar de wijngaard ligt wel tot ver in de avond in de zon. Net als Morstein ligt Idig op een machtig kalksteenmassief, met daarop terra fusca, dat ter plaatse niet alleen kalksteen en klei bevat, maar ook wat puin van zandsteen uit het Pfälzer Wald.

De mensen

Weingut A. Christmann, dat in het dorpje Gimmeldingen ligt, gaat terug tot 1798. Karl-Friedrich (Fritz) Christmann nam het wijngoed in 1965 over, zijn zoon en huidige eigenaar Steffen kwam meer dan 25 jaar geleden in het bedrijf. Steffen is veel meer dan eigenaar en hoofdwijnmaker van zijn eigen wijngoed: hij is ook president van de VDP en startte in 2019 een Sektgut met Mathieu Kauffmann. En sinds de zomer van 2018 is de volgende generatie ook alweer bij het wijngoed betrokken. Dochter Sophie Christmann studeerde in Geisenheim en Bordeaux, en was na stages in onder andere Duitsland, Australië en Pomerol klaar voor de uitdaging. En heeft al beduidende invloed op de stijlontwikkeling, vermoed ik.

De wijnen

De druiven voor de Riesling GG Idig worden kort koel ingeweekt (drie tot zes uur) en daarna voorzichtig geperst. De wijn gist spontaan in grotere houten vaten en blijft tot kort voor de botteling op de volle gisten. Volgens Christmann hebben de wijnen altijd veel fruit en dichtheid, maar zijn ze toch elegant. Kenmerkend is een zoutige ondertoon, die als mineralig kan worden omschreven. Steffen Christmann: ‘Het is toch een uitdaging om de koele mineraliteit die wij bij Idig voor ogen hebben, in de warme jaren perfect in de wijn te krijgen.’ Daartoe wordt een jaar of tien wat eerder geoogst dan voorheen en dat komt de verfijning ten goede.

Proefnotities en scores

Idig Riesling GG 2023 17,5 pnt

GEUR: prachtig verfijnd, geel fruit, beetje floraal en kruidig, fris

SMAAK: mooi fruitig en sappig, fijne zuren, wat zoutig, elegant en lang —

Idig Riesling GG 2022 17 pnt 

GEUR: perzik, peer, wat limoen, licht peperig, compact

SMAAK: zoet fruit, rijpe zuren, iets fenolisch, goed lang —

Idig Riesling GG 2021 18 pnt

GEUR: vuursteen, citrus, perzik, fijn kruidig, fris

SMAAK: mooi intens, zoetzuur, spanning, sappig, zoutig, lang —

Idig Riesling GG 2020 17,5 pnt

GEUR: rijp, abrikoos, bloemenhoning, kruidig, witte peper

SMAAK: compact, vrij rond, iets romig, zoutige zuren, mooi, lang —

Idig Riesling GG 2019 17,5 pnt

GEUR: mooi fruit, abrikoos, kruidig, natte rook, wat nougat

SMAAK: rijp, rond, iets crème, compact, mooie balans \

Idig Riesling GG 2018 17 pnt

GEUR: perzik, rode appel, crème, peper, kruidig, fraai

SMAAK: rond, sappig, fijne zuren, iets romig, lang \

Idig Riesling GG 2017 17 pnt

GEUR: intens, wat vuursteen, abrikoos, gras, kruidige bloemen

SMAAK: breed, wat romig, zoutig, net genoeg zuren, bitters, lang \

Idig Riesling GG 2016 16,5 pnt

GEUR: mango, abrikoos, kruidig, warme stenen, intens

SMAAK: rijk, rond, romig, nougat, milde zuren, vrij lang |

Idig Riesling GG 2015 17,5 pnt

GEUR: fijn kruidig en reductief, zoet geel fruit, zoutig

SMAAK: romig, mooi gelaagd, zoutig, ook fris kruidig, lang \

Idig Riesling GG 2014 17 pnt

GEUR: wat rook en peper, geel fruit, rijpe citroen, kamille

SMAAK: goed vol, fijne zuren en bitters, goed lang |

(importeur: Anfors-Imperial)

