“Maak vooraf een globale keuze van wat u wilt proeven; u zult immers niet alles kunnen proeven.” Dat was een van de proeftips aan de bezoekers van ‘Proeven tussen de stellingen’ bij Wijnkoperij Okhuysen in Haarlem op 15 en 16 oktober jongstleden. Plaats van handeling: de opslagloods van Okhuysen op het industrieterrein Waarderpolder. Wat minder sfeervol dan de kelder aan de Gierstraat,
“Maak vooraf een globale keuze van wat u wilt proeven; u zult immers niet alles kunnen proeven.” Dat was een van de proeftips aan de bezoekers van ‘Proeven tussen de stellingen’ bij Wijnkoperij Okhuysen in Haarlem op 15 en 16 oktober jongstleden. Plaats van handeling: de opslagloods van Okhuysen op het industrieterrein Waarderpolder. Wat minder sfeervol dan de kelder aan de Gierstraat, maar wel berekend op (veel) meer bezoekers. Gelet op de massale opkomst geen overbodige luxe. Er stonden heel veel wijnen open, exact 200 om precies te zijn. Inderdaad toch wel iets te veel om allemaal te proeven. Helaas.
Want Okhuysen handhaaft onverminderd zijn hoge kwaliteitsstandaard. En wat een verademing om vast te stellen dat niet iedereen in Nederland die wijn drinkt een bodemprijs hanteert als primair aankoopcriterium voor wijn. Er is gelukkig ook nog zoiets als kwaliteitsbewustzijn. Een greep uit de lekkerste wijnen boven de 10 euro!
Weingut Altenkirch
Het heeft even geduurd voordat ook Okhuysen inhaakte op de Duitse Riesling Renaissance, maar met de opname van een aantal wijnen van Weingut Altenkirch uit Lorch in de Rheingau is dat gemis meer dan goedgemaakt. Een oud bedrijf dat aan een tweede jeugd is begonnen en zodoende het moderne Duitsland vertegenwoordigt. Andreas en Waltraud von Rosen presenteerden namens Altenkirch driemaal Riesling 2008 – Steillage, Grauschiefer en Quarzschiefer – met expressie, finesse en terroir.
Neem bijvoorbeeld de Riesling Grauschiefer 2008 (11,70)), een schoolvoorbeeld van eigentijdse Duitse Riesling met zijn super verleidelijke parfum – een beter woord is er niet voor – en bijna dansante smaak.. Fris, fruitig, elegant en met fijne mineraalheid van de grijze leisteenbodem. Een regelrechte coup de coeur.
Domaine Dirler-Cadé
Elzasser Rieslings hebben het tegenwoordig moeilijk in een directe vergelijking met die uit Duitsland, zelfs wanneer het een Grand Cru als de Spiegel 2008 van Dirler is. Zeker, anders geconcipieerd, maar toch. Het is aan de wel erg strenge, ‘intellectuele’ kant. Zo niet de twee Gewurtraminers! Dat zijn wel echte charmeurs. De ‘gewone’ Gewurztraminer 2008 (13,95) heeft een aroma dat maar op één manier valt te benoemen: rozen! In de smaak is deze wijn aangenaam droog en speels. Zowaar eens een Gewurz die je lekker kunt doordrinken. Voor de Gewurztraminer Grand Cru Kitterlé 2008 (21,90) geldt dat wat minder, maar dit is dan ook een rijkere versie met het nodige restzoet, maar ook met voldoende frisheid en finesse. Naast rozen ook lychee en kruidnagel. En balans. Zo lusten we Gewurz best wel.
Alois Lageder
Ik moet bekennen al jaren een zwak te hebben voor dit bedrijf in het Südtiroler Margreid – in het voormalig Oostenrijkse deel van Noord-Italië dus – en de eigenaar ervan. De wijnen weerspiegelen hier het karakter van hun maker, soft spoken maar met een enorme diepgang en complexiteit. Ook hier, uit de veronderstelde geboortestreek van de druif, een plaatje van een Gewürztraminer Am Sand 2008 (18,70). Rozen, lychee, droog, mooie mineralen, uiterst verfijnd, opwekkend én gastronomisch. Heel goed. Ook fraai: de Pinot Bianco Bianco Haberle 2009 (14,70), een wijn die het niet moet hebben van krachtige aroma’s maar zich juist onderscheidt door inhoud en een delicaat kruidige toets. Nog meer een wijn voor aan tafel. Van de rode noem ik graag de Lagrein 2008 (14,20), de specialiteit van de streek. Apart, enigszins rokerig karakter met daarnaast fluwelig zwart fruit en aangename zuren. Zo typisch als maar kan.
