Zeker in deze tijd, moeilijk voor velen en vooral ook voor wijnproducenten, krijg ik veel flessen opgestuurd. Wijnproducenten die niet kunnen reizen, naar hun importeurs of grote internationale beurzen, willen natuurlijk toch hun wijnen onder de aandacht brengen. Zoals de wijnen van Sutil, die me werden toegestuurd door Felipe Bravo. Ik leerde hem kennen tijdens mijn tweede reis naar Chili in 2014, toen hij nog voor Viña San Pedro Tarapacá werkte. Toen ik hem tijdens ons bezoek aan Tarapacá, waar ook de mooie wijnen van Viña Leyda werden gepresenteerd, vertelde dat het programma van onze reis nog niet ‘rond’ was, regelde hij voor ons direct een bezoek aan Altaïr en een meting met Sebastián De Martino in Santiago. Waarmee de reis nog veel waardevoller werd.
Tegenwoordig werkt Felipe voor Sutil, een wijnbedrijf dat in 1995 werd opgericht door Juan Sutil, wiens voorouders in 1850 vanuit Spanje naar Chili kwamen. Het is gevestigd in Colchagua Valley, waar het ook een prachtig hotel heeft (Hotel Viña La Playa), maar Sutil heeft ook wijngaarden in Limarí, Maule en Itata. In feite –eerlijk is eerlijk– doet Sutil niet meer bijzonders dan andere Chileense wijnproducenten. Ze hebben nieuwe gebieden ontdekt én de oude wijngaarden van Chili herontdekt. Maar het is heel goed en belangrijk dat Chileense wijnbedrijven beide doen. Chili heeft nog steeds heel veel mogelijkheden qua wijnbouw, maar het aanzienlijke wijnbouwerfgoed laat zien dat duurzaamheid voorwaarden kent. Zoals beperkte en slimme irrigatie en waar mogelijk helemaal geen irrigatie, want water is de limiterende factor van de Chileense wijnbouw, zoals dat heet. De meeste oude wijngaarden zijn dry-farmed, dus niet-geïrrigeerd. En bewezen duurzaam, gezien hun leeftijd en –inmiddels– gewildheid. Werken zonder irrigatie is echter vrijwel onmogelijk in een aantal van Chili’s spannendste wijngebieden, zoals Limarí. Maar beperkte en slimme irrigatie (bijvoorbeeld met extra voedingsstoffen om het negatieve effect van de zoute bodems te beperken) en het gebruik van de juiste onderstokken, die beter tegen droogte en zout kunnen, bieden ook toekomst. Weinig toekomst heeft merlot voor goedkope wijnen op zijn eigen wortels in de warme, droge centrale vallei; die vraagt zó veel water dat het niet duurzaam is.
Viña Sutil heeft een assortiment zoals vele grotere wijnbedrijven in Chili, met als instaplijn Reserve en daarboven Grande Reserve. Ongetwijfeld keurige wijnen, die ik niet heb geproefd. Logisch, want Chili weet dondersgoed dat ze die niet onder de aandacht hoeven te brengen, die wijnen verkopen zich op hun kwaliteit-prijs-verhouding vrijwel vanzelf. Veel liever –u heeft het al vaker gehoord– wil Chili dat ook de hogere wijnen serieus worden genomen. En dus kreeg ik de wijnen uit de serie Limited Release te proeven, alsmede een van Sutil’s icon wines. Ook uit die wijnen bleek weer eens dat de intrinsieke kwaliteit van Chileense wijnen hoog ligt. Dat heb je als je bijna consequent met gezonde, perfect rijpe druiven kunt werken. En gelukkig betekent perfect rijp niet meer standaard zo laat mogelijk geoogst. Menig sommelier en klassiek opgevoede wijnliefhebber vindt Chili om de voorspelbaarheid wat saai en dat is best begrijpelijk. Maar Chili wordt veel spannender en diverser, zonder in te boeten aan basiskwaliteit. En als je Chili echt volgt, is het als wijnland helemaal niet saai, vind ik, maar juist multidimensionaal.
Niet alleen worden oude gebieden herontdekt en nieuwe ontgonnen, zelfs in het diepere zuiden en hogerop in de Andes tegenwoordig, ook verandert de wijnstijl langzaamaan. Eigentijds Chileens wil tegenwoordig zeggen: niet meer (te) veel extract, niet meer (te) veel nieuw hout en niet meer te veel restsuiker. Men lijkt echt begrepen te hebben: less is more. Dat blijkt ook uit de wijnen van Sutil uit de Limited Release reeks. De wijnen zijn allemaal goed precies en fris, zelfs op 14% alcohol, en hebben fijne, droge tannine. En ze zijn gebiedstypisch. Bovendien zijn ze nog steeds heel betaalbaar.
