Kortgeleden mocht ik een proeverij bijwonen met François Vignaud, directeur van Harlan Estate. Harlan is een van de iconische wijnbedrijven van Napa Valley. Hij vertelde een mooi verhaal over dit domein, dat aan de westkant tegen de heuvels boven het dal van Napa Valley ligt, verscholen tussen de bossen. Het verhaal was niet alleen mooi, maar ook beangstigend. In 2020 ging een deel van de oogst verloren door de extreme bosbranden van dat jaar. De rest moest eerder worden geoogst, om de rookschade te beperken. Het is in feite een continue angst, met de extreme hitte en droogte die de staat Californië de afgelopen jaren teistert.
Gelukkig beschermt de ligging tegen de heuvels wél tegen overstromingen. De afgelopen tijd was het juist weer extreem nat in Californië, met overal overstromingen. De wijngaarden van Napa Valley liggen meestal in het dal van de Napa River. Zo ligt de Opus One winery op een steenworp afstand van deze rivier. Tijdens extreme regenval zoals nu zie je dan ook flink wat water staan in de wijngaarden van het dal. De conclusie dat dit een tijd is van extremen, behoeft geen betoog. Door het vroege uitlopen van de stokken kan er tegenwoordig ook hier vorstschade optreden. Ook kan er flinke ziektedruk zijn.
Afgelopen week kwam daar onverwacht een heel ander probleem bij: het faillissement van de Silicon Valley Bank. Want hoewel er uitgebreid werd bericht over de impact op de lokale techsector, is deze bank ook belangrijk voor veel wijnbedrijven in Californië.
In eerste instantie was het pure paniek, op vrijdagochtend 10 maart. Het is natuurlijk ook ongekend, dat je bankrekening op zwart gaat en je geen enkele transactie meer kunt doen, omdat je bank ten onder gaat. Begin maart starten de wijnbedrijven met het werk in de wijngaard. Plotseling heb je dan geen cent meer om je personeel te betalen. Je kunt niet meer bij je geld voor het betalen van flessen, kurken en etiketten. Je afgesproken kredietlijn is buiten werking gesteld.
Verschillende Amerikaanse media berichtten over de nauwe banden tussen de bank en de lokale wijnsector. Zeker 400 wijnbedrijven hadden er een rekening lopen, maar dat was nog lang niet alles. De wijnafdeling van deze bank speelde op meer vlakken een belangrijke rol in de wijnwereld ter plekke. Eigenaren van wijnbedrijven vertelden Bloomberg dat geen bank de wijnsector zo goed begreep als de SVB. Mensen die bij de bank werkten, hadden vaak ook als student bij wijnbedrijven gewerkt, of waren in hun vrije tijd nog actief, en hielpen bijvoorbeeld bij de oogst. De bank begreep heel goed dat wijn een investering is voor de lange termijn, en dat winst de eerste jaren op zich zou laten wachten. Ze waren bereid te investeren in pappa-en-mamma- bedrijven, met betaalbare leningen. Het hielp veel wijnbedrijven aan de mogelijkheid te beginnen, net als overigens veel van de techbedrijven die als slachtoffer werden genoemd.
Nu de eerste schrik voorbij is, en alle tegoeden gegarandeerd, vragen wijnproducenten zich af hoe het verder zal gaan. Er wordt rekening mee gehouden dat lenen voor wijnbedrijven duurder zal worden, en dat het moeilijker gaat worden een wijnbedrijf op te starten. Dat zal afhangen van wie de leningen gaat overnemen. De bank, wat er van over is, wordt geveild.
Het faillissement van de Silicon Valley Bank is een wake-up-call, niet alleen voor de wijnsector, maar voor de hele economie. De snelle overname van Credit Suisse, dit weekend, door concurrent UBS, zegt me dat de problemen in de banksector bepaald nog niet zijn opgelost. Wie volgt? Het moge duidelijk zijn: het faillissement van een bank in het verre Californië is in deze wereld, waarin alles met alles verknoopt is, zeker geen ver-van-mijn-bed-show.
Ronald de Groot