Staete Landt
And now for something completely different. Ruud Maasdam van het Nieuw-Zeelandse wijngoed Staete Landt in Marlborough mocht zich in Haarlem verheugen in opmerkelijk veel belangstelling van vrouwelijke proevers. Dit echter terzijde. Zijn assortiment is inmiddels uitgebreid tot wijnen van zes verschillende druivenrassen. Naast de voorspelbare Sauvignon en Pinot Noir zijn dat verder Chardonnay, Riesling, Pinot Gris en Syrah. De Marlborough Sauvignon 2009 (12,95) is wat je noemt typisch Nieuw-Zeelands, met wat in het Engels een herbaceous nose heet – het Nederlandse ‘grassig’ dekt de lading niet helemaal. Wat rijper en voller van smaak met een ondertoon van mandarijn. Bij de rode lijkt de Syrah afkomstig te zijn van nog jonge stokken; hij komt sterk peperig over. Mijn favoriet is de Marlborough Pinot Noir 2008 (19,40): expressief, puur, geconcentreerd, fruitig maar allesbehalve overdadig en voorzien van een goede lengte.
Bret Brothers
Een paar apart, de gebroeders Jean-Philippe en Marc-Antoine Bret. Mâconnais. Ze runnen daar hun eigen wijngoed La Soufrandière en zijn daarnaast actief als kleinschalige négociants. Ze concentreren zich volledig op wit uit de regio. Hun stijl is uitgesproken Zen: strak, puur, met de nadruk op mineralen en zuren. (Het ontbreekt geproefde jaren als 2007 en 2008 trouwens sowieso al niet aan zuren.) Dat hun wijnen van chardonnay afkomstig zijn, is bijna bijzaak. Alles draait hier om terroirexpressie, wat duidelijk wordt wanneer je de etiketten leest. Daar staat precies op in welk perceel(tje) de druiven voor de bewuste wijn geplukt zijn. En je proeft die – veelal subtiele – verschillen ook terug. Bret-wijnen zijn bepaald geen allemansvrienden, maar witte Bourgognes voor de fijnproever. Aaanvankelijk wat introvert, maar uiteindelijk imponerend met een enorme lengte. Voorbeelden daarvan zijn ondermeer Viré-Clessé ‘Sous les Plantes’ 2008 (20,80), Pouilly-Fuissé ‘Les Terres de Fuissé’2008 (25,30) en de zinderende Pouilly-Vinzelles ‘Les Quarts’ 2008 (39,25).
Alain Graillot
Nog een producent die in eigen persoon aanwezig was, was Alain Graillot. Zijn naam is onlosmakelijk verbonden met Crozes-Hermitage. Graillot heeft aangetoond dat ook daar grote rode Rhônes geproduceerd kunnen worden. Zoon Maxime op zijn beurt brengt wijnen uit appellations als Saint-Joseph en Cornas uit onder de naam Equis. Wat je ook proeft, het is hier syrah en nog eens syrah wat de klok slaat. Syrah in zijn meest elementaire vorm met die karakteristieke aardse toets van de Noord-Rhône. Val je met de ‘gewone’ Crozes-Hermitage 2007 (17,10) al met je neus in de boter – d.w.z. een compacte, pure wijn met ladingen fruit, rijpe tannine en een krachtige minerale toets –, bij de Crozes-Hermitage ‘La Guiraude’ 2007 (27,90) krijg je de intensiteit concentratie in het kwadraat. Parker zou terecht zeggen: mind blowing! En terecht.
Om het af te leren
Tot slot nog een rijtje met tien rode wijnen zonder beschrijving, maar wel van de buitengewoon aangename soort. Twee zelfs van net onder een tientje….
– Mas des Dames ‘La Dame’ 208, Cx. du Languedoc, Mas des Dames (9,10)
– Blaufränkisch ‘Heide’ 2008, Burgenland, Birgit Braunstein (9,45)
– Collioure ‘Côté Mer’ 2008, Dom. de la Rectorie (15,90)
– Zisola 2007, IGT Sicilia, Mazzei (16,50)
– Saumur-Champigny ‘Terres Chaudes’ 2007, Dom. Des Roches Neuves
(16,50)
– Cairanne ‘Haut-Coustias’ 2007, Dom. de l’Oratoire Saint-Martin (18,20)
– Chianti Classico 2008, Fonterutoli (18,25)
– Maranges 1er Cru Clos de la Boutière 2008, Dom. Bachelet-Monnot
(19,70)
– Saint-Joseph 2007, Dom. Bernard Gripa (23,90)
– Hermitage 2006, J.L. Chave Sélection (39,50)
René van Heusden
Op de foto, van boven naar beneden: Xavier Kat, Alain Graillot, Ruud Maasland (Staete Landt), Jean-Philippe en Marc-Antoine Bret.