Fazit

Het is een voorrecht om dit soort proeverijen mee te maken. Ze zijn enorm leerzaam, vooral ook omdat alle tien jaargangen tegelijk naast elkaar voor je staan, om rustig te beoordelen en te vergelijken. In grote lijnen zijn dit mijn conclusies. Het niveau van alle wijnen ligt bijzonder hoog en maakt duidelijk dat droge Duitse Riesling zonder twijfel bij de beste wijnen ter wereld hoort. Alle drie de GG kunnen zeer goed ouderen. Van de drie producenten is Rebholz heel steady qua niveau en wijnstijl. Idig heeft de afgelopen jaren aan precisie en verfijning gewonnen. Het was voorheen niet een wijn die ik persoonlijk tot de absolute top rekende, maar die mening moet ik gaan herzien. Morstein van Wittmann was al langer één van de beste wijnen van Duitsland en lijkt alleen maar beter te worden. Het is naar mijn mening nu een van de grote witte wijnen ter wereld.

Lars Daniëls, Magister Vini.

Uit het grote aantal inzendingen voor het wijnconcours kozen we 101 beste wijnen van 2024 voor u. Het speciale thema ‘wijnen van oude stokken’ leverde wijnen met extra karakter en superieure balans. Laat u inspireren door onze koopgids!

In Perswijn #8 leest u over Rheinhessen waar alles in wijnbouw lukt, over het Nieuw-Zeelandse Hawke’s Bay, andere witte wijnen uit Oostenrijk en opmerkelijk intelligent Barbeito. Verder aandacht voor de wijnhelden en favoriete wijnen van 2024, de juiste champagne & oester combinaties en de moeizame verhouding tussen wijn en water. Met maar liefst 1297 proefnotities tien jaar later, champagne: blanc de blancs en rosé, Chablis en Mâconnais, chenin blanc uit Zuid-Afrika, Montalcino: Brunello en Rosso, en rood uit Trentino-Alto Adige.

En natuurlijk in PERSWIJN #8 de vertrouwde columnisten, rubrieken, bijzondere recepten, inspirerende wijn-spijsadviezen, nieuws en nog veel meer! PERSWIJN #8 is vanaf 2 december verkrijgbaar in de winkels en bij onze ambassadeurs.

Wij feliciteren onze redacteur Stefaan Soenen met zijn benoeming tot Belgische Wijnambassadeur 2024.

De vzw Belgische Wijnbouwers heeft Stefaan Soenen verkozen tot Belgische Wijnambassadeur van 2024. Met deze prijs eert de sectorvereniging jaarlijks een persoon of instantie die zich het voorbije jaar bijzonder heeft ingezet voor de Belgische wijnbouw.

Soenen schrijft al jaren over wijn en over Belgische wijn in het bijzonder. Zijn bevindingen zijn terug te vinden op Facebook of op andere online platformen, zoals bijvoorbeeld op de website www.winetasting.be. Daarnaast is Soenen ook redacteur bij het Nederlandse tijdschrift Perswijn, waarvoor hij geregeld wijnproeverijen organiseert waarbij Belgische wijnen vergeleken worden met buitenlandse. Alsof dat nog niet volstond, schreef Soenen samen met Gido Van Imschoot de teksten voor de Gault&Millau Wine Guide Belgium, waarvan deze zomer een tweede editie uitgekomen is.

“Ik denk niet dat er iemand meer van Belgische wijn kent dan Stefaan Soenen,” zegt Lodewijk Waes, de voorzitter van de vzw Belgische Wijnbouwers. “De voorbije jaren heeft hij bijna elk wijndomein in ons land bezocht of er wijn van besproken. Daarbij maakt hij geregeld de vergelijking met buitenlandse wijnen en wijst hij erop dat we daar zelden voor moeten onderdoen. Op die manier heeft hij er enorm toe bijgedragen dat het achterhaalde beeld van Belgische wijn intussen is bijgesteld. Het is dus niet meer dan passend dat we Stefaan de titel van Belgische Wijnambassadeur toekennen.”

