Ik besloot het in eerste instantie te negeren. Nieuwe berichtgeving over hoe slecht alcohol is. Het was naar aanleiding van het voornemen van het KWF om het gevaar van alcohol bij het ontstaan van kanker beter te belichten. Met als boodschap dat één glas per dag het risico op het krijgen van kanker al groter kan maken. Het TV- programma EenVandaag besloot vervolgens om er nog een schepje bovenop te doen. Redenen om dit ‘nieuws’ te negeren heb ik genoeg. Ik schreef er al eerder over, met verwijzing naar wetenschappelijke literatuur. En dat het gebruik van alcohol het risico op kanker vergroot, is al lang bekend, en dus geen nieuws.
En, natuurlijk, als hoofdredacteur van een wijntijdschrift word je snel gezien als een pleitbezorger voor alcoholconsumptie. Wat je ook zegt, en hoe genuanceerd je het ook brengt. Je wordt gezien als belanghebbende, je zou geen objectieve informatie kunnen verstrekken. Maar de panelleden, altijd op dinsdag bij elkaar voor onze wekelijkse proeverij, keken er anders tegen aan. Je móet reageren, dat is je plicht. Je kunt het niet zomaar over je kant laten gaan. Ach, ze hadden gelijk. Je kunt het ook niet alleen maar negeren. En het moet gaan over de inhoud, niet over mij als persoon.
In EenVandaag kwamen een paar artsen aan het woord. Daarbij werd gesteld dat het beter is om nul glazen alcohol te drinken. Nu vind ik voorlichting over de gevaren van alcohol een goede zaak, laat ik dat voorop stellen. En dat verband is er ook, dat is duidelijk. Maar wat ik mis in dit soort uitingen, is nuance. Natuurlijk, media, en zeker televisie, moeten informatie serveren in ‘hapklare brokken’. En het moet vooral niet te moeilijk zijn. Maar juist dit onderwerp vraagt om nuancering. Duik even in de cijfers, zou ik zeggen.
Eerder al citeerde ik uit een onderzoek van The Lancet, een gezaghebbend medisch tijdschrift. Dat zette onderzoeken naar alcoholgebruik op een rijtje, met belangwekkende conclusies. Uit dit onderzoek komt naar voren dat het drinken van een kleine hoeveelheid alcohol een positief gezondheidseffect heeft, dat toeneemt met het stijgen van de leeftijd. Een andere waarneming is dat met het stijgen van de leeftijd de hoeveelheid alcohol die kan worden gebruikt zonder schade voor de gezondheid, geleidelijk stijgt. In de leeftijdsgroep van 50-54 jaar is dat gemiddeld 1,5 glas per dag, tussen de 60-64 jaar is dat gemiddeld 2 glazen per dag en boven de 70 jaar gaat dat richting de 3 glazen per dag. In feite logisch. De kans dat je de rest van je leven kanker krijgt door alcohol neemt af als je ouder wordt, en het licht beschermende effect tegen herseninfarcten en hartaanvallen levert meer profijt op. Ook neemt de kans op het krijgen van suikerziekte licht af. Dit is de link naar het onderzoek van The Lancet. In een eerder onderzoek onder 90-jarigen werd ook al gevonden dat het effect van matig alcoholgebruik positief is.
Het eerlijke verhaal in de media zou dus moeten zijn dat voor ouderen, zeg de bevolkingsgroep boven de 40 jaar, matig alcoholgebruik acceptabel is. Maar kennelijk durft niemand het aan om deze, kennelijk politiek incorrecte, boodschap te brengen. In Engeland wordt door de NHS een hoeveelheid aangeraden van maximaal 14 eenheden per week, met de aanbeveling het gebruik zoveel mogelijk te spreiden, liefst over drie of meer dagen. Zo kan het ook, en dat is een eerlijk advies.
En dan wil ik nog iets politiek incorrects zeggen. Hoe betrouwbaar zijn alle medische onderzoeken op het gebied van alcoholgebruik nu écht? Medisch onderzoek is niet gemakkelijk. In het geval van alcoholgebruik moeten onderzoekers zich baseren op wat de gebruiker zélf zegt over het aantal genuttigde alcoholische consumpties, want niemand zit er naast. Hoe gaat dat? Ik durf te stellen dat er op grote schaal minder consumpties worden aangegeven dan werkelijk genuttigd. Je drinkt drie glazen per dag, maar tegen de dokter zeg je dat het er twee zijn. Het is heel simpel een glaasje van je gebruik af te liegen. Wie doet het niet? Maar dat heeft wel invloed op al deze getallen en statistieken, want die zijn gebaseerd op die lager aangegeven consumptie. Laat iedereen daar maar eens goed over nadenken.
Oei, ik moet oppassen me niet te veel op te winden. Maar ach, door mijn alcoholgebruik geniet ik gelukkig een lichte bescherming tegen cardiovasculaire incidenten, zoals dat zo mooi heet. In normaal Nederlands: je hebt minder kans op een hartinfarct of een herseninfarct. Ik neem nog maar een glas. Uiteraard met mate.
Ronald de Groot
Bronnen:
The 90+ Study: https://mind.uci.edu/90-study-finds-link-moderate-alcohol-consumption-longevity/
The Lancet – Health risks of alcohol: https://www.thelancet.com/infographics-do/alcohol-gbd
The Lancet – Health risks of alcohol. PDF volledig onderzoek: https://www.thelancet.com/pb-assets/Lancet/infographics/health-risks-alcohol/health-risks-of-alcohol-1657626556173.pdf
