De wijnregio Marlborough is een van de grote succesverhalen van de recente wijngeschiedenis. Internationaal (zeer) bekend om haar unieke stijl Sauvignon blanc. Lawson’s Dry Hills is dat ook, maar heeft meer te bieden. Het is een voorbeeldig bedrijf, dat de ontwikkeling van Marlborough al vanaf de jaren 80 meemaakt en sinds 1992 vormgeeft. Lars Daniëls sprak met wijnmaker Marcus Wright en proefde de wijnen.
Het is in Marlborough 7 uur ’s ochtends als we het interview en de proeverij starten. De zon is allang op en het is prachtig weer. ‘Het is droog en warm voor de tijd van het jaar. 2021 kan weleens de vroegste oogst ooit worden, zoals het nu gaat’, zegt Marcus. Hij is al sinds 2001 hoofd wijnmaker bij Lawson’s Dry Hills, na te hebben gewerkt bij Montana, Viña San Pedro in Chili en Jacques Lurton in Frankrijk. ‘Toen ik hier kwam, had Marlborough slechts 5.000 hectare wijngaarden, nu bijna 30.000’, waarmee hij aangeeft dat er heel veel is veranderd in de tussentijd. Hij denkt trouwens dat 36.000 hectare het maximum is dat Marlborough kan hebben en dat dat al in 4-5 jaar bereikt wordt. Dat heeft met de enorme vraag te maken, geeft Marcus aan: ‘De laatste jaren is de vraag groter dan het aanbod. En zijn de prijzen van bulkwijnen, verhandeld tussen de producenten, met wel 50% gestegen.’
Het is inderdaad snel gegaan met Marlborough, eigenlijk al vanaf begin jaren 80, toen Ross en Barbara Lawson de eerste wijngaard plantten. Dat ging om gewürztraminer. ‘In Nieuw-Zeeland is onze reputatie nog steeds wel daarop gebaseerd, op onze Gewürztraminer’, geeft Marcus aan. Dat is wel vaker zo in Nieuw-Zeeland. Voordat wijnbedrijven beroemd werden om Sauvignon blanc of Pinot noir, waren variëteiten als gewürztraminer, riesling en müller-thurgau belangrijk. Nu is sauvignon blanc heel dominant, ook bij Lawson’s Dry Hills. ‘Eerlijk gezegd betaalt (het internationale succes van) Sauvignon blanc onze andere wijnen’, zegt Marcus lachend. Lawson’s Dry Hills heeft vier eigen wijngaarden. Twee liggen er net in de Southern Valleys: die bij de wijnmakerij ten zuiden van Blenheim en hun wijngaarden van Waihopai Valley, verder landinwaarts. De wijngaarden van Chaytors Road liggen in de Wairau Valley, dichtbij de kust. Tenslotte hebben ze wijngaarden in de koelere Awatere Valley, nog ten noorden van de rivier Awatere. De eigen wijngaarden zijn goed voor ± 50% van de totale productie, voor de rest huren ze vooral wijngaarden. Naast Sauvignon blanc en Gewürztraminer maakt Lawson’s Dry Hills ook Pinot gris, Riesling en Chardonnay. Vooral hechten ze steeds meer waarde aan Pinot noir. ‘Eigenlijk is het een heel goed script voor ons’, zegt Marcus. ‘Marlborough Sauvignon blanc heeft een unieke stijl en verkoopt gemakkelijk, en voor rood hebben we pinot noir, die ook heel erg in trek is.’
Sauvignon is dus de cash cow en wordt uiteraard onder diverse labels en op meerdere niveaus gemaakt. Belangrijk voor Nederland is het label Mount Vernon. Alle sauvignon blanc die niet in de Estate Sauvignon of de Reserve Sauvignon komt, gaat in Mount Vernon, plus een deel uit Awatere Valley dat minder rijp is. ‘Voor Mount Vernon Sauvignon blanc wil ik maximaal passievrucht-karakter’, zo omschrijft Marcus de stijl die hij voor deze basiswijn nastreeft. Dat betekent dat hij de druiven analyseert op voorloperstoffen van de verbindingen die dat soort aroma’s geven (thiolen; vluchtige zwavelhoudende aromastoffen). Bij de hogere cuvées speelt dat een minder belangrijke rol, daar draait het steeds meer ook om textuur. Maar de unieke aromatische kant van Sauvignon blanc uit Marlborough is belangrijk. Daarvoor is een plantdichtheid van 1800-2250 stokken per hectare en een opbrengst per hectare van zo’n 12 tons (ca. 84 hl/ha) ideaal, want dat soort druiven bevatten veel (potentiële) thiolen. Ook machinaal oogsten draagt bij aan het aromatische potentieel van sauvignon blanc (wie precies wil weten hoe e.e.a. allemaal werkt, raad ik aan The Science of Sauvignon Blanc van Jamie Goode te lezen). En hij gebruikt gisten die heel goed zijn in het ‘bevrijden’ van de aromastoffen, zoals X5 en andere. Zoals gezegd draaien de Estate Sauvignon blanc en de Reserve Sauvignon om meer dan alleen aroma’s. De Reserve wordt deels spontaan vergist en deels in hout. Ook is ouderingspotentieel belangrijker. Marcus: ‘Onze Estate Sauvignon blanc gaat als hij ouder wordt een beetje richting Hunter Valley Semillon, met toast, lanoline en citroen.’