Het ambassadeurschap van Stefaan Soenen werd bekendgemaakt tijdens de 35^ste editie van Horeca Expo in Sint-Denijs-Westrem (Gent). Eerdere Ambassadeurs van de Belgische Wijn zijn onder andere wijnjournalist Alain Bloeykens, sommelier Gianluca Di Taranto, wielercommentator Michel Wuyts, José Lemahieu, Gido Van Imschoot en de andere bestuursleden van de Vereniging voor Vlaamse Sommeliers, en Liesbeth Van Impe en Jeroen Roppe, de makers van de podcast Het Punt Van Van Impe, en lesgever André Van Der Elst.

Over de vzw Belgische Wijnbouwers

De vzw Belgische Wijnbouwers werd opgericht in 2009 om de belangen van de toen nog kleine groep wijnbouwers in ons land te verdedigen. Sindsdien is de organisatie uitgegroeid tot dé belangenorganisatie van de Belgische wijnbouwsector. De vzw Belgische Wijnbouwers telt vandaag meer dan 130 leden en vertegenwoordigt ruim 85 procent van de professionele wijnbouwers in Vlaanderen. Naast het organiseren van opleidingen en het verlenen van bijstand aan onze leden, verdedigen we de belangen van onze jonge sector. We zijn de gesprekspartner voor de diverse overheden, en promoten via allerlei kanalen en initiatieven onze Belgische wijn zowel in binnen- als buitenland.

Meer info: https://belgischewijnbouwers.be

Piemonte is een heerlijk gebied, om allerlei redenen. Voor ons uiteraard ook en vooral om de wijnen. Het scala aan goede wijnen is de laatste decennia alleen maar breder en beter geworden, hetgeen logischerwijze met zich meebrengt dat gebieden zich specialiseren en er een soort kwaliteitspiramide ontstaat. Voor wijnen van de autochtone variëteit barbera wordt de top van die piramide gevormd door Nizza DOCG. Onmiddellijk na Barolo en Barbaresco is het de derde premiumbenaming van Piemonte, die wordt beschouwd als een van de beste überhaupt.

Om Nizza DOCG volledig te begrijpen, kan een parallel worden getrokken met Barolo en nebbiolo. Net zoals Barolo verbonden is met nebbiolo, is Nizza DOCG nauw verbonden met barbera. Ondanks de diversiteit van de geur- en smaakprofielen van de wijnen, komt Barolo van een beperkt territorium, met unieke bodems en een strikte regelgeving. Het zijn wijnen met een onderscheidend profiel, geschikt voor rijping. Op dezelfde manier heeft Nizza DOCG een zeer specifiek productiegebied en strenge regelgeving. In de wijngaard bedraagt ​​de maximale opbrengst bijvoorbeeld 70 kwintaal per hectare (± 50 hl/ha) in plaats van de 90 die is toegestaan ​​voor Barbera d’Asti; in de kelder moet Nizza minimaal 18 maanden rijpen, waarvan 6 in hout, en Nizza Riserva minimaal 30 maanden, waarvan 12 maanden in hout. Het profiel van de wijnen is opmerkelijk; ze hebben een geweldig karakter, met structuur, frisheid, elegantie en een goede levensduur.

Het productiegebied van Nizza DOCG strekt zich uit over 18 heuvelachtige gemeenten in de provincie Asti, rond de rivier de Nizza, in tegenstelling tot de 167 gemeenten die Barbera d’Asti mogen maken. Dat creëert een perfecte omgeving voor de teelt van druiven van hoge kwaliteit.

Het terroir van de DOCG Nizza wordt gekenmerkt door een semi-continentaal klimaat, dat onder invloed staat van warme, vochtige lucht via het dal van de Po en vanaf van Middellandse Zee, en van droge, koudere lucht vanuit de Alpen. De gemiddelde temperatuur gedurende het groeiseizoen van april tot en met september bedraagt bijna 20 ºC, met vrij droge zomers. Verder zijn er vier belangrijke zones met verschillende bodemomstandigheden, die wijnen geven met een duidelijk eigen karakter. De meer zanderige bodems (o.a. de Sabbie d’Asti en Formazione di Cassinasco) geven wijnen die lichter zijn van kleur en structuur, maar wel verfijning hebben. Zodra er meer klei in de bodems zit (zoals Marne di Sant’Agata Fossili), hebben de wijnen meer kleur en structuur, en vragen ze meer tijd om zich te ontplooien. Met zijn van nature goede kleur en zuren, en voldoende tannine, leent Barbera zich goed voor rijping in kleiner hout, zowel barriques als tonneaux van 500 liter. Maar ook de klassieke grotere vaten die we kennen uit Italië worden gebruikt. De rijping verfijnt de wijnen en rondt ze fraai af.

