De rubriek over dranken die de eetlust opwekken en gesprekken op gang brengen
Deze keer: het huisaperitief
Door Thijs Akkerman
Als klein kind creëerde ik met vriendjes toverdranken. We mixten water met alles wat we in de koel-, keuken- en kelderkast konden vinden. Van specerijen en ketjap manis tot koffiepoeder en poffertjesmix. In zekere zin is de fascinatie voor toverdranken altijd gebleven. Zo zoek ik graag naar wijnen die gemaakt zijn van onbekende druivenrassen en distillaten van bijzondere grondstoffen. Een uniek productieproces maakt me helemaal gelukkig. Niet voor niets schreef ik artikelen over Japanse wijnen van de koshu-druif, geuzebier en Aziatische rijstdistillaten… Ik geniet ervan wanneer het een eigenzinnig persoon lukt een bijzondere plek te vangen in een fles. Of in een glas. Dat laatste kom je als het goed is tegen bij het betere huisaperitief. Hieronder volgen enkele van mijn favorieten.
Het leukste vind ik dranken die je uitsluitend op één plek kunt bestellen. Zo dronk ik jaren geleden in de Maastrichtse Sjinkerij de Bóbbel een Bitter Bóbbelke. Het recept was geheim, maar de barman verklapte dat brandewijn de basis vormde en dat daar in ieder geval Angostura bitter aan toe was gevoegd. Het aperitief werd ijskoud geserveerd in een jeneverglas. Net als bij een kopstootje schonk men het kelkje zó vol dat er een kop op zat, die je er vervolgens vanaf moest slurpen zonder het glas op te tillen van de bar. Ik schrijf bewust in de verleden tijd; sinds de overname van het café is deze traditie verloren gegaan.
Nog iets zuidelijker vinden we het Brusselse café Le Cirio, ooit de stamkroeg van Jacques Brel. Hier schenkt men sinds 1939 ‘Half en half’, bestaande uit gelijke delen champagne en witte wijn. Er doen verschillende verhalen de ronde over de ontstaansgeschiedenis van dit elegante huisaperitief. Was de aanleiding een tekort aan mousserende wijn? Of liet een handelaar die op de naastgelegen beurs geld had verloren de schuimwijn aanlengen? Hoe dan ook: tijdens het nippen kun je de prachtige art-nouveaustijl van de gelagkamer bewonderen.
We zakken verder af naar het Noord-Italiaanse Mantova. Daar bevindt zich, aan het Piazza delle Erbe, onder de portico naast de krantenkiosk, Café Caravatti. Deze bar staat bekend om het gelijknamige aperitivo della casa. Ook dit recept is geheim, maar ik vermoed dat er in ieder geval wijn, vermout en een amaro in zit. Het is donkerrood van kleur en wordt geserveerd in een wijnglas. Zoals het een goed Italiaans café betaamt, serveert men er rond aperitieftijd heerlijke hapjes bij.
Voor we via de Brennerpas weer noordwaarts gaan, maken we een tussenstop in Bassano del Grappa. Aan het begin van de houten Ponte Vecchio bevindt zich Grapperia Nardini, waar men naast grappa ook glaasjes Mezzoemezzo schenkt. Dat is een mix van Nardini Rosso en Rabarbaro – een aperitivo bitter en een amaro – met bruiswater en een schijfje citroen. Het leven is goed, met de Adige die onder je door stroomt en de ondergaande zon die in de verte de Dolomieten rood kleurt.
Onderweg naar huis stoppen we nog één keer. In Düsseldorf, niet ver van de Rijnoever, vind je op een straathoek de Stube ‘Et Kabüffke’. Je klopt op een luikje in de muur, steekt twee vingers op, leegt samen met één teug de glaasjes Killepitsch en de laatste avond kan beginnen. Terwijl de kruidenlikeur je gedachten prikkelt, besef je hoeveel intrigerende toverdranken Europa kent. Genoeg voor een leven lang ontdekken.
