Punten en wijnen, een heikel punt. Is Robert Parker als schuldige aan te wijzen voor de opgeklopte prestatie- en concurrentiecultuur in wijnproeverijen? Met punteninflatie als gevolg? En wat is meer punten waard: kracht of verfijning? Stefaan Soenen laat zijn licht schijnen op deze kwestie.
Puntentellingen in wijnproeverijen werken me steeds meer op de zenuwen. De wijnen met de meeste smaakvulling en de krachtigste cuvées overschrijden de drempel van 90 punten met twee vingers in de neus en gaan er vandoor met de mooiste medailles. Dit doet te weinig recht aan wijnen met minder body. Ontmoedigend ook naar wijnbouwers die deze ‘lichtgewichten’ maken. Precies deze wijnen worden op proefavonden gemakkelijker leeggedronken. Wijnliefhebbers verlangen naar wijnen met minder alcohol. Maar presenteer hen een reeks volle wijnen met daaraan toegevoegd een gedistingeerde Saar-Riesling van 11,5% alcohol en een elegante Jura-Trousseau van 12% alcohol, en je krijgt lagere scores voor de laatst twee. Hoe fijn, geconcentreerd en lang ook, bij evaluaties leggen de wijnen met weinig volume het af tegen die met veel volume. Waarom is kracht zo immens belangrijk in waardering en prijszetting van wijn? Het blijft me verbazen.
Punten creëren een prestatie- en concurrentiecultuur. Wijnen die in principe niks met elkaar te maken hebben, worden toch op dezelfde schaal vergeleken. Een andere probleem is smaakvoorkeur en smaakgewoonte. Ook al beweren we het soms anders, we houden bijna allemaal van veel en rijk aroma. Veel smaak, onmiddellijke smaak, vette smaak en zoete smaak door overrijpe druiven, belachelijk lage opbrengsten, maximale extractie van aroma en kleur, boostergisten, stevig oproeren van gistresten en genereuze houtrijping, en bam: 95 punten. Verschrikkelijk vermoeiend, zo’n krachtcultus! En merk op: wat we dolgraag drinken, is niet altijd wat we hoog (laten) scoren.
De schuld van deze misgroei wordt op de Amerikaanse wijnschrijver Robert Parker afgeschoven. Niet helemaal onjuist, maar wel wat gemakkelijk. De macht van een schrijver is een exponent van heersende cultuurtendensen. En die cultuur ademen wij met volle teugen in. Het glas moet big and amazing zijn. Het ridicule van de krachtcultus blijkt als men het vergelijkt met andere domeinen die esthetische beleving nastreven: de kunst en de muziek. Is een groot schilderij beter dan een gedetailleerd miniatuur? En is pianissimo minder mooi dan forte? Gelukkig laat de wereld van de wijn ook andere geluiden horen.
Schenk mij nu maar een glaasje Muscadet, Domaine de l’Ecu. Geef me tijd om te zoeken naar de fijne smaaknuances. Elke dag opnieuw wil ik de wijn interpreteren, opnieuw beluisteren, genieten van zijn zuiverheid, mijn oren spitsen voor het gefluister dat ook finesse wordt genoemd. Elegantie, evenwicht, delicatesse, zo heten wijnen die aan tafel passen. Originaliteit en magie zijn wat ik zoek. De ene wijn is het in kracht, de andere in bescheidenheid. Stefaan Soenen, gastauteur bij Perswijn, is wijnliefhebber en schrijft onder de naam Wine Tales. Hij bespreekt hierin uiteenlopende thema’s zoals de psychologie van het wijnproeven, de waarde van wijnbeoordelingen en scores, Beaujolais, de symboliek van wijn, het belang van schenktemperatuur, en nog veel meer. Stefaans verhalen zijn tevens te vinden op Facebook.
