De wijnbouw in België blijft exponentieel groeien. Officieel zijn er 890 hectare wijngaard in productie maar als je nieuwe aanplanten erbij rekent, zitten we gemakkelijk over de 1000. Afhankelijk van de markt voor Belgische wijn – en die is moeilijk te voorspellen – bereiken we binnen de tien à vijftien jaar tweeduizend hectare. Inderdaad, er zullen miljoenen flessen Belgische wijn op de markt komen. In 2023 was dat iets meer dan 4,5 miljoen flessen. Die wijnen zitten in het middelste of hoge prijssegment. Onder de tien euro vind je niks. Nu al zie je dat de verkoop moeilijker loopt. Zelfs bij populaire domeinen gaan de wijnen niet langer als warme broodjes over de toonbank. Wellicht heeft dat te maken met een breder internationaal fenomeen, namelijk dat mensen minder wijn drinken. Maar de markt voor Belgische wijn zal sowieso verzadigd geraken, de vraag is alleen wanneer.
Om competitief te zijn ten aanzien van buitenlandse wijn zijn hoge kwaliteit (gezien de prijsklasse), redelijke prijzen en slimme marketing erg belangrijk. Samenwerking tussen wijndomeinen onderling en tussen de domeinen en toeristische diensten zal cruciaal zijn om Belgische wijn in de kijker te zetten. Een voorbeeld is het project van een Belgisch-Nederlandse “Wijnstraat” die door de regio’s Mergelland, Maasvallei Limburg, Haspengouw en Hageland loopt. Er worden zes “wijnhubs” gemaakt op pittoreske locaties. Daar vinden toeristen alle informatie over lokale wijnbouw en wijndomeinen.
Ook Gault&Millau Belgium draagt zijn steentje bij met zijn gidsen over Belgische wijn. Woensdag 26 juni werd de gids 2024 gelanceerd te Brussel. Dit jaar geraakten 216 wijnen door de selectie, afkomstig van 107 kwalitatieve wijndomeinen – België kent in totaal 290 geregistreerde wijnbouwers – . De wijnen werden geproefd door 60 sommeliers met renommee uit binnen- en buitenland. Het gemiddelde niveau van de wijnen lag dit jaar opvallend hoog. Veel wijnen komen van het uitstekende oogstjaar 2022 maar ook de schitterende kwaliteit van de mousserende wijnen van koel en doorgeregend 2021 viel op. Als je kijkt uit welke provincies de hoogst gewaardeerde wijnen dit jaar komen (Awards en Coups de Coeur), dan valt qua aantal bekroningen de sterke prestatie op van Limburg (11), West-Vlaanderen (10), Namen (9) en Oost-Vlaanderen (8). Daarna komen Luik (7) en Henegouwen (6). Vlaams-Brabant (4), Antwerpen (3) en Waals-Brabant (3) hinken dit jaar achteraan wat absolute klassewijnen betreft. Vlaanderen en Wallonië scoren ongeveer evengoed als je in rekening brengt dat 62% van de Belgische wijndomeinen in Vlaanderen ligt.
Qua wijnsoort deed stille Chardonnay het in de Gault&Millau-blindproeverij zeer goed. Een derde van het Belgische areaal is met deze druif aangeplant en dat is niet onverstandig. Zelf was ik het meest onder de indruk van de mousserende wijnen. Wat een weelde in België! En na de proeverij hoorde ik bij verschillende sommeliers dat ze het niveau van de rode wijnen opmerkelijk goed vonden. Er zijn relatief weinig rode wijnen in België (rond de 15% van het areaal) maar de kwaliteit kan best goed zijn. Pinot Noir blijft het prima doen maar dit jaar stal Acolon de show met maar liefst drie Awards (Château Bon Baron, Mikken, Ravenstein).
Bijzonder hoe gloednieuwe domeinen zoals Mikken, Hoogenhove en Verlooy al met hun eerste cuvées hoge ogen gooien. Dat betekent dat er in België niet alleen bijzonder veel expertise is, waar nieuwe domeinen gretig uit putten, maar ook torenhoge ambitie. Bij de nieuwkomers wordt alles tot in de details overdacht, de keuze van het terroir, de keuze van de druivenrassen en klonen, de snoeiwijze, de gewasbescherming en last but not least het werk in de cave. Vaak doet men beroep op buitenlands advies en dat maakt een verschil. Slechte wijn wordt nog zelden gemaakt in België. Dat was vijftien tot twintig jaar geleden wel anders.
Je vindt de resultaten van de Gault&Millau blindproeverij onderaan. Een Award is de hoogste onderscheiding die een wijn kan halen. Ook alle wijnen met een Coup de Coeur halen hoge scores. De keuze om een Award uit te reiken is niet gemakkelijk, vooral niet in de kwalitatieve plas van mousserend en stil wit. Daarom worden de best scorende wijnen grondig herproefd en tegenover elkaar gezet.
De gids is gemakkelijk te kopen via de webshop van Gault&Millau Belgium of in Standaard Boekhandel (begin juli). Naast beschrijvingen van de wijndomeinen en proefnotities bij de geselecteerde wijnen vind je algemene gegevens en cijfermateriaal over Belgische wijnbouw: gebruikte druivenrassen, terroir, recente geschiedenis en aandacht voor duurzaamheid. Het Gault&Millau-team heeft hard gewerkt. Ik ben blij dat ik samen met mijn trouwe collega Gido Van Imschot weer als schrijver mocht aantreden, zoals ook in de eerste editie van deze gids vorig jaar. Het is telkens een heus avontuur maar we hebben het weer klaargespeeld.