Ronald de Groot en Lars Daniëls hebben onlangs vele wijnen uit Nizza DOCG geproefd en beoordeeld. Hier vindt u de beste 50.

Guasti Clemente, Nizza Laficaia 2020 17 PNT

GEUR rijp, gestoofd fruit, rokerig, zoete specerijen, krachtig

SMAAK rijp maar fris, mooie zuren, vlezig, lang

Cossetti 1891, Nizza Crivelletto 2021 17 PNT

GEUR fijne geur, bloemen, kruidig, kersen, chocola

SMAAK puur en elegant, gepolijst, fijne zuren en tannine

Résidence Wijnen, prijscategorie 8: € 20,- tot € 30,-

Gianni Doglia, Nizza Viti Vecchie 2021 17 PNT

GEUR zwoel, chocola, pruimen, kersen, intens

SMAAK fijn en elegant, mooie zuren, zachte tannine

Prijscategorie 8: € 20,- tot € 30,-

L’Armangia, Nizza Riserva Vignali 2020 17 PNT

GEUR fijn, subtiel fruit, kersen en bramen, rokerig, zwoel

SMAAK rijp en intens, blijft elegant, gepolijst, fijn, mooie tannine

Tenuta Il Falchetto, Nizza Riserva Bricco Roche 2018 17 PNT

GEUR cassis, pruimen, zwoel, vanille, zoethout, krachtig

SMAAK goed fruit, zoet met goede zuren, grip, erg lang

€ 35,-

Frasca La Guaragna, Nizza 2021 16,5 PNT

GEUR goed fruit, donker, oud hout, kruidig, fijn rokerig

SMAAK zoete kersen, zuren, fijne grip, soepel, lang

€ 27,-

Giovanni Rosso, Nizza Riserva Gioco dell’Oca 2021 16,5 PNT

GEUR warm en zwoel, jam, overrijp, chocola, krentjes, kersen, intens

SMAAK heel machtig en rijp, intense stijl, diepgang, vol, lengte

Scagliola, Nizza Forvia 2021 16,5 PNT

GEUR zoet zwart fruit, grafiet, kruidig, peper, rijk

SMAAK intens, krachtig, vlezige tannine, lang

€ 20,-

Cascina La Barbatella, Nizza Riserva La Vigna dell’Angelo 2020 16,5 PNT

GEUR zoet donker fruit, hout, kruidig, laurier, gelaagd

SMAAK intens, rijk en rond, goede zuren, lang

Margaret Wines, prijscategorie 9: € 30,- tot € 50,-

Marco Bonfante, Nizza Riserva Bricco Bonfante 2019 16,5 PNT

GEUR heerlijk fruit kersen, bramen, zwoel, verleiding

SMAAK krachtig, diepgang, goede zuren, geen te zware jaargang, zacht

Italiewijnen.nl, prijscategorie 9: € 30,- tot € 50,-

Amistà, Nizza 2021 16,5 PNT

GEUR likeur, donker fruit, roze peper, zoethout, vanille

SMAAK eerst zwoel, dan zoetzuur, rul, goed lang

Michele Chiarlo, Nizza Cipressi 2021 16,5 PNT

GEUR mooi fruit, donker maar fris, kruidig, leer, verfijnd

SMAAK mooi fruit, goede tannine, zuren, beschaafd, lang

€ 17,-

Prunotto, Nizza Bansella 2022 16,5 PNT

GEUR rokerig, fijn, kersen, viooltjes, bramen, zwoel

SMAAK fijn en rijp, vol, machtig, balans, goede tannine

Cascina Garitina, Nizza Riserva Gianola 2016 16,5 PNT

GEUR krachtig, mooi gerijpt, donker fruit, zwoel, kruidig

SMAAK intens, likeur, milde tannine, goede zuren, rijk, lang

Prijscategorie 9: € 30,- tot € 50,-

Antichi Poderi La Boidina, Nizza 2020 16,5 PNT

GEUR kersen en pruimen, fijn fruit, bloemen

SMAAK puur en elegant, fijne zuren en mooie tannine, gepolijst

