Voor mijn overpeinzing van vorige week had ik contact met een paar importeurs over de primeurmarkt van Bordeaux. David Bolomey, die ik hierover aan de lijn had, heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een van de actieve spelers op dit gebied. Hij is daarnaast vooral actief met bijzondere Franse wijnen, dus ik was verrast om te horen dat hij net een serie wijnen had geproefd van de Australische wijngigant Penfolds. Hij nodigde me uit de wijnen ook te proeven, en nieuwsgierig als ik ben, kon ik die uitnodiging niet afslaan. Het ging om een viertal wijnen, waaronder de befaamde topwijn Grange van de jaargang 2020. Dus ik fietste even langs, en vroeg of hij van zijn geloof was gevallen. Dat was hij niet, en eigenlijk was hij ook helemaal niet actief met de verkoop van deze wijnen, zo zei hij. Maar ja, als ze op je pad komen, dan maak je ook geen bocht er omheen, laten we maar zeggen. Maar op zijn website bood hij ze toch maar niet aan.
De serie bestond uit een viertal wijnen, allemaal toppers uit de ‘stal’ van Penfolds. Smaken verschillen, maar het zijn wel fraaie wijnen. Alleen is de benadering bij het maken van deze wijnen in eerste instantie volstrekt on-Europees. Penfolds koopt overal in Zuid-Australië druiven bij contract-boeren en ‘bouwt’ daarmee zijn wijnen. Dus geen terroir-wijnen, zoals de meeste grote wijnen uit Europa, maar wijnen op basis van de beste druiven die voorhanden zijn, gecomponeerd tot een serie topwijnen.
Helemaal volgens de wet van de wijn-piramide, met aan de top een grote wijn in kleine oplages, en dan steeds een stapje lager in kwaliteit, met steeds grotere oplages. De top trekt door zijn reputatie het hele gamma mee, zo is de redenering. Tegenwoordig hanteren vrijwel alle grote wijnbedrijven deze manier van werken. Deze is het lastigst te realiseren voor bedrijven die in eerste instantie vanuit de onderkant van de markt opereren, want die kunnen van daaruit, vanwege hun imago, lastig een topwijn boven op hun gamma construeren.
Penfolds heeft met zijn Grange natuurlijk een geweldige topper in handen, waarbij sinds de jaren vijftig, zestig continu is gewerkt aan de reputatie van de wijn, met het prachtige verhaal dat de bazen eerst niets in de wijn zagen, zodat hij aanvankelijk in het geheim moest worden opgevoed.
Voor druiventelers in de streek is het zelfs een eer als je druiven voor de Grange worden gebruikt. De selectie is streng, en alleen het allerbeste komt in aanmerking. Dat betekent ook dat een stapje lager in de piramide van de overige, ook heel goede druiven, ook nog fraaie wijnen kunnen worden gemaakt. Een mooi voorbeeld is de RWT, de ‘Red Wine Trial’, een wijn die in 2000 voor het eerst op de markt kwam en die is gemaakt van shiraz uit Barossa, gerijpt op Frans eiken, in plaats van het Amerikaanse eiken dat voor de Grange wordt gebruikt. Penfolds heeft zoveel aanbod van goede shiraz uit Barossa – van eigen wijngaarden en van druiventelers – dat ook deze wijn van zeer hoge kwaliteit is. We hadden de 2015 in het glas, fijn gerijpt inmiddels, intens, maar toch ook elegant. Omdat het geen wijn is uit meerdere streken, is het voor Penfolds een buitenbeentje. Dat geldt eigenlijk ook voor de Bin 169 Cabernet sauvignon, een wijn uit het vrij zuidelijk gelegen Coonawarra, dat daardoor vrij koel is, mede door wat invloed van de oceaan, op niet al te grote afstand. Een wijn die ook een uitstekende indruk maakte, omdat hij wel intens van karakter is, heel Australisch, maar uiteindelijk totaal niet overrijp en nog steeds heel elegant.
Goed idee dus, om even op de fiets te stappen, zo’n proeverij blijft leerzaam. Vooral om te zien dat je ook vanuit een heel andere benadering dan vanuit het terroir heel mooie rode wijnen kunt maken, op basis van multiregionale blends, en als het zo uitkomt toch ook weer uit één en dezelfde streek, zodat je kunt zien dat ook in Australië de herkomst wel degelijk telt, als het er op aan komt. En uiteindelijk blijft de Grange zelf toch de mooiste van het stel, met een werkelijk ongekende balans en finesse. Maar daar is de prijs dan ook naar, net als die van de overige wijnen, trouwens. Penfolds weet zijn reputatie ook heel goed te gelde te maken, door consistent wijnen te maken van hoge kwaliteit, decennia lang.
Ronald de Groot
