Eind april vond de lancering plaats van de nieuwste jaargang van Champagne Bollinger R.D. Aangezien dit de 25-ste editie van deze cuvée in 66 jaar is, vond importeur Verlinden drink and discover het tijd voor een feestje. En een feestje werd het bij restaurant Amarone in Rotterdam.
Champagne Bollinger
Champagne Bollinger – gesticht in 1829 en nog altijd volledig familiebezit – is een producent die buiten de basischampagne – die overigens veelbetekenend ook al Special Cuvée gedoopt is – eigenlijk louter prestigecuvées in het gamma heeft. Want naast de Bollinger R.D. en de uiterst zeldzame Vieilles Vignes Françaises zijn ook de beide millésimés met de naam La Grande Année werkelijk prestigieuze champagnes.
Eigen wijngaarden
Exportmanager Bastien Mariani en Denis Bunner, de assistent van Chef de Cave Gilles Descôtes die Mathieu Kauffmann in 2013 opvolgde, waren speciaal naar Nederland gekomen om het feestje luister bij te zetten en een toelichting te geven op de wijn uit dit nieuwe oogstjaar. Assistent Chef de Cave Dennis Bunner is oorspronkelijk afkomstig uit de Elzas en werkte een tijd lang voor het CIVC (Comité Interprofessionel du Vin de Champagne) alvorens een aantal jaar geleden bij Bollinger in dienst te treden.
Bollinger heeft, in tegenstelling tot sommige andere Grandes Marques, een respectabel eigen wijngaardbezit van maar liefst ruim 170 hectare. Deze wijngaarden zijn gemiddeld goed voor 60% van het geproduceerde volume. De rest van de benodigde druiven wordt aangekocht. Voor de basischampagne en de standaard rosé komt 50% van het druivenmateriaal eigen wijngaarden, bij de overige cuvées ligt dit percentage zelfs op 70%.
Pinot noir speelt de eerste viool bij het eigen wijngaardbezit. Maar liefst 60% van de eigen wijngaarden is met dit ras beplant – niet verwonderlijk natuurlijk voor een huis dat is gevestigd in Aÿ, de enige plaats met grand cru status in de Vallée de la Marne, die juist sinds mensenheugenis een grote reputatie geniet vanwege de kwaliteit van zijn pinot noir.
L(a)unch
De lancering – met een Engelse woordspeling tot R.D. 2004 L(a)unch gedoopt – startte met een masterclass door Denis Bunner, Adjoint Chef de Cave van Champagne Bollinger. En alhoewel het woord masterclass te pas en te onpas wordt gebruikt en daardoor aan de nodige inflatie onderhevig is, was het ditmaal volledig op zijn plaats. Denis Bunner liet de aanwezigen aan de hand van de fantastische Bollinger R.D. 2002, waarvan een glas een kwartier eerder ingeschonken was dan het andere glas, de monumentale Bollinger R.D. 1996, waarvan een fles gedégorgeerd was in mei 2012 en de andere in november 2017, en de jongste jaargang Bollinger R.D. 2004, geschonken uit een normale fles en uit magnum, ervaren wat zuurstof, dégorgement en flesformaat doen en betekenen voor deze grote wijnen. Een zeer leerzame ervaring.
Geweldig glaswerk
De daarop volgende lunch bij restaurant Amarone in Rotterdam was van een hoog niveau. Niet alleen door de gerechten uit de keuken van chef Jan van Dobben en zijn brigade, maar ook door het feit dat die gerechten rijkelijk werden gecombineerd en besprenkeld met (andere cuvées van) Champagne Bollinger, waaronder La Grande Année Blanc en La Grande Année Rosé 2007. En uiteraard kwam bij de lunch de wijn waar het allemaal om draaide, Bollinger R.D. 2004, ook weer in het glas. Om de verschillende wijnen met hun verschillende aromatische kwaliteiten zo optimaal mogelijk tot hun recht te laten komen waren die glazen overigens met zorg geselecteerd uit de collectie van Lehman Glass, een glaswerkproducent in Reims. Gezien de plaats van vestiging heeft men begrijpelijkerwijs een extra oog voor details als het om glazen voor champagnes gaat. Zo heeft men bijvoorbeeld een aantal glazen ontworpen in samenwerking met Philippe Jamesse, de sommelier van het met twee Michelinsterren genoteerde restaurant Domaine Les Crayères in diezelfde stad, en met Arnaud Lallement, de chef van het met drie Michelinsterren bekroonde restaurant L’Assiette Champenoise in het vlak bij Reims gelegen Tinqueux.
Récemment Dégorgé
R.D. staat voor récemment dégorgé en tevens voor de Engelse vertaling daarvan: recently disgorged. Recentelijk gedégorgeerd dus, de handeling waarbij een champagne van zijn bezinksel wordt ontdaan. Bij de R.D. gebeurt dit dus pas na vele, vele jaren rijping op de lie, waarbij de wijn dankzij de autolyse enerzijds een aromatische rijping verkrijgt en anderzijds ook jeugdig en vitaal blijft. Het concept R.D. is bedacht door de fameuze Madame Lily Bollinger en het eerste oogstjaar van deze wijn was 1952, die vervolgens in 1967 op de markt kwam.
Bollinger R.D. 2004
De Bollinger R.D. 2004 is een assemblage van 66% pinot noir en 34% chardonnay. De druiven zijn afkomstig uit 16 verschillende dorpen waarvan 88% de status Grand Cru hebben en 12% Premiers Crus zijn. Alleen het beste deel van de persing, de cuvée, werd gebruikt voor deze wijn die volledig vergist is in oude houten vaten. De dosage is met 3 gram per liter laag, waardoor het dus een Extra Brut is.
De beide cuvées La Grande Année en R.D. worden louter in de beste oogstjaren gemaakt. De assemblage van de beide wijnen is gelijk, maar wanneer de La Grande Année bij het dégorgement, dat meestal na ruim 6 jaar plaats vindt voldoende structuur blijkt te hebben om nog langer op de lie te blijven liggen wordt een gedeelte van de wijn apart gehouden om verder op de lie te rijpen en later als R.D. op de markt te worden gebracht.
In het glas
Bollinger R.D. behoort tot de grootste en meest fascinerende champagnes ter wereld. Het is een wijn die een grote aromatische expressie paart aan kracht, intensiteit, subtiliteit, levendigheid, frisheid en complexiteit. Een wijn waarin naarmate hij langer in het glas zit steeds weer andere nuances te ontdekken zijn: florale tonen, citrus, specerijen, noten, gekonfijt fruit, kalk, brioche, vanille, cacao, toast, koffie en ziltigheid om er maar een paar te noemen. De R.D. heeft na opening tijd nodig om zich in het glas optimaal te presenteren. En een R.D. is vooral een wijn die aan tafel kan, nee eigenlijk moet, worden gedronken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan gegrilde coquilles, risotto met truffel, gerijpte Comté.
Fascinerend was het om het verschil te ervaren tussen de Bollinger R.D. 2004 geserveerd uit magnum en uit een standaard fles. Vandaar hierbij mijn gratis advies: koop voor een werkelijk bijzondere gelegenheid eens een magnum van deze wijn. En ja, ik weet het, het opvolgen van mijn advies kost uiteindelijk wel geld. Maar dan wordt dat aloude gezegde toch echt van toepassing: het kost wat, maar dan heb je ook wat…!
Tekst en fotografie: Frank Jacobs
www.verlindendrinkanddiscover.nl