De wijngaarden bij Pinerolo waren ooit de meest belangrijke van de graafschap Savoie (dat later Piemonte werd). Tijdens de kruistochten in de 13e eeuw was een tak van de familie Savoie ontstaan die het hof vestigde in Pinerolo met als doel vandaaruit de streek te besturen. Deze situatie heeft ruim een eeuw geduurd, en het hof van Savoie-Acaia stond bekend om de vele feesten in de paleizen in Pinerolo. Uiteraard moest daar wijn gedronken worden en wijngaarden werden aangelegd bij de stad en verderop, in de alpenvalleien, Val Germanasca en Val Chissone. Direct achter het oude centrum van Pinerolo liggen wijngaarden, maar ook in een wijde boog rondom de stad, op hoogtes tussen 300 en 600 meter boven zeeniveau. Door de ligging direct aan de voet van de Alpen die hier soms steil oprijzen, is er voortdurend aanvoer van koele lucht wat voor de welkome afwisseling tussen warme en koude lucht zorgt, waardoor de wijngaarden ook in hete zomers ’s nachts worden afgekoeld.
Zoals overal in het dertiende-eeuwse Europa waren de wijnen van Pinerolo over het algemeen ‘field blends’, gebaseerd op een groot aantal druiven dat in de wijngaard stond en tegelijkertijd geoogst en gegist werd. En nog steeds telt de streek Pinerolo, gelegen zo’n 40 km ten zuiden van Turijn, een groot aantal eigen, lokale druivensoorten. In 1890 werden zelfs maar liefst 333 soorten geteld – maar waarschijnlijk waren daar vele dubbelgangers tussen, omdat het gebruikelijk was dat iedere boer zijn druif een nieuwe naam gaf. De bekende grootheden komen hier ook voor: Nebbiolo, Barbera, Freisa, Bonarda. Maar er zijn ook vele zeldzame druivensoorten voor als Doux d’Henry, Plassa, Avarengo, Blanchet, Preveiral, en andere.
Samen met Simona Raviolo loop ik door hun wijngaard vlakbij Barge, gelegen op 20 km van Pinerolo. Twee gemeentes in de provincie Cuneo, Barge en Bagnolo, zijn toegelaten tot de DOC Pinerolo, die in de provincie Turijn ligt: dit is iets dat in Piemonte hoogst ongebruikelijk is, want administratieve grenzen zijn hier haast net zo belangrijk als landsgrenzen. De wijngaard oogt prachtig met de herfstkleuren van oktober. Hier staan minstens 7 verschillende druivensoorten: Nebbiolo, Freisa, Barbera, Bonarda, Chatus, Neretto en wat Malvasia van de lokale variant. En een paar planten hebben ze nog niet kunnen identificeren. Als een plant ziek was en vervangen moest worden, ging de boer gewoon naar de markt en kocht wat losse druivenstokken waarmee de lege plekken werden beplant. Zo kwamen er ontelbaar veel druivensoorten op andere plekken terecht en vaak wist de boer de naam niet.
De familie Raviolo van het bedrijf Le Marie produceert slechts een wijn van deze bijzondere wijngaard: een brut rose. In Piemonte is 99% van de wijnen gemaakt van slechts een druif en daarom is deze wijn heel ongewoon. En hij is onverwacht goed. Hij heeft 81 maanden op fles gelegen voor de ‘sboccatura’, de uiteindelijke botteling, al vermeldt het etiket 75 maanden. De wijn is dus jaargang 2014 maar is springlevend en heel karaktervol. Een originele feestwijn!
Geproefd
Le Marie, Brut rose
Een subtiele, maar intense geur van rijp fruit, wat zuren combineert hij met een stevige, karaktervolle smaak met veel fruit en veel zuren. Een complexe wijn die ook best kan ouderen.
Paul Balke
Le Marie, Barge, Piemonte (IT). www.lemarievini.eu