AWARDS Gault&Millau wine guide Belgium 2024:
Witte mousserende wijn:
Domaine du Chant d’Eole – Chant d’Eole Grand Cru 2018 – Henegouwen
Domein Cuvelier – BizJoe Extra Brut 2019 – Limburg
Schorpion – Zwart Extra Brut 2017 – Limburg
Wijndomein Vandersteene – Blanc de Noirs Brut 2022 – Oost-Vlaanderen
Vignoble des Agaises – Ruffus Chardonnay Brut 2021 – Henegouwen
Vin de Liège – L’insoumise Brut 2022 – Luik
Domaine W – Brut de Brabant Réserve, Cuvée Folon 2020 – Waals-Brabant
Rosé Mousserende wijn:
Château Bon Baron – La Baronne Brut Nature 2021 – Namen
Wijndomein Hoogenhove – Polyd’or Rosé 2021 – West-Vlaanderen
Witte wijn:
Crutzberg – Chardonnay Barrique 2022 – Limburg
Entre-Deux-Monts – Molenberg Collection Héritage 2022 – West-Vlaanderen
Domaine La Falize – Chardonnay 2021 – Namen
Wijnkasteel Genoels-Elderen – Chardonnay Goud 2019 -Limburg
Gloire de Duras – Pinot Gris Barrique 2022 – Limburg
Den Nachtegael – Noëlla Chardonnay Barrique 2022 – West-Vlaanderen
Wijndomein Près De Gand – Chardonnay Barrique 2021 – Oost-Vlaanderen
Wijndomein Ravenstein – Chardonnay Klytbosch Barrique 2022 – West-Vlaanderen
Wijnfaktorij – Kontreir IIX 2022 – Antwerpen
Rosé wijn:
Verlooy Winery – Rossela 2022 – Antwerpen
Rode wijn:
Château Bon Baron – Trésor Pinot Noir 2017 – Namen
Château Bon Baron – Acolon 2019 – Namen
Vignoble du Château de Bousval – Ange ou Démon 2022 – Waals-Brabant
Mikken Urban Winery – Monaco 2022 – West-Vlaanderen
Halfzoete wijn:
Vin de Liège – Notes Blanches 2022 – Luik
COUPS DE COEUR Gault&Millau Wine Guide Belgium 2024
Witte mousserende wijn:
Vignoble des Agaises Ruffus Chardonnay Brut 2021 Henegouwen
Domaine du Chant d’Eole Blanc de Blancs Brut 2021 Henegouwen
Le Vignoble de Sirault Fines en Bulles 2022 Henegouwen
Vin du Pays d’Herve Carnavaliers Extra Brut 2020 Luik
Domein Cuvelier BizJoe Brut 2019 Limburg
Wijndomein Cruysem Blanc de Blancs 2020 Oost-Vlaanderen
Wijngaard ’t Verhaal LZ37 Extra Brut 2021 Oost-Vlaanderen
Wijndomein Vandersteene Blanc de Blancs 2022 Oost-Vlaanderen
Domein Leeflank Chardonnay Pinot Noir 2020 Oost-Vlaanderen
Rosé mousserende wijn:
Oud Conynsbergh Rosé Parel Brut 2020 Antwerpen
Vignoble des Agaises Ruffus Brut Rosé 2021 Henegouwen
Château de Bioul Brut de Bioul Rosé 2020 Namen
Château Bon Baron La Baronne Brut Nature 2021 Namen
Hoogenhove Polyd’or 2021 West-Vlaanderen
Witte wijn:
Domaine Viticole du Chenoy Citadelle 2022 Namen
Domaine du Ry d’Argent Brin de Paille 2022 Namen
Wijndomein Près de Gand Chardonnay Barrique 2021 Oost-Vlaanderen
Wijndomein Den Eeckhout Pinot Gris-Müller-Thurgau 2022 Vlaams-Brabant
Wijngaard Ten Gaerde Souvignier Gris 2022 Vlaams-Brabant
Cense de l’Alouette Chardonnay Cuvée Denise 2022 West-Vlaanderen
Ravenstein Chardonnay Klytbosch Barrique 2022 West-Vlaanderen
Heerlyckheyd Roonen Bergh Sauvignon Blanc 2021-2022 West-Vlaanderen
Vignoble de Château de Bousval Tout Cru 2022 Waals-Brabant
Vin de Liège A Capella 2022 Luik
Domaine des Marnières Chardonnay Grande Marnière 2022 Luik
Domaine Vins des Cinq Chardonnay 2022 Luik
Aldeneyck Pinot Gris Barrique 2022 Limburg
Kitsberg Chardonnay Intens 2022 Limburg
Clos d’Opleeuw Chardonnay 2022 Limburg
Wijndomein Thilesna Riesling 2021 Limburg
Rode wijnen:
Het Eiken Vat Dornfelder 2022 Vlaams-Brabant
Domaine des Marnières Pinot Noir Al Voye 2022 Luik
Beau Marais Cheval Noir de Beau Marais 2022 Limburg
Domaine du Ry d’Argent La Ronce 2022 Namen
Wijndomein Eekhoek Pinot Noir Barrique 2022 Oost-Vlaanderen
Petrushoeve Cabernet Cortis 2022 Vlaams-Brabant
Monteberg Rondo 2022 West-Vlaanderen
Stefaan Soenen