Als je op reis bent, is het leerzaam te ervaren hoe in andere landen wordt omgegaan met drank en andere genotsmiddelen. In veel landen mag je eigenlijk niet openlijk drank kopen. In de V.S. bijvoorbeeld wordt drank eerst keurig in een papieren zakje gedaan voor ze je er de winkel mee uitsturen. Stel je voor dat iemand ziet dat je een fles alcoholhoudende drank hebt gekocht. Op veel plekken in dat land is er op zondag helemaal geen drank te koop, zelfs niet in bars. Een wapen overigens wel, dat kun je altijd aanschaffen.
Opvallend is ook dat er staten zijn waarbij het monopolie van de verkoop van alcoholhoudende dranken bij de staat ligt. Dat is niet alleen het geval in het Mormoonse Utah, maar nota bene ook in Pennsylvania. Vreemd. De staat laadt de verdenking op zich, dat het om het geld gaat. Dit monopolie zien we terug in andere landen en staten, zoals Ontario, Zweden en Finland. Je zou denken dat dit uit de tijd is, de staat die drank verkoopt, maar dit soort systemen houden stand. Blijkbaar wordt het geaccepteerd. In wetenschappelijk onderzoek valt weinig verband te ontdekken tussen restrictief alcoholbeleid en de hoeveelheid genuttigde drank. Maar goed voor de staatskas is het vast wel.
Wat wel invloed heeft op het alcoholgebruik, is de legalisering van softdrugs, zo blijkt. In Colorado, waar softdrugs inmiddels al enige tijd legaal zijn, is de verkoop van wijn met zo’n 20% gedaald. Een onverwacht, maar wellicht begrijpelijk effect. Blijkbaar wordt wijn niet alleen gedronken door wie van een goed glas houdt. Verrassend? Misschien niet. Maar het geeft wel aan dat alcohol ook ingeruild kan worden voor een ander genotsmiddel.
Met spanning wordt uitgekeken naar de verkoopcijfers van wijn in Canada, waar in september ook de softdrugs zijn gelegaliseerd. Voor de wijnproducenten kan de markt zomaar verschuiven, met alle gevolgen van dien. Voor de staat Ontario maakt het weinig uit. De staatswinkels verkopen nu ook gewoon hasj, naast wijn. Nou ja, het schijnt dat ze de vraag niet zo goed aankunnen. Dat is wat je noemt staatsamateurisme.
Maar de bottomline is duidelijk: voor een deel van de consumenten is wijn een geheel inwisselbaar genotsmiddel.
Ronald van Groot