Michael Moosbrugger, eigenaar van Schloss Gobelsburg en president van de Österreichische Traditionsweingüter drukte zich als altijd genuanceerd maar duidelijk uit: “Oostenrijk heeft enorm veel Rieden, gekadastreerde, individuele wijngaarden, die in principe met hun naam op een etiket mogen staan. Maar die hoeven niets te zeggen over hun kwaliteit. Het vermarkten van individuele wijngaarden heeft enkel zin als er een wijngaardclassificatie bestaat.”
Zo’n classificatie is er in Kamptal, Kremstal, Traisental en Wagram, in het leven geroepen door een groep van voorname, ambitieuze producenten, verenigd als de ÖTW (Österreichische Traditionsweingüter), waarover in Perswijn al vaker is geschreven. Tegenwoordig zijn er 60 Rieden geclassificeerd als Erste Lagen (premier cru), samen ± 17% van het totale wijngaardareaal van de vier gebieden. De komende jaren zal een beperkt aantal Erste Lagen worden gepromoveerd tot Grosse Lage (grand cru). Dat wordt niet alleen door de leden van de ÖTW, de reputatie van de wijngaarden en hun economische waarde bepaald, maar ook een beetje door de scores die journalisten tijdens de primeurproeverijen, die ieder jaar eind augustus, begin september plaatsvinden, aan de wijnen uit Erste Lagen toekennen.
Het gaat daarbij alleen om Grüner Veltliner en Riesling, de enige twee wijnen met status van premier cru. Riesling is het meest bijzonder en expressief als deze op Urgestein (gneis, amfiboliet, leisteen) staat, zoals in de Erste Lagen Steinmassl, Seeberg en Kogelberg. Of uiteraard op het oude, geologisch bijzondere zandsteen van Zöbinger Heiligenstein, dé Paradelage voor Riesling in het Donauraum. Grüner Veltliner heeft meer water en dus bodem nodig dan riesling en geeft zijn beste wijnen op bodems met meer klei (Käferberg) of met een laag (kalkrijke) löss op het basisgesteente, zoals in Lamm, Renner, Loiserberg (alle Kamptal), Pellingen (Kremstal) en Spiegel (Wagram). Ook de löss van Dechant en Grub (Kamptal), Rosenberg (Wagram) en delen van Traisental is perfect voor grüner veltliner.
Hierbij mijn favoriete wijnen van de proeverijen van dit jaar, gehouden op 5 en 6 september in Schloss Grafenegg (Kamptal).
Grüner Veltliner 1e ÖTW Lage 2017:
Bij Grüner Veltliner valt op dat de wijnen een goede balans en behoorlijke frisheid hebben, ondanks de warme jaargang 2017, met mildere zuren dan anders. Mijn overall favoriete producenten als het om Grüner Veltliner gaat, zijn Jurtschitsch, Hirsch, Ott en Gobelsburg. Maar ook individuele wijnen van andere producenten toonden zich uiteraard veelbelovend. De beste wijnen zijn excellent en zeer origineel.
Jurtschitsch, Grüner Veltliner Kamptal DAC Langenlois Käferberg 2017: nog gesloten, geeft nog weinig nu; heel fraaie balans, rondeur, goede zuren, heel verpakt, pikante mineraliteit, zeer grote lengte. 18 punten
Hirsch, Grüner Veltliner Kamptal DAC Kammern Lamm 2017: gesloten; alles is er, wellicht iets milde zuren, maar meer dan genoeg spanning, grote mineraliteit en lengte. 18 punten
Bernhard Ott, Grüner Veltliner Wagram Feuersbrunn Rosenberg 2017: jong, loepzuiver, iets peperig en floraal; heel fijne stijl, goede vulling maar erg elegant, mooie lengte. 18 punten
Schloss Gobelsburg, Grüner Veltliner Kamptal DAC Kammern Grub 2017: mooie geur, vers geel fruit, ook citrus, iets nougat, fijne kruiden; veel sap, vers fruit, pikant kruidig, vrij milde zuren maar ook hier toch frisheid en structuur. 18 punten
Hirsch, Grüner Veltliner Kamptal DAC Kammern Grub 2017: gesloten maar veel fraais verborgen; perfect rijp, relatief milde zuren, gecompenseerd door bitters, structuur, veel kruidige power, in potentie top. 17,5+ punten
Nigl, Grüner Veltliner Kremstal DAC Senftenberg Pellingen ‘Privat’ 2017: intens, mineralig, mooi vers fruit, kruidig en bloemig; heerlijk intens, prachtig fris, mooi fruit, grote balans en goede lengte. 17,5 punten