€ 30,-

Cascina Giovinale, Nizza Anssèma 2018 16,5 PNT

GEUR etherisch, zwoel fruitig, leer, specerijen

SMAAK zoet fruit, goede zuren, romig, goed lang

Cascina Cerutti, Nizza Föje Rùsse 2020 16,5 PNT

GEUR fijn fruit, kersen en bramen, pruimen, chocola

SMAAK warm en kruiden, krentjes, blijft elegant, sap, fruit

Vite Colte, Nizza Riserva La Luna e i Falò 2020 16,5 PNT

GEUR zwoel, fijn fruit, pruimen, kersen, bramen, kruiden

SMAAK sappig en elegant, mooie zuren, fijne tannine

Anfors Imperial, prijscategorie 8: € 20,- tot € 30,-

Tenuta Carretta, Nizza Bricco Manera 2021 16,5 PNT

GEUR rijp zoet bosfruit, zoethout, leer, ceder, kruiden

SMAAK mooi fruit, goede tannine, zuren, spanning, lang

Prijscategorie 7: € 15,- tot € 20,-

Mauro Sebaste, Nizza Costemonghisio 2021 16,5 PNT

GEUR zwarte bessen(jam), leer, vanille, kruidig, krachtig

SMAAK mooi fruit, zoetzuur, goede tannine, mooi lang

ONWINE, € 28,-

Tenuta Olim Bauda, Nizza Riserva 2020 16,5 PNT

GEUR zoete zwarte kersen, peper, leer, drop, laurier

SMAAK vol, mooi zoetzuur, goede grip, zuren, lang

€ 35,40

Vinicola Arno, Nizza Riserva Leone 2020 16 PNT

GEUR zwoel, kersenjam, leer, specerijen

SMAAK goed fruit, zuren, genoeg grip, likeur

€ 35,-

Serra Domenico, Nizza Vigna Vialta 2020 16 PNT

GEUR goed fruit, kersen, pruimen, peperkoek, direct

SMAAK vol, rijp fruit, beetje koppig, lang

Wijnhuis Piemonte, € 28,-

Erede di Chiappone Armando, Nizza Riserva Ru Mandola 2015 16 PNT

GEUR gerijpt, pruimen, vijgen, zoethout, leer, salmiak

SMAAK intens, zoetzuur fruit, vlezige tannine, lang

Taste – Trade, € 35,-

Poggio Matteo, Nizza Rocche 2020 16 PNT

GEUR vijgen, bramen, rook, cederhout, tijm

SMAAK vol maar fris, zuren, fijne grip, goed lang

Prijscategorie 8: € 20,- tot € 30,-

Cantina Sant’Evasio, Nizza Riserva 2018 16 PNT

GEUR ontwikkeld, rozijnen, pruimen, rokerig, leer, laurier

SMAAK zoetzuur fruit, milde tannine, rond, sappig, niet droog

Tenuta Il Nespolo, Nizza 2021 16 PNT

GEUR zoet zwart fruit, tijm, bacon, vanille

SMAAK puur, zoetzuur fruit, zuren, grip, lang

Prijscategorie 8: € 20,- tot € 30,-

Torchio 1953, Nizza Riserva Sanluìs 2019 16 PNT

GEUR chocola, pruimen, krentjes, tabak, zwoel

SMAAK kruidig en sappig, elegant, goede zuren en tannine

Bersano, Nizza Cremosina 2021 16 PNT

GEUR kersen, kruiden, pruimen, bloemen, fijn

SMAAK elegant en lichtvoetig, opwekkend, fijn

Il Botolo, Nizza 2018 16 PNT

GEUR zwoel, jam, pruimen, kersen, verleiding, bloemen

SMAAK zacht en elegant, verleiding, kruidig, lichte tannine

Bava, Nizza Pianoalto 2019 16 PNT

GEUR zwoel en kruidig, pruimen, pepertje zelfs, warm

SMAAK zwoel en kruidig, zuren, lichte tannine, warm

Scarzella, Nizza 2021 16 PNT

GEUR chocola, zwoel, pruimen, kersen, rijp

