Dit weekend kwam het bericht dat op 22 februari Jean Lenoir is overleden. Jean Lenoir is – de ouderen onder ons weten het – de grondlegger van ‘Le Nez du Vin’, wijn ontleed in 54 aroma’s, te ruiken met losse flesjes. Lenoir kwam met zijn bijzondere ‘neus’ in 1981, met het idee het proeven van wijn te ontleden, maar ook te vergemakkelijken. De jaren daarvoor hield hij zich al bezig met het verzamelen van aroma’s om het proeven van wijn te onderwijzen en met name het beschrijven van wijn bij het proeven te vergemakkelijken. Le Nez du Vin is een soort encyclopedie van geuren die je in een wijn terug kon vinden, allemaal in aparte flesjes gestopt. Plus een boekwerk om het helemaal uit te leggen. Het kwam uit aan het begin van mijn proefcarrière, als wijnamateur in verschillende proefclubs. Le Nez had meteen iets legendarisch, maar ook onbereikbaars. Iedereen sprak er over, maar de hoge prijs was een belemmering om het aan te schaffen. Een belangrijk onderdeel van Le Nez is een systeem om alle geuren blind te ruiken, zodat je kunt leren ze te herkennen. Alle belangrijke geuren vind je terug, bloemen, allerlei soorten fruit, hout, specerijen, gemaaid gras, noem maar op.
In feite is deze encyclopedie van geuren een ode aan de complexiteit van wijn. Want de 54 geurelementen zijn eigenlijk nog maar een flauwe afspiegeling van de complexiteit van de geur van een wijn. Ruiken aan een mooie wijn is ook meteen genieten, zelfs zonder dat je de wijn proeft. Ruiken aan een wijn is alles, dat zullen degenen die door covid (tijdelijk) hun geur kwijtraakten, ongetwijfeld beamen. Je kon je geur zelfs trainen door – u begrijpt het al – te ruiken aan allerlei geuren zoals die in wijn voorkomen, om hem weer terug te krijgen.
Natuurlijk hoor je ook wel eens kritiek op het beschrijven van de geuren die je ruikt in een wijn. Het heeft ook zijn beperkingen, en iets subjectiefs. En het is natuurlijk ook belangrijk de kwaliteit te beschrijven, aan de hand van de complexiteit van alle geuren samen, de structuur, de lengte en de diepgang. Maar we mogen rustig stellen dat Lenoir het proeven en beschrijven van wijnen een belangrijke boost heeft gegeven. Het feit dat zijn geesteskind tot op de dag van vandaag te koop is, en dus nog steeds zijn werk doet, zegt genoeg.
Dank, Jean Lenoir, we maken een diepe buiging.
Ronald de Groot
Een paar keer met hem geproefd, een heel aardige man met passie.
De veel te vroeg overleden Haagse wijnhandelaar Harrie van Riel was de eerste Nederlandse importeur van La Nez du Vin in 1981. Ik werkte daar op zaterdag in de winkel en heb toen
zelf ook één gekocht en die inmiddels antieke doos staat nog altijd in mijn kast. RIP Jean.