Wat het ook is met liefde krijgen voor Chileense wijnen: je moet er geweest zijn, dan pas gaat zo’n land leven, dan pas ga je het beter begrijpen. Kijk maar naar Zuid-Afrika, dat had twintig jaar terug een heel ander en saaier wijnimago dan nu. En dat komt niet alleen door de betere wijnen, maar ook door de vele bezoekers vanuit Nederland. Ik zou velen een bezoek aan het langgerekte Chili gunnen, met al zijn variatie van noord naar zuid, maar zelfs van oost naar west. Begin op zondag in de mercado central de Santiago voor lunch bij Donde Augusto, ga uitbuiken in het Parque Forestal met wellicht een bezoek aan het Museo Nacional de Bellas Artes en ga ’s avonds eten en drinken in Lastarria. Of op avontuur bij Boragó. En trek de volgende dag richting de wijngebieden. Direct ten zuiden van de stad kom je al wereldberoemde producenten tegen, maar na minder dan twee uur rijden ben je midden in Colchagua Valley. En niet ver van Viña Sutil. Ik ben er nog niet geweest, maar kan me de situatie levendig voorstellen. Mooie wijngaarden, (meestal) heerlijk weer, enorme gastvrijheid, geweldig eten op basis van prachtige groente, fruit en natuurlijk enorm goed vlees. Geloof me, dan smaakt die icon wine, ook al is deze ‘zelf-verklaard’ en flink geconcentreerd, heerlijk. Maar gelukkig kun je tegenwoordig ook kiezen voor fruitig-mineralige Cinsault van oude planten uit Itata of aromatische, frisse Syrah uit Limarí. Zoals bij Sutil.
Hier zijn mijn proefnotities van de toegestuurde wijnen:
Chardonnay Limited Release 2020, Itata
komt uit een wijngaard in Itata die ik in 2018 bezocht, aangeplant in 1992 vlakbij de rivier Larguí, op het prachtige domein van Pandolfi-Price; piepjong, compact, flink rijp fruit, iets romig, citroentaart, fijne reductie, kruidig, ook fris; bijzonder, heeft kracht en diepgang, ook warmte, noten, iets gebrand en getoast, flinke lengte. Doet denken aan goede Chardonnay uit Collio. 16 punten
Cinsault Limited Release 2020, Itata
uit een van de beste zones van Itata (Garilihue); mooie geur, fris, rood fruit, licht peperig, aards en kruidig; veel rood fruit, sappig, vrij rond en opwekkend, elegante pinot-stijl. 15,5 punten
Cabernet Sauvignon Limited Release 2017, Maipo Valley
Zeker niet heel uitbundig, ook niet heel minty en jammy; eerder wat ingetogen, een haast Italiaanse stijl, mooi rijp fruit, passend hout, beetje munt en warmte; smaak is vol, maar niet heel extractrijk, goede, wat stoffige tannine, goede lengte; erg aangenaam en goed gemaakt, heel goede kwaliteit en typiciteit voor dit geld. 15,5 punten (€ 12,95)
Carmenère Limited Release 2019, Colchagua Valley
Cassis, zwarte bessen, rijp maar net niet jammig, wat piment, tomatenblad, fris en niet storend, licht bittere chocolade op achtergrond; rijp fruit, nauwelijks vegetale tonen, wat er is geeft frisheid, genoeg zuren, tikje warmte na. 14,5 punten (€ 12,95)
Syrah Limited Release 2019, Limarí Valley
Rijp maar fris, cassis, bramen, wat peper, toast van hout, tijm en bloed, iets reductie; vol, rijpe tannine, niet zoet maar wat stoffig, geeft fijne grip, goede lengte, balans ook goed. 15,5 punten
Acrux 2017, Colchagua Valley
Complexe blend van 35% cabernet sauvignon, 23% cabernet franc, 17% malbec, 11% carmenère, 8% merlot en 6% petit verdot. Rijp zoet bosfruit, peper, kruiden, zoethout en cederhout, munt en wat chocola; rijp en zoetig, rulle tannine, warmte, zwoelheid en kruidigheid, lang. 16 punten (€ 25,95)
importeur: Wijntransport
Lars Daniëls MV