SMAAK elegante stijl, lichtvoetig en sappig, goede zuren en lichte tannine

Prijscategorie 8: € 20,- tot € 30,-

Guido Berta, Nizza Riserva Canto di Luna 2021 16 PNT

GEUR kruiden, pruimen, intens, balsamico, chocola, neusje vluchtig

SMAAK kruidig en stevig, sappig, overrijp, milde tannine

V.O.F Loro Sogno

Beppe Marino, Nizza Riserva Quattrofilari 2019 16 PNT

GEUR warm en kruidig, chocola, vluchtig, warm, intens

SMAAK machtig en overrijp, tannine, diepgang, zwoel, klassieke stijl

Brema, Nizza A Luigi Veronelli 2021 16 PNT

GEUR zwarte kersen, pruimen, tabak, leer, laurier

SMAAK zoetzuur fruit, rulle tannine, genoeg zuren, bitters

Prijscategorie 8: € 20,- tot € 30,-

Dogliotti 1870, Nizza 2020 16 PNT

GEUR fijn zwoel, bessen, pruimen, hout, specerijen

SMAAK vol maar niet te zwoel, zuren, droog, lang

Wijnhuis Piemonte, € 30,-

La Gironda, Nizza Le Nicchie 2020 16 PNT

GEUR zwoel donker fruit, rook, specerijen, oud hout

SMAAK zoetig, ook zuren, drop, grip, redelijk lang

Prijscategorie 8: € 20,- tot € 30,-

Tenuta Bricco San Giorgio, Nizza Caranti 2021 16 PNT

GEUR kersen, pruimen, kruidig en rokerig

SMAAK rijp maar fris, zoetzuur, goed lang

Wijn Via Maria, Laurus Delicatessen, € 20,-

Franco Mondo, Nizza Le Rose 2021 16 PNT

GEUR rijp, pruimen, zoete bramen, leer, specerijen

SMAAK zoetig, dan zuren, droge tannine, nog jong

Prijscategorie 8: € 20,- tot € 30,-

Marenco, Nizza Riserva Zana 2020 16 PNT

GEUR likeur, donker fruit, rokerig, vanille, rijp

SMAAK zwoel, zoetzuur, goede tannine, vanille, rijk

Prijscategorie 9: € 30,- tot € 50,-

Vinory, Nizza Moncucco-Cavino 2021 15,5 PNT

GEUR zwarte kersenjam, peper, bouillon, rozijnen, leer

SMAAK heel rijp, overrijp, zuren, bitters

Cantina di Nizza, Riserva 2020 15,5 PNT

GEUR bramenjam, tapenade, likeur, peper, zoethout

SMAAK zoetzuur fruit, pittige zuren, goede grip, lang

Dacapo, Nizza Riserva Vigna Dacapo 2020 15,5 PNT

GEUR pruimen, kruiden, kersen, warm

SMAAK rijp en zacht, kruidig, stevig, hoekig

Wellington Winery, € 35,-

Maranzana, Nizza La Sessanta 2019 15,5 PNT

GEUR rokerig, kersen, pruimen, kruidig, warm

SMAAK zoetzuur fruit, milde tannine, zuren, bitters

Prijscategorie 8: € 20,- tot € 30,-

Vinchio Vaglio, Nizza Laudana 2020 15,5 PNT

GEUR warm, intens, chocola, kruidig, zwoel, hint overrijp

SMAAK kruidig en stevig, krentjes, warm, hoekig

€ 14,90

Isolabella della Croce, Nizza Augusta 2018 15,5 PNT

GEUR zoetzure kersen, zwarte bessen, pruimen, leer, oud hout

SMAAK zwoel, gerijpt, tabak, zoetzuur, droog

Advinum/Barba Wijnen/ Maison Vinocerf, € 30,-

Pico Maccario, Nizza Tre Roveri 2021 15,5 PNT

GEUR zoet rood fruit, bacon, kruiden, peper

SMAAK fris, zoetzuur fruitig, fijne grip, drop, lang

Laurus Delicatessen, prijscategorie 7: € 15,- tot € 20,-

 

NB: waar geen importeur vermeld is, gaat het om een prijs in Italië