Ooit was Bakar de grootste stad van Kroatië, tot ongeveer 200 jaar geleden. Daarna begon Rijeka zich te ontwikkelen en verdrong Bakar van de eerste plaats. Weer later werd het Zagreb. Bakar is ook bekend van de ‘raid on Buccari’ door de Italiaanse dichter d’Annunzio die met zijn eigen leger een aanval op de stad uitvoerde in 1918. De fraaie ligging aan de baai maakt duidelijk waarom dit kleine stadje ooit zo belangrijk was: een natuurlijke haven, omgeven door steile rotswanden en goed beschermd. Een havenstad heeft wijn nodig om alle dorstige kelen te voorzien en bovendien moest er in wijn gehandeld worden. Veel van die wijnen werden vroeger op de steile terrassen bij Bakar geproduceerd, aangelegd in de 18e en 19e eeuw, waar men de lokale druif Belina aanplantte. Ooit was dit een beroemde wijn, die door Tito aan zijn gasten werd geschonken.
Als een ware kopie van Cinque Terre liggen de steile terrassen aan de zuidzijde van de stad met uitzicht op de open zee. Vanaf het hoogste punt heb je een prachtig uitzicht over de baai van Bakar, de baai van Kvarner, de eilanden Krk en Cres en ook de bergen van Istrië aan de overkant: een overweldigend panorama. En ook het klimaat is heel geschikt, zo vlak bij zee.
Helaas zijn terraswijngaarden overal ter wereld in de problemen, en ook hier is weinig over van de ooit ruim 42 ha terrassen. Het lijkt wel of onze moderne tijd geen begrip meer kan opbrengen voor iets wat met veel moeite en inspanning moet worden geproduceerd. De meeste terrassen zijn verlaten en overgroeid, sommige zijn geërodeerd. Maar vlakbij het dorpje Praprutnjak zijn een aantal terrassen hersteld en er wordt weer wijn geproduceerd: de traditionele Bakarska vodica – ‘water van Bakar’. Dit is de mousserende wijn geproduceerd volgens de lokale methode, dus geen tweede gisting op fles: de bubbels van de originele gisting worden gewoon meegebotteld. Het is een gemeenschapsproject van het dorpje Praprutnjak: het doel is niet zozeer winst maken (dat ook), maar vooral om de lokale gemeenschap te laten functioneren en om een verbinding te maken tussen de moderne tijd en oude tradities. Een internationaal project waar ook Nederland en Oekraïne aan deelnemen.
‘Wij hebben een uniek dorp, zegt Ivona Milosh, de woordvoerder en initiatiefnemer van het project: net als elders in Europa heeft ook ons dorp allerlei problemen, zoals jongeren die vertrekken wegens gebrek aan economische vooruitzichten.’ Praputnjak is een klein dorp met tweehonderd huizen en de mensen hebben hier geleerd om te overleven in een omgeving waar weinig groeit en waar het ’s winters hard kan stormen. Het was een karig bestaan maar de mensen leefden in harmonie met de natuur. Dat moeten we respecteren en ook aan toekomstige generaties laten zien, zegt Ivona.
De wijn wordt geproduceerd in de kelder van een bedrijf elders en daarom is nog niet het maximale aan kwaliteit gerealiseerd. Het is de bedoeling dat men met nieuwe investeringen de wijn in een eigen wijnkelder kan gaan produceren om zodoende de kwaliteit te verbeteren.
Geproefd
Bakarska Vodica geproduceerd door de cooperatie “Dolcina” uit Praputnjak.
Eenvoudig aroma, hint van appel, droog fruit. De wijn heeft lichte bubbels die snel verdwijnen. De wijn is beperkt beschikbaar.
De verwachting is dat de kwaliteit zal gaan stijgen door het nieuwe project en door samenwerking met een goede enoloog.
Paul Balke
