Een van de bijzondere fenomenen in wijnland zijn medailles. Al sinds ik in de wijn zit heb ik me over medailles voor wijnen verbaasd. Aan het begin van mijn wijncarrière had je bekende wijnconcoursen in Mâcon en Ljubljana, die niet erg serieus werden genomen. Tegenwoordig zijn het er nog veel meer. Bekende voorbeelden zijn de concoursen van Decanter en Mundus Vini, en het Concours Mondial de Bruxelles. Maar dat zijn lang niet de enige, het zijn er tegenwoordig tientallen.
Waarom zouden producenten wijnen insturen voor dit soort concoursen? De reden is simpel: het helpt de verkoop van een wijn als er een medaille op de fles zit. Probleem is dat je als consument niet kunt beoordelen of een medaille resultaat is van een serieuze beoordeling of niet. Het verdienmodel van de concoursen is wel heel eenvoudig. Je betaalt als inzender voor de inzending van een fles wijn. Tot soms heel hoge bedragen. Vervolgens, als je een medaille krijgt, betaal je ook nog een leuk bedrag voor de medaille-stickers die je op de fles mag plakken. Bovendien betalen de meeste concoursen hun juryleden geen cent. Ik heb op het moment dat ik werd ‘uitgenodigd’ wel eens gevraagd aan een concours mee te doen of je een fee kreeg, maar het antwoord was ontkennend. Helaas. Een wijnschrijver kan niet van de wind leven, dus het ‘feest’ ging niet door. Maar blijkbaar zijn er genoeg proevers te vinden die dit werk onbezoldigd willen doen. Maar of dat de kwaliteit ten goede komt?
De Belgische televisiezender RTBF is onlangs in het fenomeen gedoken. Met nogal ontluisterende resultaten voor sommige van deze concoursen. Eerst werd met behulp van een sommelier een wijn geselecteerd die zo slecht mogelijk was. Na een proeverij viel de keuze op een wijn van Delhaize van minder dan € 2,50, een zeer matige wijn. Hij werd voorzien van een mooi etiket en een fraaie naam, Château les Colombiers. Omdat het concours van de Franse ‘journalisten’ Gilbert en Gaillard elke drie maanden medailles uitdeelt, werd gekozen daar een fles heen te sturen. Wel moest eerst in een laboratorium een analyse worden gedaan, van onder andere alcohol en restsuiker. Gecontroleerd wordt er echter niets. En, u raadt het al: de wijn kreeg een gouden medaille. En, of de winnaar nog even een bedrag wil neerleggen voor stickers. Kassa!
Mooi onderzoek. Ook werd geconstateerd dat je je bij sommige concoursen, zoals dat van Mâcon, gemakkelijk als amateurproever kunt inschrijven, om vervolgens tussen allemaal proevende gepensioneerden terecht te komen. De zender meldt dat er in Engeland concoursen zijn die aan 80% van de wijnen een medaille geven. Gelukkig zijn er ook concoursen die het beter doen. Zo controleert het Concours Mondial of de ingezonden flessen ook daadwerkelijk in de winkel staan. Zo hoort het.
Ik heb niets tegen medailles, als ze op een eerlijke manier worden uitgedeeld. Helaas is het een wildwest, zonder enige vorm van regelgeving of eisen. Ik vrees dat er weinig aan te doen valt. Op meer bureaucratie zitten we ook niet te wachten. En voor iedereen die gebruik maakt van onbetrouwbare concoursen, is het té lucratief. Dat geldt voor zowel de producenten als voor de afnemers, de importeurs. Zo’n glimmende sticker op de fles helpt domweg in de verkoop. In feite wordt gebruikt gemaakt van de onzekerheid van een bepaalde groep wijndrinkers, die houvast zoeken in zo’n medaille bij hun keuze. Waarmee dit een knap cynische business is.
Ronald de Groot
