Wijngaard Het Verhaal, kersvers Belgisch wijndomein sinds 2015, is menig wijnliefhebber opgevallen door de mooie medailles in de recente Lage Landen-wijnwedstrijden. In de wedstrijd Beste Belgische Wijn 2020 ontving LZ37 Extra Brut, een mousserende wijn van auxerrois, chardonnay en lemberger, de gouden medaille en LZ33 Auxerrois 2019 de zilveren. Dezelfde LZ37 Extra Brut kreeg in de Wijnkeuring van de Lage Landen 2020 het kroontje opgezet van beste mousserende wijn van de wedstrijd, samen met twee Nederlandse wijnen. Resultaten in wijnwedstrijden zijn relatief maar die van Wijngaard Het Verhaal wekten mijn aandacht wel: slechte wijn kon het toch niet zijn.
Belgische wijndomeinen schieten als paddenstoelen uit de grond en ik wil alleen de betere bezoeken. Dus sprong ik de auto in op weg naar Oost-Vlaanderen, een provincie waar ondertussen verschillende kwalitatieve wijndomeinen zijn zoals Waes, Pres de Gand, Driesse en Kampenberg. Ook het nieuwe Oost-Vlaamse wijndomein Vandersteene (2015, bloemenkwekerij in reconversie) viel in Brugge in de gouden medailles en het al oudere De 3 Fonteinen (2008). Goed voor de faam van de Oost-Vlaamse wijnbouw, die momenteel alleen kleine domeinen kent (< 5 hectare). Ik had met Wouter Bogaert, de wijnbouwer van Het Verhaal, afgesproken in zijn cave in Merelbeke, iets ten zuiden van Gent. Wijndomeinen Vandersteene en Waes in Zwijnaarde liggen, merkte ik, vlakbij. Voorafgaand ging ik even naar zijn wijngaard kijken in Lemberge. Moeilijk te vinden wel op het Lembergse platteland, dat omheind perceel van 1600 wijnstokken. De oppervlakte lijkt op het eerste zicht vlak maar is licht hellend. Bodem van zandleem. Winderig.
Jaap van Rennes en zeppelins
Eigenlijk stelt de wijngaard van Het Verhaal op esthetisch vlak niet veel speciaals voor: geen pittoreske vergezichten, geen betoverend natuurlandschap. Een stille, rustgevende plaats, dat wel. Toch was het bezoek bijzonder omdat ik het verhaal van de plaats had gelezen op de website van het wijndomein. Een groot bord in de wijngaard brengt dit verhaal nogmaals in herinnering. De wijngaard en de omliggende akkers waren tijdens de Eerste Wereldoorlog een Duits oorlogsvliegveld vanwaar zeppelins opstegen om bommen op Londen te gooien. Tijdens mijn wandeling door de wijngaard zag ik het in mijn fantasie allemaal gebeuren: sommige zeppelins hingen dreigend in de lucht en ik zag een gigantische zeppelin gevuld worden met gas. De gebouwen in de buurt waren voor mij de slaapplaatsen van de soldaten. Het mij wat desolaat overkomende landschap kwam helemaal tot leven.
Wouter Bogaert woont op nog geen kilometer van deze historische plaats. Hij is fotograaf van beroep en specialiseerde zich in voedingsfotografie. Samen met zijn vrouw bouwde hij een heuse zaak op met vijftien mensen in dienst. 30 jaar lang werkten ze als koppel samen. Maar Wouter verloor het enthousiasme voor zijn beroep. Een moeilijke periode. In 2012 bezocht hij Wijnkasteel Genoels Elderen en ontmoette hij Jaap van Rennes. Wouter raakte in de ban door Jaaps aanstekelijke wijnbouwverhaal en vatte het plan op om zelf een wijngaard aan te leggen. Hij begon een wijnbouwersopleiding in Ieper – nota bene bij Geurt van Rennes, zoon van Jaap – en had het geluk om het genoemde perceel in zijn buurt te kopen. Die wijngaard was de juiste therapie om zijn leven nieuw leven in te blazen, denk ik. Hij verkocht zijn zaak aan een drukkerij en doet zijn werk als fotograaf nu op zijn eentje, zoals in het begin van zijn loopbaan. Een mooi boekje over Het Verhaal met prachtige foto’s en het verhaal van de wijngaard begint zo: “Dromen. Durven. Doen. Er was eens …” Nu combineert de ondertussen 58-jarige Wouter fotograferen met werken in de wijngaard. Dat geeft hem de noodzakelijke rust die hij nodig heeft. Ik vroeg hem of hij een bijzondere link heeft met de oorlog, bijvoorbeeld door zijn familiale verleden. Dat bleek niet het geval, de geschiedenis van zijn wijngaardperceel boeit hem gewoon. Daarom bouwde hij het verhaal van zijn wijndomein errond. Een goede manier om zichtbaarheid te verwerven in het steeds groter wordende Belgische wijnlandschap. De wijnen vernoemde hij naar de zeppelins die er opstegen: de Auxerrois heet LZ33, de Chardonnay LZ35 en de mousserende wijn LZ37.