Wat betreft riesling houden ze het wijnmaken heel simpel en wordt een heel block ineens geoogst. De wijn heeft een kleine hint van petroleum, een decent zoetje en goede zuren, die doen denken aan grapefruit, zoals vaker in Riesling van het zuidelijk halfrond. 2017 is trouwens de actuele jaargang. Persoonlijk is Marcus wel fan van een rijke Elzas-stijl voor Pinot gris. ‘Pinot gris draait om textuur. Maar er is te weinig markt voor een rijke stijl, dus maak ik wat drogers, dat meer toegankelijk en gemakkelijk drinkbaar is.’ In de Reserve Pinot Gris 2019 proef je trouwens wat Marcus bedoelt met textuur. Gewürztraminer is echt iets bijzonders bij Lawson’s Dry Hills, hun vlaggeschip op de binnenlandse markt. De druiven hebben kleur, fenolen, veel suiker en lage zuren, dus verwerken ze de oogst in verschillende porties. De vrije afloopsap (meer zuren, minder tannine) gaat in RVS, de perswijn (minder zuren, meer tannine) in hout en de assemblage verschilt afhankelijk van het jaar. 2017 is echt fraai, met een verfijning in de aroma’s die bijzonder is.
Pinot noir is een verhaal apart, geeft Marcus aan, net als vele andere wijnmakers dat doen. ‘Sauvignon gaat om flavours, Pinot gris om texture; Pinot noir is veeleisender, voor goede Pinot noir moet je heel vaak in de wijngaard zijn.’ En die moet op de juiste plek liggen. ‘Kleirijke bodems zijn een voordeel, die geven rondeur en body.’ Om te vervolgen: ‘Je moet pinot noir léren kennen en goede Pinot noir léren maken. 15 jaar geleden gingen we om met pinot noir in de wijngaard zoals met sauvignon blanc. Maar dat doen we natuurlijk allang niet meer. Hogere plantdichtheid dan bij sauvignon is goed, want geeft meer concentratie. En de ouderdom van de planten is bijvoorbeeld belangrijk. Marlborough heeft veel van de jongste aanplant van pinot noir in Nieuw-Zeeland, maar dat verandert uiteraard. De planten worden ouder, de wijnen steeds beter.’
Marlborough staat nog niet bekend om heel goede Pinot noir, zoals Martinborough en Central Otago dat wel doen, beseft ook Marcus. ‘Central Otago heeft ons afgetroefd, wat dat betreft. Maar we hebben een geweldig klimaat en goede kleibodems. Veel toekomst dus.’
Ook het wijnmaken luistert nauw bij Pinot noir. En is veranderd door de jaren heen, legt Marcus uit: ‘Je mag geen fouten maken bij Pinot, van begin tot einde. We gaan minder voor extractie, doen dus minder punch downs (pigéages), alleen nog pump overs (délestages). Dat kan ook steeds beter, want de druiven worden beter en de mooie stoffen laten gemakkelijker los.’
Al met al is het een goede, overtuigende serie wijnen, die Lawson’s Dry Hills presenteert. Eigenlijk voorbeeldig Marlborough, met getypeerde maar beschaafde Sauvignon blanc in verschillende prijsklassen en steeds betere Pinot noir. De Geheimtipp is evenwel hun Gewürztraminer.
Geproefd en beoordeeld:
Mount Vernon Sauvignon blanc 2020 ***(*)
Estate Sauvignon blanc 2020 ****
Reserve Sauvignon blanc 2019 *****
Estate Riesling 2017 ****
Estate Pinot Gris 2019 ****
Reserve Pinot Gris 2019 ****(*)
Gewürztraminer 2017 ****(*)
Estate Pinot noir 2018 ****
Reserve Pinot Noir 2017 ****(*)
De wijnen van Lawson’s Dry Hills zijn verkrijgbaar bij Gall & Gall.
tekst: Lars Daniëls MV
foto’s: Lawson’s Dry Hills en Lars Daniëls MV