In de jaren dat ik me met de Champagne bezighoud, is de streek enorm veranderd. En zeker ten goede, waardoor mijn liefde voor champagne in de loop der jaren ook steeds groter is geworden. Mede omdat ik champagne ook beter ben gaan begrijpen, moet ik zeggen. Zeker van de grote terroirverschillen in de streek, die een veel grotere rol spelen dan ik aanvankelijk had gedacht.
In mijn begintijd werd de markt gedomineerd door grote huizen, waarvan een deel te boek staat als grandes marques. Een deel van deze huizen had het vizier gericht op massaproductie, en daarmee niet in de eerste plaats op kwaliteit. Maar champagne groeide en werd wereldwijd populair. Omdat veel grote huizen geen of weinig eigen wijngaarden hebben, moeten veel druiven worden gekocht. De kiloprijs steeg fors, zodat kleine druivenproducenten goed konden cashen. Een deel investeerde dat in eigen productie, naast de verkoop aan de grote huizen waarmee direct geld in het laatje komt. Daarmee werd de opkomst van individuele boeren in gang gezet, met bijzondere eigen terroirchampagnes, waardoor de keuze in bijzondere champagnes een grote sprong vooruit maakte. Zeker voor de liefhebber een heel positieve ontwikkeling. Maar voor de grote huizen uiteindelijk toch wat ongemakkelijk.
Deze ontwikkeling heeft de grote huizen tot herbezinning gedwongen. De kwaliteit van de ‘boerenchampagnes’ is daarmee een voorbeeld. Daarnaast staan de verkopen wereldwijd onder druk, zelfs op de Franse thuismarkt. Na een hoogtepunt in post-covid 2022 zijn de verkopen jaar op jaar gedaald. Afgelopen maandag was ik bij een proeverij van de Champagnes van Lanson, en daar werd het een aantal keren herhaald: Lanson heeft het roer omgegooid en kiest nu voor kwaliteit in plaats van kwantiteit. Lanson is sinds 2006 onderdeel van Lanson BCC, eigenaar van acht champagnehuizen, onder leiding van directeur-grootaandeelhouder Bruno Paillard. Ook huizen als Philipponnat en Besserat de Bellefon behoren tot deze groep. Ongetwijfeld speelt dit een rol bij de veranderingen en verbeteringen die zijn doorgevoerd.
Met wijnen die voor minimaal 50% uit premiers crus en grands crus worden gemaakt, met een veel langere flesrijping dan voorheen, worden nu champagnes gemaakt met meer complexiteit. Bij de millésimé en de blanc de blancs wordt geen malolactische gisting gedaan, om de wijnen meer spanning en frisheid te geven. Daarbij past ook een verandering in de namen en cuvées. De belangrijkste wijn van het huis, de Black Label, is sinds 2023 omgedoopt tot Le Black Création, met een nummer dat verschilt per opeenvolgende jaargang en dus cuvée. Een vorm van marketing, uiteraard, maar ook een manier om de verschillen tussen de wijnen aan te geven. Zoals eerder producenten als Jacquesson deden, met veel succes.
Van het eigen Domaine de Malmaison, met 16 hectare biodynamisch verzorgde stokken, wordt een van de betere wijnen gemaakt van Lanson, de Green Label Organic. Een mooie champagne met veel diepgang en een fraaie balans, droog en fijn in zijn mousse. Je zou net zo goed kunnen zeggen dat dit ook een soort boerenchampagne is. Ook de andere wijnen, zeker de millésimé, in dit geval 2013, zijn van een fraai niveau. Waarmee we constateren dat de grote champagnehuizen, al of niet onder druk van de onafhankelijke boeren, stukje bij beetje ook in die richting opschuiven. Wat voor de kwaliteit van de streek als geheel ook weer goed nieuws is.
De champagnes van Lanson worden geïmporteerd door De Monnik Dranken (www.monnik-dranken.nl).
Ronald de Groot, hoofdredacteur.
