Hier in ons Amsterdamse huizenblok worden met enige regelmaat gezellige bijeenkomsten georganiseerd. Het idee dat je alleen in een dorp je buren nog kent, zoals ik van de week in de krant las, kan ik daarmee naar het rijk der fabelen verwijzen. Een van de tradities hier is de ‘brakke borrel’. Op nieuwjaarsdag komen we bij elkaar om de restjes van oudjaar te nuttigen, onder het genot van een laatste glaasje bubbels. Maar ja, tegenwoordig is nieuwjaarsdag ook het begin van dry January, de uit Engeland overgewaaide gewoonte om in januari geen alcoholische versnaperingen te nuttigen. Een van de aanwezigen zei dan ook hij de aangeboden bubbel graag zou willen proberen, maar ja, het was inmiddels januari geworden. Sterker nog, hij meldde dat voor hem tegenwoordig het hele eerste kwartaal dry January was geworden. “Ik ben eigenlijk een alcoholist, want heb de neiging soms veel te drinken. Soms wel een hele fles wijn in één dag.” Nu ben ik niet degene die wil oordelen over het al of niet zijn van alcoholist. Maar als je een kwartaal niet drinkt, kun je lastig een alcoholist worden genoemd. Want een echte alcoholist is zo verslaafd dat hij móet scoren, meestal al in de ochtend. Nou ja, iedereen zijn eigen definitie. Ik geef toe dat ik mijn dagelijkse glas wijn niet graag zou missen, maar een hele fles is inderdaad te veel. En ik vraag me eerlijk gezegd af wat iemand nu precies wil bewijzen met een maand geen alcohol. Om te bewijzen dat je geen alcoholist bent, is een paar dagen niet drinken al genoeg. Maar uiteraard moet iedereen het voor zich weten.
Net als alle andere ‘trends’ is dry January voor de commercie een uitgelezen mogelijkheid om flink aan de weg te timmeren met alternatieven. In mijn ogen vaak dure alternatieven, waar ongetwijfeld de nodige marge op wordt gemaakt. Want de doelgroep kan het zich permitteren. Je moet wat over hebben voor je alcohol-loze maand, nietwaar?
Ooit liet ik me bij Rotkäppchen – Duitsland grootste Sektproducent – uitleggen dat de alcohol die uit wijn werd gehaald om er een alcoholvrije wijn van te maken, door het bedrijf werd gebruikt om er een goede Schnaps van te maken. Slim en verstandig, en duurzaam ook. Maar het lijkt me dat het eindproduct dan goedkoper kan zijn. Magere melk is ook goedkoper dan volle melk, omdat met het afgeroomde vet roomboter kan worden gemaakt. De alcoholvrije wijnen die we ter plekke kregen, zeker de witte, waren overigens redelijk drinkbaar, zonder meer.
Toch heb ik zelf het gevoel dat ik bij een 0.0 biertje de alcohol minder mis dan in een glas wijn zonder alcohol, qua smaak dan. Ik vrees echter dat daar een vrij simpele verklaring voor is. Mijn kennis en proefervaring met goede bieren is beperkt, zodat ik in feite niet goed weet wat ik mis, vermoed ik zomaar.
Ik vrees dat dit ook geldt voor veel wijndrinkers die tijdens hun rituele vastenmaand het alcoholvrije glas heffen. Het klinkt misschien een beetje flauw, of noemt u het arrogant, maar als je gewend bent een glas prosecco te drinken, liefst niet helemaal droog, dan mis je niet zoveel bij een glas bubbels zónder alcohol. Maar als je graag een mooi glas champagne drinkt, dan mis je heel veel bij een alcoholvrij alternatief. Onlangs, bij een lunch met Miguel Torres, kregen we een mousserende wijn van Torres ingeschonken zonder dat ons werd gezegd dat het om een alcoholvrije wijn ging. Op dat moment heb je dat dan ook niet meteen in de gaten, en dat pleit voor deze wijn. Maar wat er tegen pleit, is dat ik meteen dacht “ik drink hier niet zoveel van, want dit is niet zo’n bijzondere bubbel.” Knap gemaakt, en een van de beste alcoholvrije bubbels in de markt, maar geen serieus alternatief voor een écht mooi glas mousserend. Bij mindere alcoholvrije bubbels wordt suiker als ‘smaakversterker’ gebruikt, en dan wordt het allemaal nog veel erger.
Dat is meteen ook de reden dat ik niet meedoe met dry January. Ik ben niet verslaafd aan alcohol, maar ik ben wel verslaafd aan mooie wijnen. Ik drink liever het hele jaar matig, dan niets in januari. Dat vind ik een vorm van zelfkwelling die mijn leven er niet vrolijker op maakt. En ik vind dat ik niet hoef te bewijzen dat ik geen alcoholist ben. En als het drinken van alcohol niet gezond zou zijn – wat bij matig gebruik volgens de nieuwste inzichten meevalt – dan is dat de rest van het jaar ook niet gezond. Dus voor mij geen droge mond in January. Ik hef binnenkort het glas op blue Monday.
Ronald de Groot
