Onze adjunct-hoofdredacteur Lars Daniëls bracht de afgelopen dagen door in de Jura. Hier een bericht van hem:
Het was wat te lang geleden dat ik er geweest was –wel tijdens zomervakanties, maar da’s toch anders in verband met vrouw en kinderen;-)–, dus het was hoog tijd. Mijn vriend en collega van The Irish Times, John Wilson, vergezelt me tijdens deze reis. We begonnen in Arbois, het wijnbouwcentrum van de Jura, en eindigden meer in het zuiden, bij Val-Sonnette en Rotalier, een tweede hotspot. We hebben Domaine Rolet, Domaine André et Mireille Tissot en Domaine des Marnes Blanches bezocht, en vele wijnen geproefd uiteraard.
En Jura heeft me direct weer totaal gefascineerd, om vele redenen. Het lijkt op het eerste gezicht een overzichtelijk gebied, met een relatief beperkt aantal druivenrassen (savagnin, chardonnay, poulsard, trousseau en pinot noir) en maar 6 appellations (4 geografische en 3 product-AOC’s, Marc meegeteld). Maar de diversiteit van wijnen is heel groot. Vele producenten maken veel verschillende soorten wijn, van heel goede Crémant du Jura, via prachtig terroir-gedreven wit en origineel rood, tot de bijzondere Vin Jaune, zoete Vin de Paille en Macvin, alhoewel die laatste strikt genomen geen wijn is, maar een mistella. Daarbinnen zijn er niet-oxidatief opgevoede wijnen (vins ouillés, waarbij het vat goed wordt af- en bijgevuld) en de voor de streek typerende oxidatieve wijnen (vins non-ouillés, waarbij gedurende de rijping verdamping en concentratie plaatsvindt).
Verder is terroir steeds belangrijker en worden de verschillende vormen van kalkrijke en kleirijke bodems steeds meer uitgedrukt in de wijnen. Daarbij gaat het om kalksteen en diverse kalkmergels, zoals marnes du Lias en marnes du Trias. Hun effect op de geur en de smaak van vooral de witte, niet oxidatieve wijnen is opmerkelijk, zoals duidelijk werd bij Stéphane Tissot. Zo zijn die van kleirijke bodems (marnes du Trias bijvoorbeeld) standaard reductiever dan die van kalk.
Helemaal fascinerend wordt het als men gaat uitleggen over de effecten van temperatuur en vochtigheidsgraad van de rijpingskelders voor oxidatieve wijnen (zoals Vin Jaune). Droog en warm betekent kracht maar ook sneller afbouwende flor (la voile, zoals ze die laag gist hier zo mooi noemen); koeler en vochtig betekent lichtere wijnen met meer flor-karakter. Veel producenten spelen met die gegevens en maken verschillende wijnen of juist blends. Zoals ik zei, fascinerend allemaal, zeker als je ook nog kijkt naar alle soorten vaten die men gebruikt, van klassieke pièces en demi-muids via foeders tot betonnen eieren en amforen van divers materiaal.
Tenslotte werd het weer duidelijk dat vrijwel nergens anders zo goed natuurlijk wordt gewerkt. Dat wil zeggen, in de Jura kunnen wijnen dikwijls zonder toevoeging van sulfiet worden gemaakt en toch expressief en zuiver blijven. Geheim zit ‘m deels uiteraard in de lage pH’s van de wijnen, maar ook in de maîtrise van de wijnmakers.
Tot zover, later leest u meer in Perswijn. Op naar Crozes-Hermitage vandaag!
Lars Daniëls MV