Jurtschitsch, Grüner Veltliner Kamptal DAC Langenlois Loiserberg 2017: mooi fruit, gele grapefruit, licht kruidig, nog ingetogen; prachtige smaak, intens, fijne grip, veel druk, goede zuren, kruidige lange afdronk. 17,5 punten
Jurtschitsch, Grüner Veltliner Kamptal DAC Kammern Lamm 2017: ook dit is nog gesloten, maar zeer verfijnd; heerlijk zachte aanzet, fijn kruidig, vrij mild, heeft zeker diepgang maar net niet de punch van Lamm van Hirsch. 17,5 punten
Jurtschitsch, Grüner Veltliner Kamptal DAC Langenlois Schenckenbichl 2017: heel fraai in balans, rustige, schone geur; prachtig puur, wat aards, erg goede grip en spanning, heel mooie afdronk, wordt zeer goed. 17,5 punten
Jurtschitsch, Grüner Veltliner Kamptal DAC Langenlois Dechant 2017: wat ingetogen nog, fijn aards en kruidig, geel fruit; mooi compact, perfecte balans, genoeg zuren, fijne bitters, veel mineraliteit en lengte. 17,5 punten
Bernhard Ott, Grüner Veltliner Wagram Feuersbrunn Spiegel 2017: iets reductiever dan Rosenberg, ook dit is verfijnd, licht peperig, zacht geel fruit; vrij rond, fijn sappig, mooi droog, ook hier fijne, slanke stijl mét inhoud en lengte. 17,5 punten
Markus Huber, Grüner Veltliner Traisental DAC Inzersdorf Zwirch 2017: rijp vers wit fruit, peper, kruidig en floraal, mooi; mooi fruit en sap, vulling verleidelijk, mooie zuren, goed droog. 17,5 punten
Bründlmayer, Grüner Veltliner Kamptal DAC Kammern Lamm 2017: licht reductief, tegelijk duidelijk oxidatief opgevoed, Bourgondisch; heel mooi opgevoed, fijne structuur, fijne kruidigheid en hout, goede zuren, lengte. 17,5 punten
Schloss Gobelsburg, Grüner Veltliner Kamptal DAC Kammern Renner 2017: vrij ingetogen voor Gobelsburg, zit alles in, lijkt het; prachtig sappig fruit, genoeg zuren, heerlijk fris-kruidig, goede lengte, erg fraai. 17,5 punten
Hirsch, Grüner Veltliner Kamptal DAC Kammern Gaisberg 2017: nog gesloten, zit veel druk achter, heel compact; intens en van nature krachtig, maar totaal niet zwaar, zal heel elegant worden, prachtig. 17,5 punten
Hirsch, Grüner Veltliner Kamptal DAC Kammern Renner 2017: opmerkelijk reductief, fris citrusfruit, nog gesloten verder; intens, mooi krachtig, heel sappig, in smaak eigenlijk meer open dan andere wijnen van Hirsch, grote lengte. 17 punten
Bründlmayer, Grüner Veltliner Kamptal DAC Langenlois Käferberg 2017: crème, wat floraal, exotisch kruidig; komt slank binnen maar is toch krachtig, fijn sappig, droog, goede structuur en lengte. 17 punten
Schloss Gobelsburg, Grüner Veltliner Kamptal DAC Kammern Lamm 2017: andere stijl dan Jurtschitsch en Hirsch, meer aromatisch maar beschaafd en mooi; mooie inhoud, mooi fruit, genoeg grip en zuren voor spanning en lengte. 17 punten
Birgit Eichinger, Grüner Veltliner Kamptal DAC Kammern Lamm 2017: compact, nog wat gesloten; rijp fruit, sap maar ook structuur, bitters, power. 17 punten
Bernhard Ott, Grüner Veltliner Wagram Engabrunn Stein 2017: heel fijne geur, fris, wat ingetogen nog, fijn kruidig; fijn en vrij slank, prachtige elegantie weer, erg fijne wijn, nu al heerlijk. 17 punten
Riesling 1e ÖTW Lage 2017
Het gaafste aspect aan het proeven van de Rieslings van de ÖTW, is ieder jaar weer de hele rits aan wijnen uit Zöbinger Heiligenstein. Maar liefst 14 leden hebben een of meerdere percelen in deze voor Riesling mythische wijngaard. Desondanks komt mijn favoriete Riesling niet uit Heiligenstein, maar uit Steinmassl en wel van Fred Loimer, die überhaupt uitblinkt met zijn Rieslings. Verder zijn dezelfde producenten als voor Grüner Veltliner mijn favorieten, met de aantekening dat het Kremstal met niet alleen Nigl, maar ook Proidl en Geyerhof, een totale dominantie van Kamptal voorkomt. Een klein aantal Rieslings is excellent en kan zich met de beste Duitse Rieslings meten.
