Wie in het weer geïnteresseerd is, ziet dit jaar een opvallend patroon. Het westelijke deel van Europa krijgt de afgelopen tijd onwaarschijnlijk veel neerslag te verwerken. Hier thuis zeggen we voor de grap wel eens dat het sinds het vertrek van weerman Gerrit Hiemstra alleen nog maar heeft geregend. Hiemstra verliet het journaal als weerman op 14 september van het afgelopen jaar. Dus gaat u maar na. De cijfers spreken trouwens ook boekdelen. Het KNMI liet weten dat de periode tussen 2 juni 2023 tot en met 31 mei 2024 de natste 365 dagen aaneen waren die ooit zijn gemeten Deze periode was met 1246 millimeter 8 procent natter dan het jaar 2023. Maar niet alleen hier, ook in grote delen van bijvoorbeeld Frankrijk was het de afgelopen periode zeer nat. Nu ben ik geen meteoroloog, maar er zijn wel wat redenen te verzinnen voor die uitbundige regenval. Een ervan is de watertemperatuur van de Atlantische Oceaan, die op dit moment veel warmer is dan voorheen. Ook hier schiet het KNMI ons te hulp: ‘Sinds maart 2023 is het oppervlak van de Atlantische Oceaan ongekend warm voor de tijd van het jaar.’ Over de oorzaak wordt nog gespeculeerd – buiten de ‘normale’ klimaatopwarming. Maar het gevolg is dat er meer vocht in de atmosfeer komt, en dat water komt ergens ook weer naar beneden. Onder andere bij ons.
Voor de wijnboeren is dat geen goed nieuws. Overal in Frankrijk, en niet alleen daar, worstelen deze met ongekende meeldauw, door de overvloedige regen in combinatie met hoge temperaturen. Of het nu in de Bordeaux is, de Bourgogne of de Champagne, meeldauw is overal. Wat verontrustend is, is de combinatie met een steeds vroeger groeiseizoen. Zo worden in het zuiden van de Champagnestreek, in de Aube, niet alleen de bladeren, maar ook de trossen aangetast door meeldauw. De druiven zijn vooral zuur voor producenten die biologisch werken.
Uit Bordeaux komen berichten dat conventioneel werkende producenten de meeldauw nog redelijk de baas kunnen. Biologisch werkende boeren moeten gebruik maken van koper. Het probleem is dat dit meteen weer wegspoelt bij een volgende (onweers)bui. Het betekent dat je continu moet spuiten, en alsnog de strijd tegen de meeldauw verliest. Heel frustrerend.
In het net verschenen nummer van Perswijn schrijft Lars Daniëls een lezenswaardig artikel over de duurzaamheidsbeweging in Californië. Met enige verbazing constateert hij dat het daar groots wordt aangepakt, en vooral ook heel innovatief. Maar het is natuurlijk ook vooral het klimaat dat enorm helpt. In de zomermaanden valt daar weinig of geen regen, zodat je daar veel minder hoeft te spuiten dan in de regenachtige Europese wijngebieden. Wat overigens ook geldt voor veel andere landen en gebieden, zoals Chili, Zuid-Afrika of de Spaanse hoogvlakte.
Het is lastig een gelijk speelveld te creëren, producenten in gebieden met veel regen in het groeiseizoen hebben van nature een achterstand. Vorige week schreef ik al dat Frankrijk heeft ingezien dat de aanplant van meeldauwresistente rassen wellicht kan helpen het probleem te lijf te gaan. Het probleem is wel dat zelfs bij deze rassen inmiddels ook meeldauw wordt geconstateerd. Dus wellicht helpt dit het aantal keren spuiten terug te brengen, maar de heilige graal is dat niet. En dat nog los van het feit dat je consumenten er ook nog van moet overtuigen dat ze wijnen zouden moeten gaan drinken op basis van druiven als artaban, vidoc, cabernet volos of sauvignon rytos.
Ter redactie roepen we wel eens dat het slimmer zou zijn om DNA van meeldauwresistentie door middel van genetische manipulatie in te bouwen in bekende rassen. Maar in de Europese Unie is dat een lastige discussie, ondanks evidente voordelen. Dat hebben de Amerikanen dan weer voor, die schrikken niet terug voor wat genetisch gemanipuleer. Maar bij hen is de meeldauwdruk niet groot genoeg, dus zal de situatie niet zo snel veranderen. En zal het, met al die regen, voorlopig nog ploeteren blijven. En zullen meer biologisch werkende producenten er het bijltje bij neergooien om hun oogst te redden. Een frustrerende gedachte.
Hopelijk wordt het weer nu wat beter, daar lijkt het gelukkig wel op. Een mooi moment voor mij om ook even vakantie te nemen, overigens in eigen land. Ik ben hier terug op maandag 26 augustus.
Ronald de Groot
Meeldauw is inderdaad een groot probleem, zeker voor biologische producenten die geen bestrijdingsmiddelen willen/mogen gebruiken.
Wat ik echter totaal niet begrijp dat het wel is toegestaan om koper te spuiten!
Koper is een zwaar metaal, een gif, en dus gevaarlijk voor de natuur, en het kan niet afgebroken worden, het kan zich alleen verdunnen en verspreiden in ons milieu.
Volgens mij is de enige reden dat het is toegestaan gelegen in de historie; het wordt al heel lang gebruikt.
Geen goede reden om een niet-afbreekbaar middel te blijven gebruiken