Zo, de feestdagen zitten er weer op. Wat een marathon van ‘weekenden’ was het dit jaar, door al die doordeweekse feestdagen. Op een gegeven moment weet je niet meer of het nou zaterdag, zondag, vrijdag of maandag is. Blijft dat het fijn is om met je familie lekker even aan tafel te zitten met een lekker gerecht en een goed glas wijn. Bij ons is het hollen of stilstaan. Op Eerste Kerstdag heeft iedereen verplichtingen elders, dus op Tweede Kerstdag volgt dan hier bij ons een lunch én een diner, beide met de nodige mensen aan tafel. Eerder in december hadden we ons traditionele diner met het proefpanel, waarbij alle panelleden twee bijzondere flessen inbrengen. U begrijpt het al, voor de wijnkelder was dit een goede maand. Eindelijk mogen dan die flessen op tafel komen die soms al jaren liggen te wachten op het moment dat ze open worden getrokken. Want een bijzondere oude wijn openmaken, dat vind ik lastig als ik de enige ben die er van drinkt.
Het openen van oude flessen is altijd spannend. Want in de praktijk weet je nooit helemaal hoe het gaat uitpakken. Met oude flessen komen namelijk ook de oude kurken. Die kunnen wisselend van kwaliteit zijn, en de ene kurk heeft de tand des tijds duidelijk beter doorstaan dan de andere. Daarnaast was de kwaliteit van het wijnmaken pakweg veertig, vijftig jaar geleden minder dan tegenwoordig, met minder technische kennis en minder mogelijkheden in de wijnkelder om iets goeds te maken.
Dus het openen van oude flessen blijft in zekere zin een loterij. Maar wel een leuke loterij. De beste kans op een goede fles heb je in uitgesproken goede jaren. Zo leveren flessen uit 1982 maar zelden een teleurstelling op. Ik maak graag flessen open uit de geboortejaren van degenen die aanzitten, maar helaas is niet iedereen in 1982 geboren. Voor het wat lastiger jaar 1979 was ik ‘uitgeweken’ naar de Sauternes, met een Château Rieussec uit dat jaar. Een goede greep, want het zoet is op die leeftijd goed in de balans met de oudere zuren, wat een interessante wijn oplevert.
Mijn Mouton-Rothschild 1976 had het moeilijk bij het paneldiner. Op zich geen verkeerd jaar, maar deze fles kwam oud over. Een probleem van oudere jaargangen Mouton (van voor 2002) is dat de kwaliteit wisselend kan zijn. Er werd destijds geen goede assemblage gemaakt van alle wijn, zodat de wijn van fles tot fles kan verschillen door verschillende bottelingen. De Mouton-Rothschild 1990 is daar ook een bekend voorbeeld van. Toch weer die loterij. Tegenwoordig zijn de assemblages homogener, al moeten we ons realiseren dat nooit alle wijn van grote châteaux volledig gemengd en in één keer gebotteld kan worden. Dus verschillen blijven. Sterker nog, afgelopen avond, op een diner op Château Cantemerle, gingen twee flessen open van de 2009 van Château Branaire-Ducru: de ene fles gemaderiseerd, de andere in goede conditie. In primeur gekocht, bij verschillende handelaren in Bordeaux. Zeer opmerkelijk. Degene die ze meenam, Abi Duhr, wijnmaker uit Luxemburg, verzekerde ons dat dit bij alle flessen zo was.
Tussendoor waren we ook lunchen bij goede vrienden. De gastheer is een groot liefhebber, heel fijn. Maar ook iemand die tuk is op koopjes. Zo had hij onlangs wat partijtjes wijn gekocht op de veilingsite Catawiki. We begonnen met een tien jaar oude fles Savennières, een Loire-chenin die altijd goed bewaard moet kunnen worden. Helaas, de wijn was oxidatief, en feitelijk niet lekker meer. Zo kun je bij zo’n site toch ook misgrijpen. Hij vertelde dat een Barolo uit 1977 die hij had gekocht, volledig blind (troebel) uit de fles kwam, bij meerdere flessen, en ook feitelijk ondrinkbaar. Hij was in discussie gegaan met de verkoper, maar kreeg nul op het rekest. Eerlijk gezegd denk ik dat het kopen van zulke oude wijnen via zo’n veilingsite linke soep is. Je weet niet hoe de flessen al die tijd zijn opgeslagen, dat is het lastige. Niet voor niets zoekt een veilinghuis als Winefields naar betrouwbare kelders, en vermeldt dit ook in de catalogus. Mijn oudere wijnen hebben meestal altijd in mijn eigen kelder gelegen, en dat is in feite de beste garantie.
Gelukkig werd de fijne lunch afgesloten met een paar goede, heel leuke flessen, een witte Domaine Madeloc Cuvée Trémadoc en een bijzondere rode Ventoux van Château Bacchus. Dus een loterij zonder nieten is het ook weer niet. Niets mooier dan een fijne lunch met vrienden, zo met de feestdagen, en met een leuke discussie over alle mogelijke en onmogelijke flessen. Dat houdt gelukkig nooit op.
Ik wens u een mooi 2025 toe, met veel mooie flessen, te beginnen met die van dry January. Wat een flauwekul.
Ronald de Groot