Fred Loimer, Riesling Kamptal DAC Langenlois Steinmassl 2017: rijp fruit voor Loimer’s doen van laatste jaren, abrikoos, zilte ondertoon; intrinsieke kracht hier, prachtig rijp rieslingfruit, zilt en bitter, goede mineraliteit, rijpe zuren, kracht. 18 punten
Jurtschitsch, Riesling Kamptal DAC Zöbing Heiligenstein ‘Alte Reben’ 2017: in lijn met hun ‘gewone’ Heiligenstein maar meer gesloten; wat rijper fruit, nóg fraaiere inhoud en balans, grote terroirwijn, prachtige zoutige afdronk, heel lang. 18 punten
Jurtschitsch, Riesling Kamptal DAC Zöbing Heiligenstein 2017: vrij aromatisch, heel fraaie geur, fijn wit en geel fruit, licht kruidig; prachtige balans zoet-zuur-bitters, spannend en levendig, heel fraaie stijl, grote lengte. 17,5+ punten
Nigl, Riesling Kremstal DAC Senftenberg Hochäcker ‘Privat’ 2017: vrij koel fruit, mirabel, ananas, iets kruidig; veel sap, mooie structuur, heel intens, goede zuren, veel power, mede door alcohol, maar stoort totaal niet. 17,5+ punten
Bründlmayer, Riesling Kamptal DAC Zöbing Heiligenstein ‘Alte Reben’ 2017: meer gesloten nog en rijper dan hun ‘gewone’ Heiligenstein; kracht en balans, alles is er, nog piepjong, prachtige wijn in wording. 17,5+ punten
Fred Loimer, Riesling Kamptal DAC Langenlois Seeberg 2017: rustig, puur en nog gesloten; heel goed dit, prachtige structuur en textuur, fijn sappig maar schillig en droog, erg goede afdronk ook. 17,5 punten
Hirsch, Riesling Kamptal DAC Zöbing Heiligenstein 2017: nog gesloten, compact; rijp ondanks gering alcohol, iets noten en crème (heel licht), mooie structuur, fenolische zuren, bitters, veel lengte weer. 17,5 punten
Hirsch, Riesling Kamptal DAC Zöbing Gaisberg 2017: reductief, zit veel achter; fris, totaal niet zwaar, maar intens en mooi in balans, lekker fruit, goede grip, puur en eerlijk, lang. 17,5 punten
Schloss Gobelsburg, Riesling Kamptal DAC Zöbing Heiligenstein 2017: mooi rijp maar vers fruit, kruidig en bloemig, heeft kracht; wat voller dan Loimer bijvoorbeeld, meer Schmelz maar blijft precies, goed droog en mooi kruidig. 17,5 punten
Jurtschitsch, Riesling Kamptal DAC Langenlois Loiserberg 2017: kruidig, wat aards en nog wat gesloten; heerlijk, heeft sap, maar ook textuur en spanning, fraaie fijne zuren, erg goede lengte. 17 punten
Schloss Gobelsburg, Riesling Kamptal DAC Zöbing Gaisberg 2017: fraaie stijl, mooi zoetig rijp fruit, iets nougat, beetje crème maar alles beschaafd; vulling en frisheid, lekker pikant kruidig, flinke lengte, klasse. 17 punten
Markus Huber, Riesling Traisental DAC Inzersdorf Rothenbart 2017: wat gesloten, koel, zuiver, mineralig; veel sap, veel kracht, mooie zuren, heeft nog tijd nodig maar erg goed, mooie druk en lengte. 17 punten
Fam. Proidl, Riesling Kremstal DAC Senftenberg Ehrenfels 2017: heel getypeerd, geel fruit, rijp, zilt, peper; veel fris sap, geel fruit, intens, mooi zilt en lang. 17 punten
Bründlmayer, Riesling Kamptal DAC Langenlois Steinmassl 2017: vrij complex ondanks jeugd, grapefruit, kruidige veldbloemen, rode appel; mooi intens, slank, fijne maar duidelijke textuur, droog en lang. 17 punten
Riesling 1e ÖTW Lage 2016
Fred Loimer, Riesling Kamptal DAC Zöbing Heiligenstein 2016: nog wat gesloten, maar verfijning en precisie duidelijk; extra jaartje doet hem goed, heel puur en naturel, mooie textuur, fraaie bitters en zuren, fijne lengte. 17,5 punten
Geyerhof, Riesling Kremstal DAC Oberfucha Kirchensteig 2016: jaartje meer doet goed, vrij complex, geel fruit, nougat, noten, puur; fris en precies, mooie Schmelz, fijne zuren, mooie nahang. 17 punten
Lars Daniëls MV