LZ33, LZ35 en LZ37
De LZ33 Auxerrois 2019 is gemaakt van 100% auxerrois. De wijn is zuiver en goed getypeerd met aroma’s van stekelbes, een beetje limoen, wat gras en groen kruiden. In de mond ook een fijn citrusbittertje, afdronk eerder kort, klein beetje restzoet (3 gram). Een leuke maar geen bijzondere wijn, zoals veel monocépage Auxerrois in de Lage Landen (prijs: 14 euro, niet goedkoop dus). Een groot deel van de wijngaard blijkt met auxerrois beplant te zijn. Dit zou Wouter anders doen als hij opnieuw kon beginnen, geeft hij mij toe. Auxerrois op zich is geen grote druif, zoals bijvoorbeeld pinot gris, chardonnay of riesling. De Auxerrois 2020 kreeg meer schilmaceratie en belooft wat meer fond te hebben. De LZ35 Chardonnay 2019 toont meer diepgang (prijs: 16 euro). De wijn is opvallend tropisch qua aroma, met abrikoos en perzik, zelfs gedroogde perzik, fijne aroma’s, vettig mondgevoel en een goede lengte. De fraîcheur is aan de lage kant maar de wijn blijft wel evenwichtig. Deze Chardonnay heeft geen eik gekregen maar verdient mijn inziens wel een dosis. Hij zal er zeer zeker complexer en edeler van worden. Dé beste wijn van Het Verhaal is duidelijk de LZ37 Extra Brut. Mousserende wijn was vanaf het begin de bedoeling, de stille wijnen zijn eigenlijk nevenprojecten. De LZ37 is een blend van 50% auxerrois, 25% chardonnay en 25% lemberger. Ja, inderdaad, lemberger, de druif die vooral bekend werd in Oostenrijk als blaufränkisch. De keuze voor die druif heeft onder andere te maken met de naam van het dorp waar de wijngaard ligt, namelijk Lemberge. Ik moet zeggen dat de blend perfect werkt. Dat auxerrois met zijn verleidelijke en krokante aroma’s het perfect doet in mousserende blends, heb ik al verschillende keren mogen ervaren. Ook in stille blends trouwens, met pinot gris, chardonnay en/of pinot blanc. De chardonnay geeft aromatische diepgang en lengte en de lemberger bijkomende zuren en finesse. De wijn, gemaakt met een tweede gisting op fles, kreeg 12 maanden flesrijping op de gistresten. Zéér geslaagd. Het is een uitgesproken fruitig type schuimwijn en doet daarom niet aan champagne denken. Dat hoeft ook niet. Typisch voor het Belgische terroir is de productie van druiven die in vergelijking met het buitenland lang aromatisch kunnen rijpen en tegelijk de zuren blijven houden die noodzakelijk zijn voor goede mousserende wijn. Dat geeft dit soort unieke wijnen. Proefnotitie: een opvallend stabiele mousse, een aantrekkelijke neus van groene appel, iets snoeperigs, vineus, noten, natte kalk, hele lichte, edele aroma’s van autolyse. De smaak is erg toegankelijk en gekenmerkt door een zacht mondgevoel, mooi opgespannen zuren, appel en mandarijn, alles sappig en fijn, mooi evenwicht, een goede afdronk (dosage: 3 gram). Dit is een héérlijke en bovendien originele wijn, moeilijk om uit te spuwen. Mag mijn kelder in aan zijn mooie prijs van 19 euro.
Hoezo?
Hoe is het mogelijk dat wijndomein Het Verhaal met zijn eerste wijnen al direct zo’n succes kent? Met piepjonge stokken dan nog. Een deel van het antwoord is zeker toewijding. Zoals voor veel Belgische wijnbouwers is wijn ook voor Wouter Bogaerts iets heel persoonlijks. Het is een creatief product om apetrots op te zijn. Het is niet zomaar een van generatie op generatie overgedragen métier, zoals bij de gemiddelde Franse wijnbouwer, om de kost mee te verdienen. Winstgevend wordt de wijn voor Wouter nooit, daarvoor zijn de investeringen veel te zwaar geweest. Het materiaal dat hij kocht is kwalitatief: een klassewijnpers en inox tanks, allemaal nieuw. Ook al heeft hij wijnschool gevolgd en doet hij het meeste vinificatiewerk zelf, toch doet hij daarnaast beroep op een consulterende oenoloog. Die kunnen in het eindresultaat een groot verschil maken. Het zal Wouter ook comfort geven te weten dat er iemand over zijn schouders meekijkt.
Conclusie: wijndomein Het Verhaal is een wijndomein met een mooi verhaal, goede stille wijn en uitstekende mousserende wijn. Deze wijn verdient om in de betere restaurants van de streek geschonken te worden. De wijnen van Het Verhaal zijn enkel te koop op het domein en in de plaatselijke Delhaize van Merelbeke. Veel is er niet van.
Stefaan Soenen
